SD-K/415/06/04 - Opodatkowanie dochodów wspólnie z małżonkiem. Amortyzacja środków trwałych wniesionych aportem przez spółkę cywilną.

Pytanie podatnika

1. Czy pomimo dokonania już rozliczenia rocznego za 2003 rok podatnik w terminie do 30.04.2004 r., ma prawo złożyć korektę PIT-36 z jednoczesnym wnioskiem o wspólne opodatkowanie dochodów wraz z małżonkiem?

2. Czy spółka cywilna może amortyzować środki trwałe wniesione aportem, przyjmując za ich wartość początkową wycenę własną (w przypadku środków już raz zamortyzowanych) lub wartość księgową (w przypadku środków, których amortyzacja nie zakończyła się w poprzedniej firmie)?

3. Czy w sytuacji, kiedy wycena własna środka trwałego jest niższa od 3.500 zł wolno ten środek zamortyzować jednorazowo w miesiącu przyjęcia go przez spółkę do użytkowania?

Odpowiedź

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2003 roku, małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, mogą być jednak, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków, z tym że do sumy dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie. Zgodnie z art. 6 ust. 3 w/w ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2003 roku powyższa zasada ma zastosowanie również jeżeli jeden z małżonków w roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany zgodnie z art. 27, lub osiągnął dochody w wysokości nie powodującej obowiązku uiszczenia podatku.

Natomiast sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, w świetle art. 6 ust. 8 w/w ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2003 roku, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków mają zastosowanie przepisy ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.).

W świetle powyższego podatnik może złożyć korektę zeznania rocznego za 2003 rok i rozliczyć się wspólnie z małżonką jeżeli między małżonkami istnieje wspólność majątkowa, małżonkowie pozostają w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy oraz do żadnego z małżonków nie mają zastosowania przepisy ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.).

Jednocześnie należy zwrócić uwagę na treść przepisu art. 6 ust. 10 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2003 roku, który stanowi, że zasada opodatkowania dochodów wspólnie z małżonkiem nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowy, określony w art. 6 ust. 2 w/w ustawy, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1 tj. za 2003 rok w terminie do 30 kwietnia 2004 roku. Zatem warunkiem koniecznym do spełnienia, w celu dokonania wspólnego rozliczenia z małżonkiem za 2003 rok, jest również złożenie wniosku o wspólne opodatkowanie, wyrażonego w zeznaniu podatkowym, w terminie do 30 kwietnia 2004 roku.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Poznaniu informuje ponadto, że zgadza się ze stanowiskiem podatnika w części dotyczącej twierdzenia, iż za wartość początkową środków trwałych (już raz zamortyzowanych) wniesionych aportem do spółki cywilnej uważa się wycenę własną dokonaną przez wspólników. Tutejszy organ podatkowy nie zgadza się z twierdzeniem podatnika, że w przypadku niezamortyzowanych środków trwałych wniesionych aportem do spółki cywilnej przyjmuje się za wartość początkową wartość księgową.

Zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za wartość początkową m. in. środków trwałych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej - ustaloną przez wspólników na dzień wniesienia wkładu lub udziału, wartość poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej, z dnia wniesienia wkładu.

Powyższy przepis nie reguluje odrębnych zasad ustalania wartości początkowej dla środków trwałych wnoszonych aportem do spółki cywilnej już raz zamortyzowanych oraz dla tych, których amortyzacja nie została zakończona w poprzedniej firmie. Należy zatem przyjąć, iż przepis art. 22g ust. 1 pkt 4 w/w ustawy ma zastosowanie w obydwu w/w przypadkach. Z przepisu tego wynika natomiast jednoznacznie, że za wartość początkową środków trwałych wniesionych aportem do spółki cywilnej uważa się wartość ustaloną przez wspólników na dzień wniesienia wkładu nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej. Powołany przepis nie zawiera wyraźnego zapisu, iż w powyższym przypadku wartość początkową ustala się w wartości księgowej. W świetle powyższego brak jest podstaw do dokonywania wyceny środków trwałych wnoszonych aportem do spółki cywilnej w wartości księgowej. Aczkolwiek należy zauważyć, że istnieje taka możliwość, że ustalona przez wspólników wartość środków trwałych, wniesionych aportem do spółki cywilnej, będzie odpowiadać ich wartości księgowej.

Tutejszy organ podatkowy podziela ponadto stanowisko podatnika, iż środki trwałe o wartości poniżej 3.500 zł można zamortyzować w spółce jednorazowo. Zgodnie z art. 22f ust. 3 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku gdy wartość początkowa środków trwałych jest równa lub niższa niż 3.500 zł, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22d ust. 1, mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22h-22m albo jednorazowo - w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym.

Ponadto Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego informuje, że zgadza się ze stanowiskiem podatnika w kwestii, że wyposażenie wniesione do spółki cywilnej nie podlega ponownemu wpisaniu do kosztów uzyskania przychodu.

Zgodnie z art. 22. ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zgodnie natomiast z objaśnieniami do podatkowej księgi przychodów i rozchodów zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z dnia 29 sierpnia 2003 r.) kolumna 14 przeznaczona jest do wpisywania pozostałych kosztów (poza wymienionymi w kolumnach 10-13), z wyjątkiem kosztów, których zgodnie z art. 23 ustawy o podatku dochodowym nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów. W kolumnie tej wpisuje się w szczególności m. in. wartość zakupionego wyposażenia.

Z powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że kosztem uzyskania przychodu podlegającego wpisaniu do podatkowej księgi przychodów i rozchodów są wydatki poniesione na zakup wyposażenia. Ze stanu faktycznego przedstawionego przez podatnika wynika natomiast, że spółka cywilna nie dokonała zakupu wyposażenia lecz nabyła je w drodze aportu wniesionego przez przedsiębiorstwo XXX. W świetle powyższego spółka cywilna nie poniosła wydatków na zakup wyposażenia, a zatem wartość tego wyposażenia nie stanowi kosztu uzyskania przychodu. Zgodnie natomiast z § 4 ust. 1 pkt 2 w/w rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów m. in. spółki cywilne obowiązane do prowadzenia księgi, zwane dalej "podatnikami", prowadzą ewidencję wyposażenia. Zgodnie z § 4 ust. 2 w/w rozporządzenia ewidencją wyposażenia obejmuje się wyposażenie, którego wartość początkowa, w rozumieniu odrębnych przepisów, przekracza 1.500 zł.