SPS-023-16361/10 - Zasiłek kompensacyjny dla pracowników centrów kształcenia praktycznego.

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 8 lipca 2010 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej SPS-023-16361/10 Zasiłek kompensacyjny dla pracowników centrów kształcenia praktycznego.

Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją pana posła Zbigniewa Matuszczaka (SPS-023-16361/10) w sprawie odebrania uprawnień do zasiłku kompensacyjnego pracownikom Centrum Kształcenia Praktycznego uprzejmie proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień.

Na mocy art. 2 ustawy z dnia 22 maja 2008 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 97, poz. 800) prawo do nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych nabyli nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w:

1)

publicznych i niepublicznych przedszkolach,

2)

szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych,

3)

publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego i placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.).

Jak z powyższego wynika, ustawodawca enumeratywnie wymienił nauczycieli, którzy podlegają ustawie o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, wśród których znaleźli się także nauczyciele placówek kształcenia ustawicznego wymienionych w art. 2 pkt 3a ustawy o systemie oświaty.

W opinii ministerstwa, gdyby ustawodawca zamierzał przyznać prawo do nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych wszystkim nauczycielom zatrudnionym w placówkach wymienionych w art. 2 pkt 3a ustawy o systemie oświaty, to zgodnie z systematyką przepisów przyjętą w ustawie o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych przywołałby cały przepis art. 2 pkt 3a ustawy o systemie oświaty. Należy zauważyć, że takie rozwiązanie zostało przyjęte w stosunku do art. 2 pkt 5 i 7 ustawy o systemie oświaty.

Wprowadzenie zastrzeżenia stanowiącego, iż ustawie o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych podlegają wyłącznie nauczyciele zatrudnieni w publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego, zdaniem ministerstwa świadczy o tym, że intencją ustawodawcy nie było przyznanie prawa do nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych nauczycielom zatrudnionym we wszystkich placówkach wymienionych w art. 2 pkt 3a ustawy.

Jednocześnie należy zauważyć, że poselski projekt ustawy (druk nr 1462) o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, który został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Ministrów w stanowisku z dnia 19 lutego 2009 r., w pierwotnym brzmieniu zakresem podmiotowym nie obejmował nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w jakichkolwiek placówkach (przez odesłanie do "placówek" w art. 2 pkt 1 lit. d) pierwotnego brzmienia projektu należy rozumieć szkoły, zespoły szkół oraz szkolne punkty konsultacyjne przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej, utworzone w celu kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą), a w szczególności w placówkach oświatowo-wychowawczych (tekst jedn. m.in. ogniskach pracy pozaszkolnej będących jednym z rodzajów placówek wychowania pozaszkolnego zgodnie z § 2 pkt 1 rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności ponoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach). Innymi słowy, w pierwotnym zamyśle projektodawców leżało nie objęcie wszystkich nauczycieli zakresem podmiotowym ustawy, lecz ukształtowanie zakresu podmiotowego w sposób obejmujący konkretne grupy nauczycieli.

W toku prac parlamentarnych zakres podmiotowy projektu ustawy został rozszerzony o nauczycieli placówek, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze, placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania).

W interpelacji podano w wątpliwość, czy zakres podmiotowy ustawy uregulowany w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (zwanej dalej "ustawą"), obejmujący nauczycieli konkretnych rodzajów placówek, wypełnia standard konstytucyjnej zasady równości określonej w art. 32 Konstytucji RP. Uzasadnienia dla takiego, a nie innego ukształtowania zakresu podmiotowego ustawy należałoby poszukiwać w charakterze prawnym nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, analizowanym na tle rozstrzygnięć powszechnego systemu emerytalnego. Ocena prawna instytucji nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych została zawarta w opiniach Biura Analiz Sejmowych do projektu ustawy (vide: opinia z 13 stycznia 2009 r. sporządzona na zlecenie Biura Analiz Sejmowych oraz opinia z dnia 13 stycznia 2009 r. sporządzona przez specjalistę ds. społecznych).

Biorąc pod uwagę treści zawarte w ww. dokumentach, w pierwszym rzędzie zaakcentowania wymaga kwestia braku merytorycznych podstaw do generalnego kwalifikowania nauczycieli jako objętych możliwością przechodzenia na emerytury pomostowe, a ponadto kwestia oceny prawnej charakteru instytucji nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych jako instytucji stanowiącej dodatkowy element do systemu emerytur pomostowych.

Ponieważ celem ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych nie było generalne kwalifikowanie nauczycieli jako uprawnionych do emerytur pomostowych, wydaje się uzasadnione stanowisko, iż zakres podmiotowy systemu nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych - jako uzupełniającego system emerytur pomostowych - również nie powinien być kształtowany w sposób generalny.

Reasumując, argumentów przemawiających za ścisłą interpretacją art. 2 pkt 1 ustawy należy poszukiwać przede wszystkim w wykładni celowościowej ustawy (celu instytucji nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych jako uzupełniającej instytucję emerytur pomostowych). Jednocześnie informuję, iż Ministerstwo Edukacji Narodowej nie przewiduje podjęcia prac mających na celu zmianę przepisów ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych.

Opublikowano: www.sejm.gov.pl