SPS-023-10441/09 - Zasady naliczania składek na ubezpieczenie społeczne od kosztów zakwaterowania.

Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 14 lipca 2009 r., znak: SPS-023-10441/09, dotyczące interpelacji posła Marka Cebuli w sprawie naliczania składek na ubezpieczenia społeczne od kosztów zakwaterowania, w oparciu o stanowisko Ministerstwa Finansów i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany u pracodawcy z tytułu pozostawania w ramach stosunku pracy, z wyłączeniami ujętymi w tym artykule.

Kwestia naliczania składek na ubezpieczenia społeczne od kosztów zakwaterowania była przedmiotem analizy z Ministerstwem Finansów jako resortem właściwym w zakresie podatków.

Na podstawie przekazanego stanowiska Ministerstwa Finansów z 7 maja 2009 r. zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za przychód ze stosunku pracy należy uznać otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W sytuacji, gdy pracodawca ponosi za pracownika opłaty z tytułu jego zakwaterowania, pracownik otrzymuje świadczenie w naturze o określonej wartości. Zgodnie z przytoczonym stanowiskiem Ministerstwa Finansów takie świadczenie stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy, a zatem, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podlega oskładkowaniu.

Pragnę podkreślić, że obowiązek wliczania w podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kosztów zakwaterowania nie jest nowy, gdyż brzmienie art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie uległo zmianie od 1998 r. i dotyczy przedsiębiorców działających zarówno na rynku krajowym, jak i w krajach Unii Europejskiej lub objętych umowami międzynarodowymi.

Przesłana interpelacja nie zawiera szerszych informacji na temat tzw. programu lojalnościowego. Natomiast jeżeli system obowiązujący w Belgii jest podobny do tego, który obowiązuje w Niemczech, gdzie funkcjonuje kasa urlopowa ULAK, zajmująca się wypłacaniem pracownikom dodatkowych świadczeń należnych za urlop lub ekwiwalent w przypadku, gdy urlop ten nie zostanie wykorzystany, to świadczenie to jest włączone do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, gdyż urlop wypoczynkowy przysługuje pracownikowi z tytułu pozostawania w stosunku pracy, a fundusze wypłacane przez kasę pochodzą ze składek pracodawców przeznaczonych na wypłatę tychże świadczeń. Ponieważ w Niemczech świadczenie to jest wypłacane przez kasę ULAK bezpośrednio pracownikowi, to zgodnie z przytoczonym stanowiskiem kasa ta powinna potrącać od wypłacanej kwoty składki na ubezpieczenia społeczne, gdyż jest to przychód pracownika ze stosunku pracy.

Z interpelacji nie wynika, jaki jest charakter świadczeń i kto zajmuje się wypłacaniem tzw. premii lojalnościowych - pracodawca czy też powołana do tego celu instytucja, jednakże biorąc pod uwagę przytoczone powyżej stanowisko, należy uznać, że takie świadczenia stanowią przychód pracownika ze stosunku pracy i są włączone w podstawę wymiaru składek pracownika. Podkreślić należy, że składka powinna być naliczana od świadczenia wypłaconego pracownikowi, a nie od odprowadzonej przez pracodawcę składki do belgijskiej instytucji.