SPS-023-15861/06 - Zasady przyznawania pomocy publicznej przez powiatowe urzędy pracy.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 34 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.) staż to nabywanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą.

A zatem osoba, która już nabyła praktyczne umiejętności zawodowe w trakcie 6- lub 12-miesięcznego stażu, powinna otrzymać propozycję odpowiedniego zatrudnienia. Jeżeli jednak urząd pracy nie może przedstawić bezrobotnemu propozycji odpowiedniej pracy, to nie ma przeszkód prawnych, aby skierować bezrobotnego ponownie do odbycia stażu. Jedyne ograniczenie stanowi przepis § 1 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania stażu przez bezrobotnych (Dz. U. Nr 142, poz. 1160), który stanowi, że bezrobotny nie może odbywać ponownie stażu u tego samego organizatora na tym samym stanowisku pracy, na którym wcześniej odbywał staż, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy lub przygotowanie zawodowe dorosłych.

Jednakże ostateczna decyzja w indywidualnych sprawach każdorazowo należy do właściwego starosty, który mając na względzie racjonalne gospodarowanie środkami Funduszu Pracy, może podjąć decyzję o ponownym skierowaniu na te formy aktywizacji zawodowej. W pierwszej kolejności jednak do odbycia stażu powinny być kierowane osoby, które wcześniej nie korzystały z tego instrumentu rynku pracy, a w miarę posiadanych środków także inne bezrobotne osoby spełniające warunki ustawowe do skierowania na staż.

Na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.) oraz zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 kwietnia 2009 r. w sprawie dokonywania refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 62, poz. 512, z późn. zm.) przyznane jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej stanowią pomoc de minimis i są udzielane zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 traktatu do pomocy de minimis. Stosownie do art. 1 ust. 1 lit. g) cytowanego rozporządzenia Komisji (WE) nr 1998/2006 pomoc może być udzielana we wszystkich sektorach, z wyjątkiem pomocy na nabycie pojazdów przeznaczonych do transportu drogowego przyznawanej podmiotom gospodarczym prowadzącym działalność zarobkową w zakresie drogowego transportu towarowego.

Jednocześnie należy wskazać, iż transport drogowy nie obejmuje niezarobkowego przewozu drogowego. Zgodnie z art. 4 pkt 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874, z późn. zm.) niezarobkowy przewóz drogowy oznacza przewóz na potrzeby własne, każdy przejazd pojazdu po drogach publicznych z pasażerami lub bez, załadowanego lub bez ładunku, przeznaczonego do nieodpłatnego krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego osób lub rzeczy, wykonywany przez przedsiębiorcę pomocniczo w stosunku do jego podstawowej działalności gospodarczej, spełniający łącznie następujące warunki:

Z przyjętego stanowiska przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przekazanego do wiadomości Ministerstwu Pracy i Polityki Społecznej wynika, że w przypadku prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności w zakresie przewozu uszkodzonych lub rozbitych pojazdów samochodem pomocy drogowej wymagane jest posiadanie licencji na transport drogowy. Uzyskanie licencji nie jest natomiast wymagane w przypadku, gdy przedsiębiorcy w ramach usuwania skutków awarii lub wypadków pojazdami pomocy drogowej wykonują przewozy do własnego warsztatu samochodowego. W takiej sytuacji przewozy uszkodzonych pojazdów stanowią działalność pomocniczą w odniesieniu do działalności gospodarczej w zakresie naprawy samochodów i wymagane jest zaświadczenie określone w art. 33 ust. 1 powołanej wyżej ustawy o transporcie drogowym.

Zatem działalność w zakresie pomocy drogowej polegająca na wykonywaniu przewozów drogowych pojazdami drogowymi w ramach usuwania skutków awarii lub wypadków nie jest traktowana jako działalność w sektorze transportu, jeśli jest to działalność pomocnicza w stosunku do działalności np. w zakresie usług naprawy samochodów. W takiej sytuacji przyznanie środków na podjęcie działalności gospodarczej i zakup specjalistycznego środka transportu jest możliwe.

Prawo wspólnotowe określa szczególne zasady udzielania pomocy w sektorze transportu drogowego. Jak zostało powyżej wskazane, nie jest możliwe udzielenie pomocy de minimis na nabycie środków transportu drogowego podmiotom gospodarczym prowadzącym działalność zarobkową w zakresie transportu drogowego towarów (rzeczy). Oznacza to, że przedsiębiorca, który prowadzi działalność zarobkową w zakresie transportu drogowego rzeczy, nie może uzyskać pomocy na zakup środka transportu drogowego, w tym samochodu osobowego.

Artykuł 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.) stanowi, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Ponadto stosownie do art. 34 tej ustawy każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.

W związku z powyższym osobie bezrobotnej, która ubiega się o środki na podjęcie działalności gospodarczej, finansowanie ze środków publicznych zakupu samochodu od współmałżonka, jeżeli istnieje między nimi wspólność majątkowa, nie jest uzasadnione.

Z przepisów rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 17 kwietnia 2009 r. wynika, że bezrobotny, który nie dotrzyma warunków umowy, jest zobowiązany do zwrotu, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania starosty, przyznanych środków wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia ich otrzymania. Odsetki od zwrotu części lub całości środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej nie stanowią pomocy de minimis. Pomocą de minimis jest natomiast ich umorzenie.

W przypadku przyznania osobie bezrobotnej na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej starosta na mocy art. 33 ust. 4 ustawy pozbawia taką osobę statusu bezrobotnego od następnego dnia po dniu otrzymania środków na podjęcie działalności gospodarczej.

Za dzień otrzymania środków należy przyjąć dzień zaksięgowania środków otrzymanych z Funduszu Pracy na koncie osoby podejmującej działalność. W celu potwierdzenia daty otrzymania środków powiatowy urząd pracy od bezrobotnego powinien żądać dokumentu potwierdzającego wpłynięcie środków na konto bezrobotnego (np. wyciąg z banku). Ponadto termin przekazania przez bezrobotnego do urzędu ww. dokumentu może zostać określony w umowie ze starostą.

Pozbawienie statusu bezrobotnego w przypadku otrzymania ww. środków powinno nastąpić w następnym dniu po dniu zaksięgowania środków otrzymanych z Funduszu Pracy na koncie osoby podejmującej działalność.