SPS-023-22398/13 - Podatek akcyzowy od sprzedaży wilgotnych, nieprzetworzonych i niesfermentowanych liści tytoniu o wilgotności 25 proc. i większej.

Zgodnie z art. 99a ust. 1 znowelizowanej ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym za susz tytoniowy uznaje się suchy tytoń niebędący jeszcze wyrobem tytoniowym.

Celem nowelizacji przepisów ustawy o podatku akcyzowym i wprowadzenia opodatkowania akcyzą suszu tytoniowego było przeciwdziałanie rozwojowi nielegalnej produkcji wyrobów tytoniowych, a w konsekwencji zapobieżenie uchylaniu się od zapłaty podatku akcyzowego, niezależnie od stopnia wilgotności liści tytoniowych. Określenia "susz tytoniowy", "suchy tytoń" przyjęto na potrzeby ustawy dla wyraźnego rozróżnienia pewnego etapu przerobu tytoniu. Nie jest to już tytoń na etapie uprawy, ale nie stał się on jeszcze wyrobem tytoniowym. Celem ustawodawcy było, aby za susz tytoniowy uznać każdą część tytoniu, która nie jest połączona z żywą rośliną, niezależnie od stopnia jej przetworzenia i wilgotności.

W przepisach prawa podatkowego, jak również w przepisach odrębnych nie zawarto definicji pojęcia "suchy tytoń". Jednocześnie przepisy o podatku akcyzowym, posługując się określeniem "suchy tytoń", nie wprowadzają żadnych norm w zakresie stopnia wilgotności, od którego uzależnione byłoby uznanie tytoniu za suchy.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że susz tytoniowy, który jest surowcem służącym do produkcji wyrobów tytoniowych, na żadnym etapie obrotu i przerobu nie jest całkowicie pozbawiony wody. Przeciwnie, do tego, żeby był on użyteczny jako surowiec do produkcji wyrobów tytoniowych, bywa ze względów technologicznych nawilżany. W celu utrzymania odpowiedniej wilgotności po wysuszeniu musi być przechowywany w sposób zapewniający utrzymanie stałego poziomu wilgoci.

W uzasadnieniu powołanego w interpelacji wyroku WSA w Rzeszowie z dnia 23 września 2013 r. (sygn. akt I SA/Rz 496/13), na mocy którego uchylona została interpretacja indywidualna dotycząca opodatkowania akcyzą wilgotnych liści tytoniu, WSA w Rzeszowie stwierdził, że skoro w przepisach prawa podatkowego, jak również w przepisach odrębnych nie zawarto definicji pojęcia "suchy tytoń" (ustawa o podatku akcyzowym nie zawiera żadnych norm odnośnie wilgotności tytoniu i nie odsyła w tym względzie do żadnych innych ustaw), to pojęcie "suchy tytoń" należy rozumieć według potocznego znaczenia tego słowa. Według "Słownika języka polskiego" - wydawnictwo PWN, Warszawa 1994 r., s. 367 - pojęcie: suchy oznacza pozbawiony wilgoci, wody, płynu, niewilgotny, niemokry, wysuszony, wyschły, uschnięty.

Interpretując przepis art. 99a ustawy o podatku akcyzowym nie można posłużyć się wykładnią literalną, ponieważ prowadziłoby to do wniosku, że suszem tytoniowym jest tylko tytoń całkowicie pozbawiony wilgoci, co byłoby niezgodne z logiką i technologią produkcji wyrobów tytoniowych, gdzie taki, pozbawiony całkowicie wody susz tytoniowy nie występuje.

W tej sytuacji zastosowanie winna znaleźć wykładnia funkcjonalna, gdyż tylko ustalenie znaczenia przepisu ze względu na jego kontekst celowościowy prowadzi do zamierzonych skutków zgodnych z celami instytucji, którą określa interpretowany przepis (zob. J. Wróblewski: "Sądowe stosowanie prawa", Warszawa 1988, s. 143-144).

Powyższe wskazania w pełni uzasadniają celowość odstąpienia od ścisłej wykładni językowej co do sposobu ustalenia znaczenia przepisu art. 99a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym na rzecz wykładni funkcjonalnej (celowościowej).

W związku z tym definicja suszu tytoniowego została określona w taki sposób, aby pozwoliła na oddzielenie etapu uprawy (produkcji) tytoniu i etapu rozpoczęcia jego przerobu. Rozróżnienie to umożliwia zawarcie w definicji suszu tytoniowego określenia "suchy tytoń". Dopóki liście tytoniu są połączone z żywą rośliną i trwa uprawa tytoniu, nie są poddawane procesowi suszenia.

Z suszem tytoniowym (suchym tytoniem) mamy w związku z tym do czynienia od momentu zakończenia uprawy tytoniu. Oznacza to, że za susz tytoniowy należy uznać każdą część tytoniu, która nie jest połączona z żywą rośliną, niezależnie od stopnia jej przetworzenia i wilgotności.

Sprzedaż suszu tytoniowego, niezależnie od stopnia jego wilgotności, podlega zatem opodatkowaniu podatkiem akcyzowym w przypadkach określonych w ustawie o podatku akcyzowym.

Reasumując, nabywane i sprzedawane liście tytoniu, nieprzetworzone i niesfermentowane, o stopniu wilgotności 25% lub więcej podlegają opodatkowaniu podatkiem akcyzowym jako susz tytoniowy.

W konkluzji chciałbym zatem podkreślić, że Ministerstwo Finansów konsekwentnie podtrzymuje swoje stanowisko dotyczące opodatkowania podatkiem akcyzowym sprzedaży suszu tytoniowego (wilgotnych, nieprzetworzonych i niesfermentowanych liści tytoniu o wilgotności 25% lub więcej), w związku z tym uważa za zasadne wniesienie skargi kasacyjnej od ww. wyroku WSA w Rzeszowie.