SPS-023-1111/08 - Ustalanie wysokości renty rodzinnej.

Szanowny Panie Marszałku! W związku z nadesłaną przy piśmie z dnia 20 lutego br., znak: SPS-023-1111/08, interpelacją pana posła Józefa Rojka w sprawie potrzeby nowelizacji art. 56 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ nie ma zastosowania do renty rodzinnej, uprzejmie informuję, że nie ma takiej konieczności.

Zgodnie z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.) zwiększeniu z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników podlega nie tylko emerytura obliczona zgodnie z art. 53 tej ustawy, ale również renta rodzinna przyznana po osobie, której takie zwiększenie przysługiwało.

Zasady ustalania zwiększenia emerytury z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym i opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników regulują przepisy art. 56 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Jeżeli wymagany do przyznania prawa do emerytury staż pracy (okresy składkowe i nieskładkowe) został uzupełniony okresami pracy w gospodarstwie rolnym, wymienionymi w art. 10 ustawy, to emeryturę zwiększa się o kwotę odpowiadającą części składkowej emerytury, ustalonej według zasad określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, z uwzględnieniem całego udowodnionego okresu pracy w gospodarstwie rolnym, z tym że okresy pracy w gospodarstwie rolnym bez podlegania ubezpieczeniu z tego tytułu uwzględnia się tylko wtedy, gdy przypadają w okresie ostatnich 25 lat przed ustaleniem prawa do emerytury (art. 56 ust. 3). W przypadku gdy przy ustalaniu prawa do emerytury nie uwzględniono okresów pracy w gospodarstwie rolnym, ponieważ udowodniony staż pracy, składający się z okresów składkowych i nieskładkowych wymienionych w art. 6 i 7 ustawy, był wystarczający i nie wymagał uzupełnienia, to emerytura ulega zwiększeniu za okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników, również według zasad wymiaru przewidzianych dla części składkowej w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników (art. 56 ust. 4).

Natomiast sposób obliczania renty rodzinnej przyznanej po osobie uprawnionej do świadczenia obliczonego wraz ze zwiększeniami, o których mowa w art. 56 ust. 3 i 4, regulują przepisy art. 73 ust. 3 i 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Tak więc jeżeli świadczenie zmarłego było obliczone wraz ze zwiększeniami, o których mowa w art. 56 ust. 3 i 4, to rentę rodzinną oblicza się jako procent świadczenia zmarłego w wysokości pomniejszonej o te zwiększenia, odpowiednio do liczby osób. Tak obliczoną rentę uzupełnia się do wysokości uwzględniającej 50% zwiększenia z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym, które przysługiwało zmarłemu.

Obowiązujący stan prawny przewiduje zatem ustalenie wysokości renty rodzinnej wraz ze zwiększeniem za okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników.

Nie ma natomiast możliwości zwiększania renty z tytułu niezdolności do pracy przyznanej na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS o część składkową przewidzianą w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników. Jest to racjonalne rozwiązanie, ponieważ osoba wykonująca pracę objętą różnymi systemami ubezpieczenia sama decyduje o tym, czy zgłosi wniosek o emeryturę z FUS, czy o emeryturę z ubezpieczenia społecznego rolników. Ponadto pragnę dodać, że osoba uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy z FUS z dniem osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat - kobieta, 65 lat - mężczyzna) ma z urzędu zamienianą rentę na emeryturę, bez względu na długość stażu pracy. Jeśli osoba ta nie ma ustalonego prawa do renty lub emerytury rolniczej, to emerytura przyznana jej z urzędu na podstawie art. 27a ustawy o emeryturach i rentach z FUS podlega zwiększeniu z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników.

Z wyrazami szacunku

Sekretarz stanu

Jarosław Duda