RIO-I-0717/268/10 - Prowadzenie przez szkołę stacji kontroli pojazdów

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 12 marca 2010 r. Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie RIO-I-0717/268/10 Prowadzenie przez szkołę stacji kontroli pojazdów

W imieniu Zarządu Powiatu w Ostrowi Mazowieckiej zwracam się z prośbą o zdiagnozowanie prawnych możliwości prowadzenia stacji kontroli pojazdów przez szkołę, będącą jednostką organizacyjną powiatu, która świadczy usługi w zakresie badania technicznego pojazdów dla mieszkańców powiatu.

Zasadniczym założeniem stacji kontroli pojazdów prowadzonej przez szkolę jest realizacja celów dydaktycznych wobec kształcącej się młodzieży, tj. praktyczna nauka w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych. Obecnie w Polce funkcjonuje wiele stacji kontroli pojazdów prowadzonych przez szkoły, dla których organem prowadzącym jest powiat.

O uprawnieniach powiatu w omawianym zakresie wypowiadały się już takie instytucje, jak Ministerstwo Infrastruktury czy Polska Izba Stacji Kontroli Pojazdów. W załączeniu przekazuję kopie dotychczas uzyskanych:

- opinii Ministerstwa Infrastruktury - Departamentu Transportu Drogowego (Nr pisma TD5t-5111-37/08 z dnia 6 maja 2008 r.),

- opinii Polskiej Izby Stacji Kontroli Pojazdów (Nr pisma PISKP/MB/1/06/2008 z dnia 11 czerwca 2008 r.),

jak również treść odpowiedzi Pana Tadeusza Jarmuziewicza - Sekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra, na interpelację Nr 9395 w sprawie prowadzenia stacji kontroli pojazdów przez podmioty niebędące przedsiębiorcami. W wyniku analizy powyższych dokumentów wysnuwamy wniosek o dopuszczalności prowadzenia przez szkoły (będące jednostkami organizacyjnymi powiatu), stacji kontroli pojazdów, które zostały utworzone przed dniem 1 stycznia 2001 r.

Wątpliwości powstają jednak w związku z treścią art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1592 z późn. zm.), zgodnie, z którym powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej.

W nawiązaniu do Pana wystąpienia o udzielenie wyjaśnienia w sprawie stosowania przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych dotyczących wydatkowania środków z budżetu miasta na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach (art. 216 ust. 2 pkt 1 ustawy o finansach publicznych), tj. na zadania własne jednostki w zakresie finansowania ochrony środowiska i gospodarki wodnej określonej w art. 400a ust. 1 pkt 2, 5, 8, 9, 15, 16, 21-25, 29, 31, 32 i 38-42 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) niniejszym Regionalna Izba Obrachunkowa informuje, co następuje:

Nowelizacja ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 215, poz. 1664) likwidując z dniem 1 stycznia 2010 r. gminne i powiatowe fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej pozbawiła jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty) możliwości dofinansowania osobom fizycznym kosztów ponoszonych przy realizacji przedsięwzięć związanych z ochroną środowiska poprzez przyznanie dotacji. Postanowienia znowelizowanego Prawa ochrony środowiska nie zawierają regulacji (delegacji ustawowej) w zakresie możliwości udzielania w tej sferze podmiotom prywatnym dotacji z budżetu gminy (powiatu), albowiem możliwość udzielania dotacji na dane zadanie powinna wynikać wprost z obowiązujących przepisów prawa, ponieważ organ władzy publicznej, wykonując zadania publiczne, obowiązany jest działać w granicach tego prawa.

W przesłanym Izbie piśmie skoncentrowano się na następujących przedsięwzięciach:

1) związanych z gospodarką odpadami i ochroną powierzchni ziemi w tym z materiałami zawierającymi azbest,

2) związanych z ochroną wód, zadanie: likwidacja zbiorników bezodpływowych na terenie Miasta Otwocka.

Należy zauważyć, że możliwość dofinansowania z budżetu gminy pierwszego przedsięwzięcia dotyczącego odpadów zawierających azbest powinna być rozpatrzona w kontekście art. 403 ustawy - Prawo ochrony środowiska, stosownie, do którego do zadań własnych gmin należy finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej w zakresie przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami, z ochroną powierzchni ziemi i ochroną powietrza (art. 400a ust. 1 pkt 8, 9 i 21 ww. ustawy) w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy ustrojowej (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), który wśród zadań własnych gminy wymienia m.in. sprawy ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. Artykuł 16a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.) określa obowiązkowe zadania własne gmin, głównie w zakresie organizacji odbioru składowania i segregowaniu odpadów. Pozostałe zadania w zakresie usuwania odpadów w tym także azbestu spoczywają na właścicielach nieruchomości, względnie producentach wytwarzających odpady. Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20, z późn. zm.) nie zawiera żadnych regulacji dotyczących usuwania azbestu.

Oczywistym jest, ze bez pomocy publicznej usuwanie azbestu z posesji prywatnych nie jest możliwe, ale jak dotąd nie stworzone zostały odpowiednie ramy prawne do jej udzielania. Na potrzebę wprowadzenia stosownych regulacji prawnych koniecznych dla realizacji programów ochrony środowiska (miedzy innymi utylizacji azbestu, ochrony powietrza przez zmianę systemów grzewczych itp.) wskazała Krajowa Rada RIO w stanowisku z dnia 16 lutego 2010 r.

Powyższe uwagi odnoszą się także do drugiego przedsięwzięcia, tj. likwidacji zbiorników bezodpływowych. Zauważyć należy, że przepis art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 z późn. zm.) nakłada na właścicieli nieruchomości obowiązek przyłączenia nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku, gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub przydomową oczyszczalnie ścieków bytowych.

Potwierdza to art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.), który stanowi, że zbiorowe odprowadzenie ścieków jest zadaniem własnym gminy, ale obowiązek budowy przyłącza kanalizacyjnego do sieci spoczywa na właścicielu nieruchomości (art. 15 ust. 2 ww. ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r.).

Pewne możliwości realizacji zadań wykraczających poza zdefiniowane powyżej zadania własne daje art. 216 ust. 2 pkt 6 ustawy o finansach publicznych, który określa, że wydatki budżetu j.s.t. mogą być przeznaczone na programy finansowane z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielonej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), a także innych niż wymienione środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi.

Oznacza to, że w świetle nowych uregulowań j.s.t. mogą realizować te programy, na które zdołają pozyskać dofinansowanie z UE niekoniecznie mieszczące się w ramach zadań własnych, lecz wynikające z określonej polityki społecznej i gospodarczej Unii Europejskiej. Programy te dla realizacji wyznaczonych przez Unię celów adresowane są zarówno do podmiotów publicznych jak i niepublicznych, w tym także do osób fizycznych.

Reasumując, po wejściu w życie nowych przepisów Prawa ochrony środowiska i finansów publicznych realizacja zadań z zakresu ochrony środowiska może być dokonywana tylko w formie bezpośrednich wydatków z budżetu lub na zasadach ogólnych na podstawie art. 221 ustawy o finansach publicznych poprzez powierzenie realizacji zadań podmiotom niedziałającym w celu uzyskania zysku i przekazanie dotacji celowej.

Realizacja tych zadań wykraczająca poza określone ustawowo zadania własne jednostek samorządu terytorialnego możliwa jest tylko w ramach programów unijnych na podstawie art. 216 ust. 2 pkt 6 ustawy o finansach publicznych.

Opublikowano: www.warszawa.rio.gov.pl