SPS-023-1978/12 - Zwolnienie z podatku VAT sms-ów przekazywanych na cele charytatywne.

Usługi telekomunikacyjne, co do zasady, są opodatkowane stawką podstawową podatku od towarów i usług. Obecnie stawka podstawowa VAT wynosi 23% na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054).

Z dniem 4 sierpnia 2010 r. weszło w życie rozporządzenie ministra finansów z dnia 2 czerwca 2010 r. (Dz. U. Nr 96, poz. 623), zmieniające rozporządzenie z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, w którym wprowadzono zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług o podwyższonej opłacie, o których mowa w ustawie - Prawo telekomunikacyjne, świadczonych w celu zebrania środków pieniężnych w trakcie zbiórek publicznych organizowanych przez organizacje pożytku publicznego, z wyjątkiem usług przedpłaconych.

Na podstawie tego przepisu objęto zwolnieniem usługi telekomunikacyjne polegające na wysyłaniu wiadomości tekstowych (SMS-ów) oraz dokonywaniu połączeń telefonicznych w związku ze zbiórkami publicznymi. Zwolnienie z VAT ma zastosowanie do kwoty należnej z tytułu wykonywanych usług o podwyższonej opłacie w części przekraczającej kwotę zatrzymywaną przez dostawcę publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej (dostawcę usługi). W rozporządzeniu określono warunki umożliwiające zastosowanie zwolnienia dla tych usług.

Obecnie kwestie te są uregulowane, na analogicznych zasadach jak w cyt. rozporządzeniu z dnia 2 czerwca 2010 r., w § 13 ust. 1 pkt 18 oraz ust. 6 i 7 rozporządzenia ministra finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 19 ust. 18 ustawy o podatku od towarów i usług przy świadczeniu usług telekomunikacyjnych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sprzedaży żetonów, kart telefonicznych lub innych jednostek uprawniających do korzystania z usług telekomunikacyjnych w systemie przedpłaconym, w przypadku gdy usługa jest realizowana przy użyciu odpowiednio żetonów, kart lub innych jednostek. Karty telefoniczne i inne jednostki uprawniające do korzystania z usług telekomunikacyjnych mogą być przedmiotem obrotu, zanim zostaną odsprzedane ostatecznemu odbiorcy, na rzecz którego zostanie zrealizowana usługa telekomunikacyjna. Należy zauważyć, że w chwili sprzedaży ww. jednostek uprawniających do korzystania z usług telekomunikacyjnych, z którym to zdarzeniem łączy się powstanie obowiązku podatkowego w VAT, operator telekomunikacyjny nie może określić, jakie usługi telekomunikacyjne zrealizuje nabywca. Nie ma zatem możliwości stwierdzenia, jaka część należności zostanie wykorzystana na świadczenie poszczególnych usług. Tym bardziej że pomiędzy sprzedażą tych jednostek a ich wykorzystaniem może upłynąć znaczny okres (wiele miesięcy), a zatem objęcie zwolnieniem przedmiotowych usług w praktyce nie mogłoby zostać zrealizowane. Operatorzy oraz Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji w trakcie uzgodnień projektu rozporządzenia z dnia 2 czerwca 2010 r. potwierdzili, że nie dysponują możliwościami technicznymi pozwalającymi na powiązanie danej usługi, np. SMS z konkretnymi doładowaniami, co wyklucza ewentualne rozwiązania polegające na korekcie wcześniejszych rozliczeń, nawet gdyby taka teoretyczna (prawna) możliwość została stworzona. W związku z powyższym nie było możliwe objęcie, w cyt. rozporządzeniu ministra finansów z dnia 2 czerwca 2010 r., zwolnieniem z VAT SMS-ów charytatywnych wysyłanych w systemie przedpłaconym. Takie możliwości nie istnieją również obecnie.

W mojej ocenie wprowadzone w powołanych przepisach rozporządzenia warunki nie są zawiłe oraz nie powinny stanowić bariery utrudniającej stosowanie tego zwolnienia przez dostawców usług o podwyższonej opłacie, a tym bardziej nie powinny komplikować i spowalniać akcji charytatywnych.

W § 13 ust. 6 pkt 1 rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2011 r. wprowadzono jako jeden z warunków stosowania zwolnienia, zawarcie przez dostawcę usługi z organizacją pożytku publicznego pisemnej umowy dotyczącej przekazania tej organizacji kwoty należnej, w części przekraczającej kwotę zatrzymywaną przez dostawcę usługi, z tytułu wykonywanych usług o podwyższonej opłacie dla realizacji zbiórek publicznych przez tę organizację. Powyższy przepis nie określa, w jakim terminie umowa powinna zostać zawarta. Te kwestie wynikają z ustaleń pomiędzy stronami umowy. W celu zastosowania zwolnienia od podatku dla świadczonych usług o podwyższonej opłacie, dostawca usługi powinien podpisać taką umowę przed powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu wykonania tej usługi. Bezwzględnie umowa taka musi być przedłożona na żądanie organów podatkowych. W umowie zawartej pomiędzy operatorem a jednostką pożytku publicznego należy podać numer lub numery wykorzystywane do świadczenia usług o podwyższonej opłacie, okres, w którym numery będą udostępnione na potrzeby zbiórki publicznej, cenę jednostkową usługi ze wskazaniem kwoty zatrzymywanej przez dostawcę usługi (§ 13 ust. 6 pkt 2 rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2011 r.).

W mojej ocenie spełnienie powyżej omówionych warunków nie powinno stanowić dla operatorów trudności. Należy podkreślić, że przy organizacji zbiórek publicznych za pomocą SMS-ów (połączeń telefonicznych) z całą pewnością są podpisywane pomiędzy operatorami a organizacjami pożytku publicznego umowy czy inne dokumenty dotyczące wzajemnej współpracy pomiędzy stronami. W związku z tym konieczność zamieszczenia w tych dokumentach danych wymaganych rozporządzeniem nie powinna negatywnie wpływać na przebieg akcji charytatywnej, zważywszy zwłaszcza, że większość z tych danych, niezależnie od wymogów rozporządzenia, dokumenty te powinny zawierać w celu zapewnienia prawidłowego wywiązania się ze zobowiązań przez strony.

Nie powinno również przysparzać trudności spełnienie wymogu podania do publicznej wiadomości przez dostawcę usługi-przed rozpoczęciem świadczenia usługi na podstawie umowy - informacji o wysokości kwoty zatrzymywanej z tytułu świadczonych usług (§ 13 ust. 6 pkt 8 rozporządzenia). Jest niezwykle istotne, aby wysyłający SMS-a posiadał precyzyjne informacje nie tylko o celu zbiórki, ale także o kwocie, jaka faktycznie zostanie przekazana organizacji na cele zbiórki publicznej. Należy jednak podkreślić, że ww. warunek dotyczy tylko przypadków, gdy dostawca usługi nie przekaże organizacji pożytku publicznego całej kwoty należnej z tytułu wykonanych usług, ale część tej kwoty zatrzyma, np. tytułem wynagrodzenia za świadczone usługi.

Kolejnym warunkiem zastosowania zwolnienia do SMS-ów wysłanych w związku ze zbiórkami publicznymi jest posiadanie przez dostawcę publicznie dostępnej usługi telekomunikacyjnej kopii pozwolenia na przeprowadzenie przez organizację pożytku publicznego zbiórki publicznej, uzyskanego zgodnie z przepisami o zbiórkach publicznych (§ 13 ust. 6 pkt 3 rozporządzenia). Rozporządzenie nie wprowadza wymogu posiadania tego pozwolenia przez dostawcę usługi przed rozpoczęciem akcji. Dostawca usługi, co do zasady, powinien być w posiadaniu tego pozwolenia w momencie powstania obowiązku podatkowego z tytułu wykonania tej usługi. Należy podkreślić, że obowiązek uzyskania pozwolenia na przeprowadzenie zbiórki wynika z przepisów o zbiórkach publicznych, nie zaś z rozporządzenia ministra finansów, które wprowadza wyłącznie wymóg posiadania pozwolenia przez dostawcę usługi. Przekazanie kopii pozwolenia świadczącemu usługę przez organizację pożytku publicznego jest czynnością techniczną.

Również warunek, którego spełnienie jest wymagane, aby zastosować zwolnienie do ww. SMS-ów charytatywnych, polegający na przekazaniu kwoty otrzymanej za wykonane usługi o podwyższonej opłacie udokumentowane fakturami, z wyjątkiem części tej kwoty zatrzymywanej przez dostawcę usługi, w terminie 45 dni od końca miesiąca, w którym dostawca usługi otrzymał tę kwotę, na rachunek bankowy organizacji pożytku publicznego - nie powinien utrudniać stosowania tego zwolnienia przez operatorów. Dostawca usługi jest bowiem uprawniony do stosowania zwolnienia od podatku już w momencie powstania obowiązku podatkowego z tytułu wykonania tej usługi. Warunkiem utrzymania zwolnienia jest terminowa wpłata kwot otrzymanych (z wyjątkiem części tych kwot zatrzymywanych przez dostawcę usługi) na rzecz organizacji pożytku publicznego. Ustalony w rozporządzeniu termin wpłaty ww. środków na rzecz organizacji (maksymalnie 45 dni od końca miesiąca, w którym dostawca usługi otrzymał te środki) ma na celu umożliwienie dostawcy usługi wywiązanie się z tego warunku, tak aby np. z przyczyn technicznych nie utracił prawa do zwolnienia. Z drugiej strony tak ustalony termin ma zapobiegać ewentualnym przypadkom nieuzasadnionego przetrzymywania otrzymanych kwot przez dostawców usług. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby wprowadzony w rozporządzeniu maksymalny termin przekazania środków, został przez strony skrócony. Nie można zatem podzielić poglądu, że omówiony mechanizm prowadzi do spowolnienia przekazania kwot z SMS-ów na rzecz organizacji pożytku publicznego.

W § 13 ust. 6 pkt 5 rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2011 r. wprowadzono wymóg dotyczący wyszczególniania w fakturach za usługi telekomunikacyjne liczby połączeń zrealizowanych z wykorzystaniem numeru lub numerów wykorzystywanych do świadczenia usług o podwyższonej opłacie, oraz wartości tych usług z uwzględnieniem kwot, które mają być przekazane organizacji pożytku publicznego, oraz kwot zatrzymywanych przez dostawcę usługi. Niewątpliwie zrealizowanie tego warunku wymagało podjęcia przez operatorów prac w zakresie dostosowania billingowych systemów informatycznych do tych wymogów. Należy jednak podkreślić, że przy ustanawianiu tego warunku kierowano się zasadą, aby nie nakładać na operatorów nadmiernych i nieuzasadnionych obowiązków i w związku z tym określono, że w fakturze powinna być wykazana globalna liczba połączeń do numerów wykorzystywanych do świadczenia usług o podwyższonej opłacie oraz łączna wartość tych usług z uwzględnieniem kwot, które mają być przekazane organizacji pożytku publicznego (oraz kwot zatrzymywanych przez dostawcę, jeżeli dostawca usługi nie przekaże organizacji całej kwoty).

Z uzyskanych przez Ministerstwo Finansów od operatorów telekomunikacyjnych informacji wynika, że niektórzy z nich zakończyli prace w zakresie dostosowania swoich systemów informatycznych, inni są w końcowej fazie tych prac.

Odnośnie do warunków wymieni owych w § 13 ust. 6 pkt 6 i 7 rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2011 r., zgodnie z którymi: nabywca usługi o podwyższonej opłacie nie otrzymuje w zamian innego świadczenia, w tym również prawa do udziału w losowaniu nagród (z wyjątkiem potwierdzenia zainicjowania połączenia, w tym w formie połączenia zwrotnego), oraz organizacja pożytku publicznego nie dokonuje żadnych świadczeń na rzecz dostawcy usługi z tytułu zawarcia umowy lub w związku z nią, z wyjątkiem informowania o uczestniczeniu dostawcy w zbiórce publicznej, o wysokości kwoty zatrzymywanej przez dostawcę z tytułu wykonanej usługi oraz przekazywania danych dotyczących dostawcy usługi, w tym jego logo, podczas rozpowszechniania informacji - mają one na celu zapewnienie, że zwolnieniem z VAT będzie objęta jedynie kwota należna uzyskana w związku z wysłaniem SMS-ów w trakcie zbiórki publicznej, którą świadczący usługę zobowiąże się przekazać organizacji pożytku publicznego. Spełnienie tych wymogów, które zapewniają przejrzystość rozliczeń, nie powinno sprawiać problemów.

Przedstawiając powyższe, uprzejmie informuję, że nie są planowane zmiany w zakresie rozwiązań dotyczących zwolnienia z VAT tzw. SMS-ów charytatywnych, wysyłanych w celu zebrania środków pieniężnych w trakcie zbiórki publicznej organizowanej przez organizacje pożytku publicznego. Należy przy tym wskazać, że wprowadzając w życie przedmiotowe rozwiązania, resort finansów przekazał operatorom telekomunikacyjnym obszerne wyjaśnienia dotyczące tych regulacji i żaden z operatorów nie zgłosił do nich uwag.