RIO-III-0712/144/10 - Szczególne zasady rachunkowości oraz plany kont dla budżetu państwa, budżetów JST, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami RP.
Pismo z dnia 20 sierpnia 2010 r. Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie RIO-III-0712/144/10 Szczególne zasady rachunkowości oraz plany kont dla budżetu państwa, budżetów JST, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami RP.
Informacja dla jednostek samorządu terytorialnego
Informuję, że od początku sierpnia obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2010 r., Nr 128, poz. 861).
Zgodnie z § 27 rozporządzenia "do ewidencji zdarzeń w roku obrotowym 2010, z wyjątkiem zdarzeń dotyczących wykonania budżetu środków europejskich, stosuje się przepisy dotychczasowe. Kierownicy jednostek dostosują prowadzenie rachunkowości w zakresie wykonania budżetu środków europejskich do zasad określonych w rozporządzeniu w terminie 3 miesięcy od dnia jego wejścia w życie (czyli do 31 października 2010 r.). Do dnia zakończenia i rozliczenia programów i projektów realizowanych w ramach programów finansowanych z udziałem środków przedakcesyjnych, środków Programu Środki Przejściowe oraz realizowanych w ramach Narodowego Planu Rozwoju, jednostki mogą stosować zasady ewidencji określone w dotychczasowych przepisach z odpowiednim dostosowaniem numeracji kont.
Od 1 stycznia 2012 r. obowiązywać będzie § 15 ust. 2 rozporządzenia, zgodnie z którym "zakładowy plan kont powinien zapewnić ewidencję wykonania budżetu w układzie zadaniowym".
Ponadto, rozporządzenie wprowadza szereg zmian w planie kont dla budżetu jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych.
Zgodnie z § 20 ust. 1 rozporządzenia sprawozdanie finansowe jednostki samorządu terytorialnego składa się z:
bilansu z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego
łącznego bilansu obejmującego dane wynikające z bilansów samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, zawierającego informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 5 do rozporządzenia;
łącznego rachunku zysków i strat obejmującego dane wynikające z rachunków zysków i strat samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, zawierającego informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 7 do rozporządzenia;
łącznego zestawienia zmian w funduszu obejmującego dane wynikające z zestawień zmian w funduszu samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, zawierającego informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 8 do rozporządzenia.
Zgodnie z § 20 ust. 1 ww. rozporządzenia "Sporządzając sprawozdanie finansowe, należy dokonać odpowiednich wyłączeń wzajemnych rozliczeń między jednostkami".
Ponadto, informuję, że z dniem 16 października wejdzie w życie nowa ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz. 857). Zastąpi ona ustawę z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1675, z późn. zm.) i ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym (Dz. U. Nr 155, poz. 1298, z późn. zm.).
W art. 2 ust. 1 ww. ustawy, zostało na nowo zdefiniowane pojęcie sportu. Sportem są wszelkie formy aktywności fizycznej, które przez uczestnictwo doraźne lub zorganizowane wpływają na wypracowanie lub poprawienie kondycji fizycznej i psychicznej, rozwój stosunków społecznych lub osiągnięcie wyników sportowych na wszelkich poziomach.
Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o sporcie "tworzenie warunków, w tym organizacyjnych, sprzyjających rozwojowi sportu stanowi zadanie własne jednostek samorządu terytorialnego".
Zgodnie z art. 27 ust. 2 "Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może określić, w drodze uchwały, warunki j tryb finansowania tego zadania własnego wskazując w uchwale cel publiczny z zakresu sportu, który jednostka ta zamierza osiągnąć".
W myśl art. 28 ust. 1 "Klub sportowy, działający na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego, niedziałający w celu osiągnięcia zysku może na podstawie art. 28 ustawy otrzymywać dotacje celową z budżetu tej jednostki, z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych w zakresie udzielania dotacji celowych dla podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych i niedziałających w celu osiągnięcia zysku".
Ustawa określa zakres przedmiotowy dotacji. Może być ona przeznaczona na:
realizację programów szkolenia sportowego,
zakup sprzętu sportowego,
pokrycie kosztów organizowania zawodów sportowych lub uczestnictwa w tych zawodach,
pokrycie kosztów korzystania z obiektów sportowych dla celów szkolenia sportowego,
sfinansowanie stypendiów sportowych i wynagrodzenie kadry szkoleniowej - jeżeli wpłynie to na poprawę warunków uprawiania sportu przez członków klubu sportowego, który otrzyma dotację, lub zwiększy dostępność społeczności lokalnej do działalności sportowej prowadzonej przez ten klub.
Zmianą w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi utworzono Fundusz Zajęć Sportowych dla Uczniów, którego dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury fizycznej. Środki Funduszu przeznacza się wyłącznie na dofinansowanie zajęć sportowych dla uczniów, prowadzonych przez kluby sportowe działające w formie stowarzyszenia. Warunki i tryb przyznawania dofinansowania, biorąc pod uwagę wyrównywanie szans dostępu do kultury fizycznej będą określone w rozporządzeniu. Rozporządzenie określi także zakres zadań związanych z budową i remontami obiektów sportowych objętych dofinansowaniem w ramach kontraktów wojewódzkich (art. 42 ust. 2 pkt 5a ustawy o dochodach jst) oraz tryb udzielania dotacji.
W Dzienniku Ustaw:
Nr 123, pod poz. 835 ogłoszona została ustawa z dnia 24 czerwca 2010 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z maja i czerwca 2010 r.
Nr 114, pod poz. 761 opublikowane zostało rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 maja 2010 r. w sprawie sposobu i trybu gospodarowania składnikami majątku ruchomego, w który wyposażone są jednostki budżetowe. Wprawdzie rozporządzenie to dotyczy państwowych jednostek budżetowych, gdyż wydane zostało na podstawie art. 20 pkt 5 ustawy z dnia 8 sierpnia o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa, ale może służyć za wzór dla organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego do wydania instrukcji regulującej: sposób gospodarowania składnikami rzeczowymi majątku ruchomego, sprzedaż, dzierżawę oraz wynajem składników rzeczowych majątku ruchomego, przekazywanie i darowiznę tego majątku, likwidację zbędnych lub zużytych składników rzeczowych majątku ruchomego.
Informuję o opublikowaniu jednolitych tekstów ustaw:
z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613),
z dnia 29 stycznia 2004 r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759).
W związku z licznymi nieprawidłowościami występującymi w uchwałach podejmowanych na podstawie art. 80 ust. 4 i art. 90 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) zwracamy uwagę na konieczność jednoznacznego określania przez organ stanowiący jst podstawy obliczania dotacji w przypadkach, gdy ustawa określa minimalną wielkość dotacji przypadającej na jednego ucznia np. poprzez sformułowanie " nie niższa niż.".
Ponadto, brak jest podstawy prawnej do formułowania dodatkowych poza zawartymi w ustawie warunków, od których spełnienia zależy przyznanie dotacji, a także określania terminów zwrotu niewykorzystanych dotacji, dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem, pobranych nienależnie lub w nadmiernej wysokości, gdyż są one unormowane w art. 251 i 252 ustawy o finansach publicznych. Ustawa nie upoważnia także do określania przez organ stanowiący warunków wstrzymania udzielania dotacji podmiotom uprawnionym.
Przy podejmowaniu uchwał stanowiących akty prawa miejscowego należy ściśle przestrzegać zakresu upoważnienia ustawowego. W ramach tego upoważnienia uchwała powinna regulować materię nie regulowaną aktami wyższego rzędu. Najczęstsze nieprawidłowości stwierdzane przy badaniu uchwał w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej, zakresu i formy informacji o przebiegu wykonania budżetu jst za pierwsze półrocze, informacji o kształtowaniu się wieloletniej prognozy finansowej i informacji o przebiegu wykonania planów finansowych jednostek to właśnie przepisywanie regulacji ustawowych, często w sposób niekompletny lub zniekształcony. Organ stanowiący nie powinien także wkraczać w kompetencje organu wykonawczego określając obowiązki podległych mu pracowników np. skarbników lub kierowników jednostek organizacyjnych. Wyjątkiem w tym zakresie może być tylko wyraźne upoważnienie ustawowe, jak np. w art. 53 ustawy o samorządzie powiatowym który stanowi, że rada powiatu, określając tryb prac nad projektem uchwały budżetowej, uwzględnia w szczególności obowiązki powiatowych służb, inspekcji i straży w toku prac nad tym projektem.
Polecamy uwadze Państwa pismo Ministerstwa Finansów z dnia 13 lipca 2010 r. przesłane do RIO w Krakowie, wyjaśniające szereg istotnych kwestii związanych z problemami klasyfikacyjnymi (zamieszczone poniżej).