RIO-0717/ 70 /10 - Zmiany w przepisach dotyczących sprawozdawczości budżetowej za 2009 r.
Pismo z dnia 25 lutego 2010 r. Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie RIO-0717/ 70 /10 Zmiany w przepisach dotyczących sprawozdawczości budżetowej za 2009 r.
Informujemy, że w Dzienniku Ustaw Nr 20, z dnia 8 lutego, pod poz. 103 opublikowane zostało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej. Stosownie do § 22 tegoż rozporządzenia sprawozdania za okresy sprawozdawcze roku 2009 sporządza się zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 115 poz. 781 z późn. zm.).
Przypominamy także, że zgodnie z art. 121 ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych przepis art. 199 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r., ma zastosowanie do sprawozdań z wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego za rok 2009.
Wynika z tego, że jednostki samorządu terytorialnego i ich samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, samorządowe instytucje kultury i samorządowe osoby prawne składają sprawozdania za rok 2009 wg. dotychczasowych zasad. Tak więc dla jednostek samorządu terytorialnego zgodnie z art. 199 ustawy o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005 r. dnia 20 marca upływa termin przedłożenia organowi stanowiącemu:
sprawozdania rocznego z wykonania budżetu tej jednostki, zawierającego zestawienie dochodów i wydatków wynikające z zamknięć rachunków budżetu jst, w szczegółowości nie mniejszej niż w uchwale budżetowej, Sprawozdanie to powinno obejmować także wykaz jednostek budżetowych, które utworzyły rachunki dochodów własnych oraz zestawienie dochodów własnych i wydatków nimi finansowanych,
sprawozdania rocznego z wykonania planu finansowego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, samorządowej instytucji kultury i innej samorządowej osoby prawnej, nie będącej spółką, które powinny być złożone zarządowi do dnia 28 lutego, w szczegółowości nie mniejszej niż w planie finansowym.
Regionalnej Izbie Obrachunkowej należy przedłożyć jedynie sprawozdanie zarządu/wójta z wykonania budżetu danej jednostkami samorządu terytorialnego. Według obecnego stanu prawnego sprawozdania z wykonania budżetu wszystkich jednostek samorządu terytorialnego są ogłaszane w wojewódzkim dzienniku urzędowym (art. 13 pkt 7 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych).
W zakresie szczegółowości sprawozdań obowiązują przepisy i zasady dotychczasowe,
natomiast w części opisowej należy omówić między innymi:
odchylenia od wykonania planu dochodów i wydatków oraz ich przyczyny,
realizację dochodów własnych z uwzględnieniem podstawowych dochodów podatkowych, a także dochodów uzyskanych z gospodarowania mieniem komunalnym,
realizację planu wydatków rzeczowych w tym szczególnie zadań inwestycyjnych
ewentualne trudności w realizacji budżetu
wynik budżetu, stan zadłużenia z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz innych zobowiązań w tym wymagalnych.
Oddzielnie należy omówić stopień realizacji zadań zleconych i powierzonych z zakresu administracji rządowej oraz zadań publicznych realizowanych na podstawie porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego.
Sprawozdanie jest opiniowane przez RIO pod kątem kompletności, zgodności zawartych w nim dochodów i wydatków z planem z innymi sprawozdaniami i obowiązującym prawem.
Zmianie nie uległa również procedura absolutoryjna, przypominamy więc, że:
wniosek w sprawie absolutorium komisji rewizyjnej podlega zaopiniowaniu przez regionalną izbę obrachunkową. Powinien być przekazany do RIO z pismem przewodnim przewodniczącego rady. Wniosek powinien zawierać cechy opinii i jednoznacznie wskazywać czy komisja wnioskuje o udzielenie, czy też o nieudzielenie absolutorium zarządowi.
wniosek winien zawierać uzasadnienie pozostające w logicznym związku z tezą wniosku i odnoszące się wyłącznie do wykonania budżetu za 2009 r. na podstawie przedłożonych przez organ wykonawczy sprawozdań z wykonania budżetu.
komisja rewizyjna przy formułowaniu wniosku może korzystać z całego zakresu uprawnień kontrolnych przysługujących radzie, dokonuje oceny wykonania budżetu pod kątem celowości wydatków, gospodarności, a także realizacji uchwał związanych z budżetem gminy, np. dotyczących zadań inwestycyjnych.
wniosek komisji rewizyjnej powinien umożliwić radzie uzyskanie odpowiedzi na pytanie jaki jest stan planowanych dochodów i wydatków do zrealizowanych, jakie są przyczyny rozbieżności pomiędzy planem i wykonaniem, czy winą za owe rozbieżności można obciążyć organ wykonujący budżet, czy też były one wynikiem obiektywnych uwarunkowań.
sformułowane we wniosku oceny powinny być uzasadnione faktami odnoszącymi się do wykonania budżetu.
z przedłożonych materiałów powinno wynikać ponadto, ilu radnych wchodzi w skład komisji rewizyjnej, ilu wzięło udział w posiedzeniu komisji, jaki był wynik głosowania dotyczącego przyjęcia wniosku.
na sesji absolutoryjnej powinno być rozpatrzone sprawozdanie zarządu z wykonania budżetu, wniosek komisji rewizyjnej w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium oraz opinie regionalnej izby obrachunkowej dotyczące sprawozdania oraz wniosku komisji rewizyjnej.
dlatego odpowiednio wcześniej, co najmniej na dwa tygodnie przed sesją należy przedłożyć regionalnej izbie obrachunkowej wniosek komisji rewizyjnej dla umożliwienia jego zaopiniowania przed terminem sesji.
ostateczny termin rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu, określony w art. 199 ust. 3 ustawy o finansach publicznych upływa z dniem 30 kwietnia.
przypominamy, że nie ma podstawy prawnej do podejmowania uchwał o przyjęciu sprawozdania przez radę.
z treści uchwały w sprawie absolutorium powinno wynikać, że została podjęta na podstawie rozpatrzenia sprawozdania za rok 2009.
rada jednostki samorządu terytorialnego, dokonując oceny wykonania budżetu powinna czynić to w sposób kompleksowy, odnosząc się do całości wykonania planu finansowego, jakim jest budżet, nie zaś koncentrować się jedynie na wybranych elementach. Zgodnie z ukształtowanym orzecznictwem nieudzielenie absolutorium z przyczyn innych, niż z tytułu wykonania budżetu stanowi istotne naruszenie prawa.
z uchwałą rady gminy w sprawie absolutorium należy przesłać do regionalnej izby obrachunkowej wyciąg z protokołu z sesji dotyczący rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu i podjęcia uchwały.
tryb głosowania powinien być bezwzględnie jawny. Głosowanie wniosku w trybie tajnym skutkować będzie stwierdzeniem nieważności uchwały przez Kolegium RIO.
zgodnie z art. 28a ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym i art. 30 ust. 1a ustawy o samorządzie powiatowym i art. 34 ust. 1a ustawy o samorządzie województwa uchwałę w sprawie absolutorium rada podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady.
w związku z zapisem art. 13 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowymi i art. 19 ust. 3 ustawy o samorządzie wojewódzkim zasada ta nie obowiązuje w powiatach i województwach samorządowych w odniesieniu do odrzucenia w głosowaniu uchwały o udzieleniu absolutorium, gdyż wymienione przepisy ustawy stanowią, że jest to równoznaczne z przyjęciem uchwały o nieudzieleniu absolutorium. Tylko w takiej sytuacji uchwała może zapaść przy zwykłej większości.
w przypadku podjęcia przez radę/sejmik uchwały o nieudzieleniu absolutorium a następnie podejmowania uchwały na podstawie art. 28a ust. 4 u.s.g., lub art. 34 ust. 3 u.s.w. powyższe organy stanowiące muszą być zapoznane z opinią RIO w sprawie uchwały rady gminy i sejmiku wojewódzkiego o nieudzieleniu wójtowi/zarządowi województwa absolutorium.
rada powiatu podejmując uchwałę na podstawie art. 30 ust. 2 u.s.p. musi być zapoznana ze stosowną uchwałą kolegium RIO.
Do sporządzania bilansów w dalszym ciągu znajduje zastosowanie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r.w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych Dz. U. Nr 142, poz. 1020 ze zmianą z dnia 15 kwietnia 2008 r. (Dz. U. Nr 72, poz. 422). Zgodnie z § 19 tego rozporządzenia do dnia 30 kwietnia organy wykonawcze jst przekazują bilanse z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego za 2009 r. oraz łączne bilanse dla jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych. Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego sporządzany jest w złotych i groszach i przekazywany do Regionalnej Izby Obrachunkowej w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania ostatniego sprawozdania podlegającego konsolidacji.
Zwracamy uwagę także na zmianę ustaw:
Prawa zamówień publicznych, dokonaną ustawą z dnia z dnia 19 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 219, poz. 1706) oraz ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r. (Dz. U. Nr.223, poz. 1778)
O postępowaniu w sprawach pomocy publicznej, zmienioną ustawą z dnia 8 stycznia 2010 r., która została opublikowana w Dzienniku Ustaw nr 18, pod poz. 99.
Zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. (Dz. U. Nr 224, poz. 1796) średni kurs złotego w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych wynosi 3,839.
Kwota wartości zamówień, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. (Dz. U. Nr 224, poz. 1795) wynosi dla jednostek samorządu terytorialnego 125.000 euro - dla dostaw lub usług i 4.845.000 euro - dla robót budowlanych. Ogłoszenia dotyczące konkursów jednostki samorządu terytorialnego przekazują Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, jeżeli wartość konkursów przekracza kwotę 193.000 euro.
Zwracamy również Państwa uwagę na przepisy rozporządzeń:
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. Nr 226, poz. 1817),
Ministra Finansów z dnia 25 stycznia 2010 r. w sprawie trybu zwrotu części wydatków gmin wykonanych w ramach funduszu sołeckiego (Dz. U. Nr 21, poz. 106).