SPS-023-2347/06 - Zaniechanie poboru od obywateli polskich pracujących za granicą podatku dochodowego od osób fizycznych

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 2347 w sprawie możliwości zaniechania poboru od obywateli polskich pracujących za granicą podatku dochodowego od osób fizycznych.

Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na pismo z dnia 19 kwietnia 2006 r., znak: SPS-023-2347/06, przekazujące w załączeniu interpelację posłów Pawła Olszewskiego, Tomasza Lenza, Krzysztofa Liska i Beaty Bublewicz z dnia 29 marca 2006 r. w sprawie możliwości zaniechania poboru podatku od dochodów polskich obywateli tymczasowo pracujących w Zjednoczonym Królestwie, uprzejmie informuję, iż możliwość wydania rozporządzenia, w trybie art. 22 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od wynagrodzeń za pracę najemną wykonywaną za granicą była przedmiotem analiz.

Wyniki tej analizy dość jednoznacznie wykazały, że brak jest przesłanek, od których Ordynacja podatkowa uzależnia prawo do wydania takiego aktu. Te przesłanki to: interes publiczny lub ważny interes podatnika. Nie można stwierdzić istnienia interesu publicznego dla wydania takiego rozporządzenia. Odnosząc się natomiast do drugiej przesłanki, należy wskazać, iż zarówno z przepisów Ordynacji podatkowej jak i z treści orzecznictwa sądów polskich wynika jednoznacznie, że spełnienie przesłanki ważnego interesu podatnika następuje w sytuacji, gdy istnieje zagrożenie interesów podatnika, a w szczególności podstaw jego egzystencji. Nie można mówić o zagrożeniu egzystencji podatników, spośród których duża grupa to osoby uzyskujące dochody z pracy w Zjednoczonym Królestwie, które często podlegają opodatkowaniu według stawki 30% lub 40%. Sytuacja Polaków pracujących za granicą, w tym w Zjednoczonym Królestwie, nie jest w żadnym razie gorsza niż Polaków pracujących w Polsce. Wszyscy płacą podatki według takiej samej skali i według tych samych zasad. W związku z tym wydanie takiego rozporządzenia uprzywilejowałoby pewną grupę społeczną i jednocześnie stanowiłoby przejaw dyskryminacji w stosunku do osób wykonujących pracę w innych państwach.

Jednocześnie uprzejmie informuję, iż w 2004 roku podjęto rozmowy ze stroną brytyjską w celu renegocjacji polsko-brytyjskiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. W nowej umowie planowane jest przyjęcie innej metody uniknięcia podwójnego opodatkowania, tzw. metody wyłączenia z progresją. Zgodnie z tą metodą dochód uzyskany w Zjednoczonym Królestwie będzie zwolniony w Polsce od podatku, natomiast będzie wzięty pod uwagę jedynie przy obliczaniu stawki podatkowej, według której podatnik będzie zobowiązany rozliczyć podatek od dochodów uzyskanych w Polsce. Metoda ta zastąpi obecnie obowiązującą metodę zaliczenia proporcjonalnego, polegającą na tym, że podatek zapłacony w Zjednoczonym Królestwie jest zaliczany na poczet podatku polskiego, obliczonego od całości dochodów (tj. uzyskanych ze źródeł polskich i brytyjskich) w takiej proporcji, w jakiej dochód ze źródeł brytyjskich pozostaje w stosunku do całości dochodu podatnika. Druga tura negocjacji i ich zakończenie przewidziane są w tym roku. Zatem prawdopodobne jest, iż już w 2006 r. zostanie podpisana nowa umowa.

Ponadto, w chwili obecnej prowadzone są prace nad projektem nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które pozwolą Polakom pracującym za granicą (nie tylko w Zjednoczonym Królestwie) zrekompensować wyższe koszty utrzymania, m.in. poprzez odliczenie od dochodu kwoty odpowiadającej 30% diety dla osób delegowanych za granicę, za każdy dzień okresu, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy. Rząd liczy na to, że przed końcem tego roku Parlament RP zmiany te uchwali. Zmiany te mogłyby wejść w życie od 1 stycznia przyszłego roku i mieć zastosowanie do dochodów uzyskanych już w 2006 r.

Reasumując, Minister Finansów dąży do rozwiązania problemu polskich obywateli tymczasowo pracujących w Zjednoczonym Królestwie, poprzez:

- szybkie sfinalizowanie negocjacji i ratyfikację renegocjowanej umowy z Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,

- uchwalenie zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, które pozwolą Polakom pracującym za granicą (nie tylko w Zjednoczonym Królestwie) na zrekompensowanie wyższych kosztów utrzymania.

Jednocześnie uprzejmie informuję, iż Minister Finansów, w piśmie skierowanym w dniu 4 maja 2006 r. do Dyrektorów Izb Skarbowych i Naczelników Urzędów Skarbowych, zwrócił uwagę na przepis art. 67a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), zgodnie z którym organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

1) odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,

2) odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji, o której mowa w art. 53a,

3) umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Organ podatkowy, działając w zakresie uznania administracyjnego, ocenia, na podstawie zebranego materiału dowodowego, czy w konkretnej sytuacji podatnika zaistniały przesłanki do udzielenia ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych na podstawie art. 67a § 1 ustawy. W tym celu organ podatkowy uwzględnia sytuację społeczno-gospodarczą lub życiową podatnika, w szczególności wysokość uzyskiwanych przez podatnika dochodów oraz wysokość ponoszonych przez podatnika kosztów utrzymania za granicą, sytuację materialną rodziny podatnika, jak również wszelkie inne okoliczności spełniające kryterium "ważnego interesu podatnika".