SPS-023-2429/06 - Likwidacja opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej dla małych i średnich przedsiębiorstw

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 2429 w sprawie planowanych przez Ministerstwo Finansów zmian dotyczących likwidacji karty podatkowej i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz ich ewentualnych skutków dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na wystąpienie Wicemarszałka Sejmu Pana Marka Kotlinowskiego z dnia 25 kwietnia 2006 r., nr SPS-023-2429/06, przy którym załączono interpelację Pana Posła Wojciecha Szaramy w sprawie projektowanej likwidacji opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej dla małych i średnich przedsiębiorstw, uprzejmie wyjaśniam.

Aktualnie trwają prace nad uproszczeniem i stabilizacją systemu podatkowego. W ramach tych prac przygotowany został projekt ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Projekt ten w art. 47 zakłada uchylenie ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930, z późn. zm.), a w konsekwencji likwidację opodatkowania przychodów (dochodów) w formie karty podatkowej i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Poniżej przedstawiam cele, którymi kierowano się, proponując rozwiązania zawarte w projekcie zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Finansów. Należy podkreślić jednocześnie, że projekt ten nie był przedmiotem uzgodnień, tym samym rozwiązania w nim zawarte nie mają charakteru ostatecznego.

Zakładając likwidację zryczałtowanych form opodatkowania, kierowano się przede wszystkim ujednoliceniem zasad opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej osiąganych przez osoby fizyczne. W aktualnym stanie prawnym dochody podatników prowadzących działalność gospodarczą podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach według progresywnej skali podatkowej lub według 19% stawki podatku. Ponadto podatnicy mogą wybrać jedną z form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Jeżeli podatnik wybrał opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, to opodatkowaniu podlega przychód. Natomiast w przypadku wyboru przez podatnika opodatkowania w formie karty podatkowej kwota osiągniętego przychodu, jak i dochodu nie wpływa na wysokość uiszczanego podatku. Wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej uzależniona jest m.in. od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, liczby mieszkańców w miejscowości, w której prowadzona jest działalność oraz liczby pracowników. Korzystając ze zryczałtowanych form opodatkowania, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą nie uwzględniają kosztów uzyskania przychodów. Tym samym podatek nie jest uiszczany od rzeczywiście osiągniętego dochodu. A zatem w formach zryczałtowanych obciążenie podatkowe nie jest uzależnione od faktycznego dochodu.

Okoliczność ta również miała wpływ na projektowaną likwidację opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej. Korzystając z opodatkowania na ogólnych zasadach, zarówno według progresywnej skali podatkowej jak i 19% stawki podatku, podatnicy mają możliwość uwzględniania kosztów uzyskania przychodów, przez co nastąpiłoby urealnienie wysokości płaconego podatku dochodowego. Niewątpliwie też rezygnacja ze zryczałtowanych form opodatkowania spowodowałaby postulowane niejednokrotnie uproszczenia systemu podatkowego.

Wprowadzając do projektu te rozwiązania, wzięto również pod uwagę systematyczny spadek zainteresowania zryczałtowanymi formami opodatkowania w poszczególnych latach podatkowych oraz wzrost liczby podatników wybierających opodatkowanie według 19% stawki.

Należy także podkreślić, że zakładając w projekcie ustawy likwidację zryczałtowanych form opodatkowania, zaproponowano jednocześnie wprowadzenie uproszczonej podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W uproszczonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów podatnicy obowiązani będą do wykazywania jedynie przychodów i kosztów ich uzyskania. Proponuje się równocześnie likwidację obowiązku składania miesięcznych deklaracji o wysokości dochodu osiągniętego od początku roku przez podatników opodatkowanych na ogólnych zasadach.

Ponadto projekt wprowadza w zakresie podatku od towarów i usług możliwość rozliczania się przez niektórych podatników w formie ryczałtu kwotowego. Możliwość rozliczania się w formie ryczałtu dotyczyłaby podatnika będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, u którego wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 35 000 euro; w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego czynności opodatkowane w formie ryczałtu - wartość sprzedaży oblicza się w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży. Możliwość wyboru tego ryczałtu uwarunkowana byłaby również limitem zatrudnienia (maksymalnie dwóch pracowników).

W takim kształcie projekt został przekazany do uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji społecznych. W efekcie tych uzgodnień i konsultacji, uwzględniając w szczególności postulaty środowisk rzemieślniczych, postanowiono zrezygnować z projektowanej uprzednio likwidacji opodatkowania w formie karty podatkowej. Oznacza to, że podatnicy prowadzący małe firmy będą mogli nadal korzystać ze zryczałtowanej formy opodatkowania. Tym samym nie nastąpi uszczuplenie wpływów do budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Biorąc pod uwagę powyższe, za nieuzasadnione należy uznać obawy, że proponowane rozwiązania "przyczynią się do zahamowania powstawania nowych firm i zamykania już istniejących".