Różnice kursowe, a koszty uzyskania przychodów

Pytanie:

Przedstawiony stan faktyczny: w 2001 r. Spółka jawna zaciągnęła kredyt obrotowy w walucie obcej CHF. Spłata kredytu dokonywana była miesięcznie wg ustalonego przez bank harmonogramu. Na koniec każdego miesiąca, odsetki i różnice kursowe Spółka zaliczała do kosztów uzyskania przychodów. W październiku 2003 r. przewalutowano pozostałą część kredytu na walutę polską.

Pytanie: czy w przypadku przewalutowania pozostałej części kredytu obrotowego na walutę polską powstają różnice kursowe, które mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów?

Odpowiedź:

Zaciągnięcie kredytu - zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) - nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej, jak również późniejsza jego spłata w myśl art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a) tej ustawy nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. Wynika stąd, że samo zaciągnięcie kredytu oraz późniejszy jego zwrot na gruncie prawa podatkowego traktuje się jako zdarzenie podatkowo neutralne, nie powodujące ani powstania przychodu ani kosztów jego uzyskania. Skutki w podatku dochodowym wywołują natomiast spłacone odsetki od kredytów, a w przypadku kredytu zaciągniętego w obcej walucie, także powstałe różnice kursowe od spłaconych rat kapitałowych kredytu, które są wynikiem wahań kursów walutowych w czasie.

Stosownie do postanowień art. 22 ust. 1 ustawy p.d.o.f., jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów.

W momencie przewalutowania powstaną różnice pomiędzy kwotą otrzymanego kredytu a kwotą kredytu do spłaty. Jednak różnice te nie są różnicami kursowymi (w rozumieniu podatkowym). Operacja przeliczenia kredytu dewizowego na równowartość w złotych polskich powoduje bowiem w istocie tylko zmianę wysokości kapitału do spłaty. Oznacza to, że w przypadku zwiększenia w wyniku przewalutowania kapitału podlegającego spłacie, wydatki na spłatę tak ustalonego kredytu nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Różnice kursowe (w rozumieniu podatkowym) mogłyby powstać przy spłacie kredytu dewizowego. Tylko wówczas mogłyby mieć zastosowanie przepisy dotyczące ustalenia kosztów z tytułu różnic kursowych.