SPS-023-20096/11 - Stanowisko MPiPS w sprawie przepisów regulujących utratę statusu bezrobotnego

Zgodnie z art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) starosta pozbawia statusu bezrobotnego, który nie stawił się w powiatowym urzędzie pracy w wyznaczonym terminie i nie powiadomił w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa. Pozbawienie statusu bezrobotnego następuje na okres 3 miesięcy od dnia niestawienia się w powiatowym urzędzie pracy.

W mojej opinii z przepisu tego wynika, iż termin 7-dniowy na powiadomienie o przyczynie niestawiennictwa biegnie od terminu wyznaczonego przez urząd pracy na stawiennictwo w urzędzie. Przy przyjęciu, iż termin 7-dniowy należy liczyć od dnia ustania przyczyny niestawiennictwa, urząd pracy w zasadzie byłby pozbawiony możliwości działania i pozbawienia bezrobotnego statusu z uwagi na niestawiennictwo. W przypadku bowiem upływu owych 7 dni i braku jakiegokolwiek sygnału od bezrobotnego nie byłoby przecież wiadomo, czym jest to spowodowane. Tym samym pomimo upływu owych 7 dni starosta nie mógłby nikogo pozbawić posiadanego statusu, gdyż przecież nie mógłby założyć, iż ustała przyczyna niestawiennictwa, o ile w ogóle była. Przepis art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy stałby się zatem fikcją. Prowadziłoby to do przerzucenia z bezrobotnego na starostę obowiązku badania i dowodzenia, czy była uzasadniona przyczyna niestawiennictwa, jaka ona była, kiedy wystąpiła i kiedy ustała. Mało tego, przy braku informacji ze strony bezrobotnego starosta sam musiałby ustalać, dlaczego bezrobotny nie stawił się w urzędzie pracy, tzn. poszukiwać owego bezrobotnego. Tymczasem przepis ten statuuje, iż to po stronie bezrobotnego tkwi obowiązek poinformowania urzędu pracy w owych 7 dniach o ewentualnej przyczynie niestawienia się w urzędzie pracy w wyznaczonym terminie.

Należy zauważyć, iż wyrażany przeze mnie pogląd znajduje poparcie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. W uzasadnieniu do wyroku z dnia 9 listopada 2009 r., sygn. akt I OSK 422/09, zaprezentowano m.in. pogląd, zgodnie z którym: " (...) Bezrobotny musi zatem wykazać, że w wyznaczonym terminie nie mógł zgłosić się do urzędu pracy, i jednocześnie usprawiedliwić takie niestawiennictwo w ciągu 7 dni od daty wyznaczonej wizyty. Oznacza to, że w świetle powołanego przepisu regułą jest pozbawianie statusu bezrobotnego w razie niezgłoszenia się do urzędu pracy. Warunki uzasadniające odstąpienie od tej zasady muszą być przestrzegane i interpretowane w sposób ścisły (...)". A zatem również Naczelny Sąd Administracyjny postrzega powołaną regulację jako obowiązek po stronie bezrobotnego, a nie starosty oraz wyraźnie wskazuje na wyznaczoną datę stawiennictwa jako termin, od którego należy liczyć owe 7 dni na usprawiedliwienie nieobecności.

Abstrahując od powyższego, w mojej opinii wcale nie oznacza to pokrzywdzenia osób, które z uwagi na przyczyny losowe oraz brak osób działających w ich imieniu nie mogły w owych 7 dniach powiadomić o przyczynie niestawiennictwa. W sytuacji bowiem wyjścia na jaw nowych istotnych okoliczności, np. faktu, iż bezrobotny uległ wypadkowi i przez cały czas przebywał w szpitalu w stanie uniemożliwiającym kontakt z urzędem pracy i jednocześnie brak było członków rodziny, którzy mogliby poinformować urząd o tym fakcie, właściwe organy zatrudnienia mogą stosownie do odpowiednich przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego zmienić/uchylić zapadłą decyzję o pozbawieniu statusu bezrobotnego.

Mając powyższe na uwadze, nie widzę zasadności zmiany powołanego przepisu i tym samym nie przewiduję jego nowelizacji.