SPS-023-23235/11 - Opodatkowanie dochodu z działalności wydawniczej.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 23235

w sprawie podatków od wydawanych książek

Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację posła na Sejm RP pana Johna Abrahama Godsona z dnia 27 czerwca 2011 r., nr SPS-023-23235/11, w sprawie podatków od wydawanych książek, uprzejmie przedstawiam informacje w interesującej pana posła sprawie.

Ad 1. Jak przedstawia się obecnie sytuacja podatku od wydawnictw?

Na wstępie pragnę zauważyć, że przychody z prowadzenia przez przedsiębiorców działalności wydawniczej podobnie jak dochody innych przedsiębiorców, w zależności od formy prawnej podmiotu wykonującego taką działalność, podlegają opodatkowaniu bądź podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT), bądź podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT).

Podkreślenia wymaga fakt, że stawki w podatku dochodowym zarówno od osób prawnych, jak i fizycznych określone są w ustawie procentowo. Oznacza to, że należność podatkowa jest proporcjonalna do uzyskanego dochodu, a więc podatek jest relatywny do dochodu uzyskanego przez podatników. Natomiast obowiązujące przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie przewidują szczególnych rozwiązań dla opodatkowania dochodów z działalności wydawniczej.

Odpowiadając na pytanie pana posła, przedstawiam poniżej szczegółowe informacje na temat opodatkowania dochodu z działalności wydawniczej. W zakresie ustawy z dnia z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), zwanej dalej u.p.d.o.f., zastosowanie mają normy obowiązujące przy opodatkowaniu przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Dochody z tego tytułu są opodatkowane według progresywnej skali podatkowej, która przewiduje dwie stawki podatkowe: 18% oraz 32% albo według jednolitej 19-procentowej stawki podatku (art. 9a ust. 2 u.p.d.o.f.). W obu przypadkach przedmiotem opodatkowania jest osiągnięty dochód (przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania), który podatnicy ustalają na podstawie prowadzonych ksiąg (księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych, prowadzonych zgodnie z odrębnymi przepisami).

Przychody z działalności gospodarczej prowadzonej przez osoby fizyczne mogą być również opodatkowane na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930, z późn. zm.). Powołana ustawa przewiduje dwie formy opodatkowania działalności gospodarczej: ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i kartę podatkową.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest uproszczoną formą rozliczenia podatku dochodowego, a w związku z tym możliwość wyboru opodatkowania w tej formie uzależniona jest od spełnienia określonych w przepisach warunków. Jednym z nich jest wielkość osiąganych przychodów z działalności gospodarczej. I tak tę formę opodatkowania mogą wybrać podatnicy, którzy:

Stosownie do art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie mogą natomiast wybrać podatnicy osiągający w całości lub w części przychody ze świadczenia m.in. usług licencyjnych związanych z nabywaniem praw do:

- książek, broszur, ulotek, map itp.,

- korzystania z wykazów i list (np. adresowych, telefonicznych),

- czasopism i pozostałych periodyków,

- pozostałych wyrobów drukowanych,

- korzystania z gier komputerowych,

- korzystania z programów komputerowych.

Podstawę opodatkowania w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych stanowi przychód bez pomniejszania o koszty jego uzyskania, który podatnicy są obowiązani wykazać w prowadzonej ewidencji przychodów (art. 6 oraz art. 15 ustawy o zryczałtowanym podatku). Wysokość stawek ryczałtu uzależniona jest od rodzaju działalności. Przykładowo 8,5% od przychodów m.in. z działalności usługowej, 5,5% przychodów z działalności wytwórczej, 3,0% przychodów z działalności usługowej w zakresie handlu.

Karta podatkowa przeznaczona jest dla podatników prowadzących ściśle określone rodzaje działalności gospodarczej usługowej, wytwórczo-usługowej i handlowej wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy dotyczące karty podatkowej szczegółowo określają też zakres i rozmiary poszczególnych rodzajów działalności oraz warunki, w jakich dana działalność powinna być prowadzona, by możliwe było opodatkowanie w tej formie. Wysokość podatku ustalana jest w drodze decyzji naczelnika urzędu skarbowego, wydanej na wniosek podatnika, z uwzględnieniem stawek karty podatkowej określonych w załączniku nr 3 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Na wysokość podatku wpływ ma m.in. liczba mieszkańców miejscowości, na terenie której prowadzona jest działalność oraz liczba zatrudnionych pracowników.

Ta forma opodatkowania nie znajduje zastosowania przy świadczeniu usług związanych z:

W zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (u.p.d.o.p.) stawka podatku wynosi 19% podstawy opodatkowania (art. 19 ust. 1 u.p.d.o.p.). Przedmiotem opodatkowania jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty (art. 7 ust. 1 u.p.d.o.p.). Podatnicy mają obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, przez które należy rozumieć m.in. ustawę o rachunkowości oraz akty wykonawcze wydane na jej podstawie (art. 9 u.p.d.o.p.). Ewidencja ta ma być prowadzona w taki sposób, aby można było prawidłowo ustalić m.in. dochód podlegający opodatkowaniu.

Ponadto warto zauważyć, że prowadzenie działalności wydawniczej w ramach działalności gospodarczej będzie również podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT). Zakres opodatkowania tym podatkiem regulują przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) oraz akty wykonawcze wydane na podstawie tej ustawy. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie posługują się stawkami podatku wyrażonymi kwotowo. Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy stawki podatku od towarów i usług (zarówno stawka podstawowa, jak i stawki obniżone) wyrażone są procentowo. Kwota podatku od towarów i usług należna od dokonanej dostawy konkretnego towaru (bądź wykonanej usługi) obliczana jest przy zastosowaniu stawki podatku wynikającej z przepisów o podatku od towarów i usług, wyrażonej w procencie od obrotu, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ww. ustawy.

Podatek VAT występuje jako powszechny rodzaj podatku obrotowego w systemach podatkowych większości państw na świecie, w tym we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. Przystąpienie Polski do UE sprawiło, że konieczna była harmonizacja polskiego prawa podatkowego z prawem unijnym. Ustawa o podatku od towarów i usług oraz rozporządzenia wykonawcze do tej ustawy zostały opracowane na bazie unormowań dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L 345, z późn. zm.). Oznacza to, że państwa członkowskie są związane przepisami ww. dyrektywy i nie mają dowolności m.in. we wprowadzaniu preferencji w podatku VAT do krajowych systemów podatkowych.

Ad 2. Czy jest możliwe wprowadzenie jednego podatku, który byłby wyrażany procentem od przychodów w poszczególnych wydawnictwach?

Odnosząc się do pytania pana posła, uprzejmie informuję, że wobec przedstawionych w pkt 1 wyjaśnień nie wydaje się zasadne wprowadzenie nowych rozwiązań bądź też innego rodzaju podatku obok obowiązującego podatku dochodowego oraz podatku VAT. Oba te podatki obciążają dochód i obrót w bezpośredniej relacji do ich wysokości (procentowe stawki).

System podatkowy oparty jest m.in. na zasadzie sprawiedliwości, która ma zapewnić powszechność i równość opodatkowania poprzez równomierne rozłożenie obciążenia podatkowego na wszystkich obywateli (podatników) w zależności od ich sytuacji materialnej (dochodu i majątku). Należy zauważyć, że zgodnie z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej każdy obywatel jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Zatem wprowadzanie do systemu podatkowego odrębnych rozwiązań bądź specjalnych preferencji podatkowych skierowanych do określonej grupy podatników (np. prowadzących działalność wydawniczą) stanowiłoby naruszenie zasady równości wobec prawa. Pragnę zwrócić uwagę na art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który stanowi, że wszyscy obywatele są wobec prawa równi i wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

Podkreślić też należy, że ulgi i zwolnienia podatkowe powinny stanowić rozwiązanie o znaczeniu jedynie wspierającym. Natomiast nadmierne rozbudowanie w systemie tego rodzaju preferencji byłoby równoznaczne z wypaczeniem znaczenia systemu podatkowego, który stanowi przede wszystkim podstawowy mechanizm pozyskiwania wpływów budżetowych. Ponadto prawo podatkowe musi być stanowione w sposób zgodny z ogólnymi zasadami określonymi w Konstytucji RP. Zatem tworzenie preferencji, zwolnień, jak również innego rodzaju odrębnych rozwiązań podatkowych dla podatników znajdujących się w pewnej grupie czy też branży zawodowej stałoby w sprzeczności z omówionymi wcześniej zasadami powszechności i równości opodatkowania obywateli.