Sen 6172-8/03

W związku z wątpliwościami powstałymi na tle realizacji art. 104 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.), w odniesieniu do emerytów lub rencistów wykonujących pozarolniczą działalność, wyjaśniam, co następuje.

Wskazany art. 104 ust. 4 ustawy emerytalnej stanowi, iż za przychód wpływający na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń uważa się również przychód osiągany przez osoby wyłączone z obowiązku ubezpieczeń społecznych z uwagi na ustalenie prawa do emerytury lub renty albo wykonujących działalność niepodlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu.

Jeżeli świadczeniobiorca osiąga przychód z dwóch (lub więcej) działalności objętych obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi - przychód uzyskiwany z tych działalności podlega sumowaniu. Tak więc - przykładowo - gdy emeryt osiąga przychód z tytułu umowy zlecenia i z tytułu zatrudnienia, przychód ten podlega sumowaniu, mimo że emeryt wykonujący umowę zlecenia nie jest objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania tej umowy, bowiem podleganie temu obowiązkowi z tytułu wykonywania pracy w ramach stosunku pracy skutkuje wyłączeniem go z obowiązku ubezpieczeń społecznych. Jednak w tym przypadku należy stosować art. 104 ust. 4 ustawy emerytalnej, który jednoznacznie wskazuje, iż przy ustalaniu przychodu wpływającego na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia, uwzględnia się przychód osiągany przez osobę wyłączoną z ubezpieczeń społecznych z uwagi na podleganie tym ubezpieczeniom z innego tytułu.

Regulacji tej nie stosuje się natomiast do osób wykonujących dwa (lub więcej) rodzajów pozarolniczej działalności. W takim bowiem przypadku występuje tylko jeden tytuł ubezpieczeniowy (pozarolnicza działalność), natomiast emeryt lub rencista wykonuje kilka jej rodzajów. Nie zachodzi tu zatem przypadek wykluczenia go z obowiązku ubezpieczeń społecznych z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu. Tak więc przykładowo - nie podlega sumowaniu przychód uzyskany przez emeryta prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, będącego jednocześnie wspólnikiem w spółce komandytowej, jawnej czy partnerskiej.