Rozliczanie różnic kursowych w kredytach dewizowych przez służby skarbowe

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 27 czerwca 2006 r. Ministerstwo Finansów Rozliczanie różnic kursowych w kredytach dewizowych przez służby skarbowe

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 2933 w sprawie nieprawidłowości w rozliczaniu różnic kursowych w kredytach dewizowych przez służby skarbowe.

Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją Pana Posła Janusza Dobrosza w sprawie skutków podatkowych dotyczących ustalania wartości spłaty kredytów udzielonych w walucie polskiej, w oparciu o przelicznik walutowy oraz definicji kredytu denominowanego, przedstawiam poniżej wyjaśnienia w interesujących Pana Posła kwestiach.

Odnosząc się do powyższych zagadnień pragnę uprzejmie poinformować, że w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe brak jest definicji pojęcia kredytu denominowanego, jak również inne przepisy prawa nie posługują się takim określeniem kredytu.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 69 ust. 1 Prawa bankowego przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrot kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Umowa kredytu powinna w myśl art. 69 ust. 2 pkt 2 in fine Prawa bankowego określać walutę kredytu. W literaturze przedmiotu wskazuje się, że przytoczone wyżej unormowanie dotyczy obowiązku oznaczenia waluty, jeżeli zobowiązanie ma być wyrażone w innej walucie niż waluta polska.

W umowie kredytowej zawartej pomiędzy bankiem a kredytobiorcą jest dopuszczalne wprowadzenie kredytu denominowanego, tj. ustalenie wysokości kredytu z uwzględnieniem waloryzacyjnej klauzuli walutowej, w której miernikiem może być waluta obca według wskazanego jej kursu na dzień przeszacowania (denominacji). Przeszacowanie (przeliczenie) wartości kredytu na inną walutę jest zatem technicznym ustaleniem jego wartości w innej walucie.

Obowiązujące przepisy o podatkach dochodowych: od osób prawnych i od osób fizycznych nie zawierają regulacji uwzględniających w kosztach uzyskania przychodów skutków aktualizacji wyceny niespłaconych zobowiązań, np. zaliczania do tych kosztów wzrostu zobowiązań związanych z wystąpieniem inflacji. Na gruncie przepisów dotyczących podatku dochodowego kredyty są neutralne podatkowo. Dla podatku dochodowego od osób prawnych nie jest przychodem uzyskanie kredytu, ani spłata kredytu nie jest kosztem uzyskania przychodów (art. 12 ust. 4 pkt 1 i art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a tej ustawy). Oznacza to, że do spłaty kredytów nie ma zastosowania art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej.

Na podstawie wskazanych przepisów neutralna podatkowo jest nie tylko dodatnia różnica pomiędzy kwotą kredytu zaciągniętego w banku, a kwotą przypadającą do spłaty, lecz konsekwentnie ujemna wartość kapitałowej części kredytu, przypadająca do spłaty, pomiędzy wartością nominalną kredytu a jego wartością po denominacji.

Ponadto uprzejmie wyjaśniam, że różnice pomiędzy wartością kredytu przed przeszacowaniem a wartością kredytu po przeszacowaniu, obliczone na podstawie wskaźnika waloryzacyjnego, dla którego przyjętym miernikiem jest kurs waluty obcej nie stanowią różnic kursowych. Zrealizowane różnice kursowe w rozumieniu przepisów podatkowych powstają dopiero przy spłacie kredytów udzielonych w walutach obcych.

Przedstawione stanowisko jest zbieżne z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego, który niejednokrotnie wypowiedział się na ten temat, m.in. w wyrokach - z dnia 9 maja 2000 r., sygn. akt III SA 1804/99, z dnia 5 kwietnia 2000 r., sygn. akt III SA 853/99.

NSA w wyroku z dnia 9 maja 2000 r., orzekając w sprawie dotyczącej spłaty pożyczki udzielonej pomiędzy podmiotami gospodarczymi stwierdził, że nawet wówczas, gdy umowy pożyczki zawierają dopuszczalną na podstawie art. 358 § 3 k.c. klauzulę waloryzacyjną, to obowiązujące przepisy o podatku dochodowym nie zawierają regulacji dającej prawo do aktualizacji wyceny niespłaconych zobowiązań, a powstałych różnic w związku z występującą inflacją zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. NSA orzekł także, że w takiej sytuacji ma zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tzn. spłata wyższej kwoty pożyczki w wyniku przeliczenia na walutę obcą, jest w dalszym ciągu spłatą pożyczki i nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.

W związku z tym, że nie ma podstaw prawnych do uwzględniania w podstawie opodatkowania skutków denominacji kredytów w oparciu o przelicznik walutowy, nie można podzielić poglądu, że różnice w kosztach obsługi pomiędzy kredytami złotówkowymi a kredytami denominowanymi nie zasilają budżetu Państwa.

Opublikowano: www.sejm.gov.pl