RGD.610.10.18.MLM - Decyzja RGD - 8/2019

I. Na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 369 z późn. zm.) oraz stosownie do art. 33 ust. 4-6 tej ustawy, po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów - w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - uznaje się za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działanie przedsiębiorcy CL Singapore Pte. Ltd z siedzibą w Singapurze, polegające na stosowaniu nieuczciwej praktyki rynkowej, w postaci założenia, prowadzenia i propagowania systemu promocyjnego typu piramida, o której mowa w art. 7 pkt 14 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070), poprzez założenie, prowadzenie i propagowanie sieci Niezależnych Przedstawicieli, zwanej NetLeaders, wynagradzanych w oparciu o opracowany tzw. Plan Wynagrodzeń NetLeaders, który to system uzależnia wynagrodzenie lub inne korzyści materialne otrzymywane przez jego uczestników przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży produktów, co wyczerpuje przesłanki art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i nakazuje się zaniechanie stosowania tej praktyki.

II. Na podstawie art. 103 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 369 z późn. zm.) - w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - nadaje się decyzji w zakresie pkt I sentencji rygor natychmiastowej wykonalności.

III. Na podstawie art. 77 ust. 1 w związku z art. 80 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 369 z późn. zm.) oraz art. 263 § 1 i art. 264 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 z późn. zm.) w związku z art. 83 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów - w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - obciąża się przedsiębiorcę CL Singapore Pte. Ltd z siedzibą w Singapurze kosztami przeprowadzonego postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w kwocie 77 zł (słownie: siedemdziesiąt siedem złotych) i zobowiązuje się do zwrotu tych kosztów Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji.

IV. Na podstawie art. 26 ust. 2 w związku z art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 369 z późn. zm.) - w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - zobowiązuje się przedsiębiorcę CL Singapore Pte. Ltd z siedzibą w Singapurze do usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów poprzez:

1) przekazanie każdemu konsumentowi, który dokonał zakupu jakiejkolwiek licencji i został Niezależnym Przedstawicielem sieci NetLeaders, następującej informacji:

"W związku z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydaną w dniu 14 grudnia 2019 r. nr RGD-8/2019 CL Singapore Pte. Ltd z siedzibą w Singapurze informuje, że stosowała praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów polegającą na stosowaniu nieuczciwej praktyki rynkowej, w postaci założenia, prowadzenia i propagowania systemu promocyjnego typu piramida, o której mowa w art. 7 pkt 14 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070), poprzez założenie, prowadzenie i propagowanie sieci Niezależnych Przedstawicieli, zwanej NetLeaders, wynagradzanych w oparciu o opracowany tzw. Plan Wynagrodzeń NetLeaders, który to system uzależnia wynagrodzenie lub inne korzyści materialne otrzymywane przez jego uczestników przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży produktów.

Decyzja Prezesa Urzędu nr RGD-8/2019 z dnia 14 grudnia 2019 r. dostępna jest pod adresem www.uokik.gov.pl

Jednocześnie uprzejmie informuję, że w związku z zakupem licencji istnieje możliwość złożenia wniosku o dokonanie zwrotu części uiszczonej opłaty za licencje, pozostałej po potrąceniu dotychczas wypłaconego wynagrodzenia Niezależnemu Przedstawicielowi. Wniosek należy przesłać pocztą na adres:[Przedsiębiorca uzupełni adres) lub drogą mailową na adres: (Przedsiębiorca uzupełni adres mailowy) wraz z podaniem numeru rachunku.";

2) dokonanie zwrotu - w ramach przysporzenia konsumenckiego - części uiszczonej opłaty za licencje, pozostałej po potrąceniu wynagrodzenia wypłaconego danemu konsumentowi, który nabył licencję. Ww. zwrotu CL Singapore Pte. Ltd z siedzibą w Singapurze dokona w terminie 30 (trzydziestu) dni od złożenia ww. wniosku konsumenta w tej sprawie.

[1] Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (zwany dalej także: Prezesem Urzędu lub Prezesem UOKiK), po otrzymaniu sygnałów rynkowych podjął działania sprawdzające, w tym przeprowadził postępowanie wyjaśniające w sprawie ustalenia, czy zasady inwestowania oraz propagowanie produktu kryptowaluta DasCoin (DASC) nie prowadzą do naruszenia zbiorowego interesu konsumentów oraz przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 369 z późn. zm.) (zwanej dalej także: uokik) lub innych ustaw chroniących interesy konsumentów

[2] W takcie podjętych działań Prezes Urzędu ustalił, że wprowadzeniem na rynek kryptowaluty DASC zajmuje się CL Singapore Pte. Ltd z siedzibą w Singapurze (zwana dalej także: Przedsiębiorcą, CLS lub Spółką). Przedsiębiorca ten zajmuje się również dystrybucją licencji, na podstawie których użytkownicy uzyskują dostęp do korzystania z technologii blockchain 1 oraz otrzymują tzw. cykle (tokeny) dające prawnienia do usług i towarów oferowanych przez CLS, w tym do nabycia jednostek kryptowaluty DASC. Ponadto, CLS organizuje i zarządza globalną siecią Niezależnych Przedstawicielstw określaną jako NetLeaders.

[3] Wyniki analizy dowodów uzyskanych w toku postępowania wyjaśniającego wykazały, że działania Przedsiębiorcy mogły naruszać obowiązujące prawo, stać w sprzeczności z dobrymi obyczajami i - w konsekwencji - stanowić przejawy naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Prezes Urzędu ustalił bowiem, że utworzona przez CLS sieć NetLeaders tj. sieć niezależnych przedstawicieli, wynagradzanych w oparciu o opracowany Plan Wynagrodzeń NetLeaders, posiada cechy systemu promocyjnego typu piramida, co może wyczerpywać przesłanki nieuczciwej praktyki rynkowej, o której mowa w art. 7 pkt 14 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070), (zwana dalej również upnpr).

[4] W związku z dokonanymi ustaleniami, Prezes Urzędu zdecydował o wszczęciu postępowania w sprawie naruszenia przez Przedsiębiorcę zbiorowych interesów konsumentów.

Postanowieniem nr 66 z dnia 25 października 2018 r. postawiono Spółce zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów poprzez stosowanie nieuczciwej praktyki rynkowej, w postaci założenia, prowadzenia i propagowania systemu promocyjnego typy piramida, o której mowa w art. 7 pkt 14 w zw. z art. 4 ust. 2 upnpr. poprzez założenie, prowadzenie i propagowanie sieci Niezależnych Przedstawicieli NetLeaders wynagradzanych w oparciu o opracowany tzw. Plan Wynagrodzeń NetLeaders, który to system uzależnia wynagrodzenie lub inne korzyści materialne otrzymywane przez jego uczestników przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży produktów, co może wyczerpywać przesłanki art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 uokik.

[5] Pismem z dnia 25 stycznia 2019 r. Przedsiębiorca ustosunkował się do postawionego zarzutu, podważając jego zasadność.

Po pierwsze, zdaniem Spółki, jej relacje handlowe z klientami z Polski nie są oparte o prawo polskie, ale właściwym prawem jest prawo singapurskie.

Po wtóre, charakter oferty CLS wskazuje, że jej klientami nie są konsumenci, ale podmioty gospodarcze.

Po trzecie, materiał dowodowy sprawy nie potwierdza zarzutu uzależniania wynagrodzenia uczestników od wprowadzenia innych konsumentów do systemu.

[6] W dalszej korespondencji z Prezesem UOKiK, pismem z dnia 30 lipca 2019 r., Przedsiębiorca poinformował, iż nie prowadzi działalności, nie oferuje żadnych produktów ani usług oraz, że CLS nie ma Niezależnych Przedstawicieli.

[7] Prezes UOKiK zawiadomił Spółkę o zakończeniu postępowania dowodowego w przedmiotowej sprawie oraz możliwości zapoznania się z aktami sprawy, pismem z dnia 4 grudnia 2019 r. Spółka nie skorzystała z przysługującego uprawnienia.

PREZES URZĘDU USTALIŁ, CO NASTĘPUJE:

[8] Zgodnie z danymi singapurskiego rejestru firmy i spółek Accounting And Corporate Regulatory Autrhority ACRA CLS jest prywatną spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka została zarejestrowana 7 czerwca 2016 r., pod nr 201615510K. Udziałowcem CLS jest spółka Coin Leadership Limited z siedzibą w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Jak wynika z danych rejestrowych przedmiotem działania Spółki jest tworzenie innego typu oprogramowania i programowanie gdzie indziej niesklasyfikowane (k. 208).

[9] Przedsiębiorca zajmuje się m.in. dystrybucją licencji, na podstawie których użytkownicy uzyskują dostęp do technologii blockchain oraz otrzymują tzw. cykle (tokeny) dające uprawnienia do nabywania usług i towarów oferowanych przez CLS, w tym do nabycia jednostek kryptowaluty DASC. CLS organizuje i zarządza również globalną siecią niezależnych przedstawicielstw określaną jako NetLeaders.

Promocja Netleaders.

[10] Spółka CLS organizuje różnego rodzaju konferencje promujące kryptowaluty, w tym DASC oraz oferowane licencje.

W okresie ok. 1,5 roku od rejestracji, Spółka zorganizowała, w różnych częściach świata, 7 konferencji/wydarzeń promujących jej działalność oraz kryptowalutę DasCoin, w tym również w Polsce.

Przykładowo, dnia 24 czerwca 2017 r. w hali EXPO XXI Warszawa odbyło się seminarium dotyczące kryptowalut.

Zgodnie z informacji uzyskanymi od administratora obiektu przedmiotem umowy był najem powierzchni oraz innych usług. Stroną umowy najmu była CL Singapore Pte Ltd.

Inne tego typu seminarium w Polsce odbyło się dnia 4 listopada 2017 r. w Centrum Targowo-Kongresowym przy Marsa w Warszawie.

Jak wyjaśniła Spółka, konferencje mają charakter edukacyjny. Udział jest odpłatny a wpłaty przeznaczane są na pokrycie kosztów danej imprezy.

Oferta CLS, w zakresie Netleadres.

[11] Oferta Spółki kierowana jest do wszystkich zainteresowanych, w tym konsumentów, zgodnie bowiem z pkt 1.3 oraz 2.4 Regulaminu Netleadres aby zostać członkiem DasNet i korzystać z produktów i usług oferowanych przez system potencjalny użytkownik (licencjobiorca) musi uzyskać Licencję. Każdy Licencjobiorca musi mieć ukończone 18 lat. Niezależnym Przedstawicielom zabrania się rejestrowania lub rekrutowania osób poniżej 18 roku zżyci.

Aby skorzystać z oferty Przedsiębiorcy należy zarejestrować się na stronie www.netleaders.com przekazując swoje dane (personalia, adres email).

Przy rejestracji należy podać nazwę aktualnego uczestnika projektu (osobę polecającą), zwaną "sponsorem". Pod pojęciem sponsor należy rozumieć Niezależnego Przedstawiciela.

Po rejestracji nowy użytkownik zostaje przekierowany na stronę, gdzie może dokonać zakupu licencji. Umowy zawsze zawierane są pomiędzy przedsiębiorcą CLS a danym nabywcą licencji. Sp onsor nie jes t sp rzedawcą licencji.

Do czerwca 2018 r. Sprzedano ok. 100.000 licencji.

LICENCJE:

[12) Przedsiębiorca oferuje 6 rodzajów licencji, tj.:

- STANDARD, cena brutto 100 euro (w związku z zakupem nabywca otrzymuje 1.100 cykli + 330 cykli Bonus),

- MANAGER, cena brutto 500 euro (w związku z zakupem nabywca otrzymuje 5.500 cykli + 1.650 cykli Bonus),

- PRO, cena brutto 2.000 euro (w związku z zakupem nabywca otrzymuje 24.000 cykli + 7.200 cykli Bonus),

- EXCLUSIVE, cena brutto 5.000 euro (w związku z zakupem nabywca otrzymuje 65.000 cykli + 19.500 cykli Bonus),

- VICE PRESIDENT, cena brutto 12.500 euro (w związku z zakupem nabywca otrzymuje 225.000 cykli + 67.500 cykli Bonus),

- PRESIDENT, cena brutto 25.000 euro (w związku z zakupem nabywca otrzymuje 325.000 cykli + 97.500 cykli Bonus).

Płatności za licencje dokonywane są w Euro, kryptowalucie Bitcoin lub za pomocą bonów podarunkowych (gift codes).

Bon podarunkowy to kod podarunkowy. W celu przekazania tego kodu osobie trzeciej, przekazujący musi wpierw dokonać wpłaty tytułem płatności za daną licencję, bowiem płatność za licencję zawsze musi być dokonana z góry.

Osoba trzecia wprowadzając przekazany jej kod do systemu może otrzymać licencję, już wcześniej opłaconą.

W związku z zakupem licencji zawierana jest Umowa Licencyjna.

Za wpłacone za nabycie licencji środki, nabywca otrzymuje daną, ww. ilość cykli, którymi - z założenia - może płacić za usługi i produkty oferowane przez CLS, chociaż jak ustalono w wyniku podjętych działań, obecnie nie ma jeszcze takiej możliwości. Możliwy jest także zakup waluty DASC.

Przedsiębiorca opracował ofertę obejmującą następujące usługi:

Jednak w dniu wszczęcia postępowania, tylko pierwsze trzy usługi - z powyższej listy

- były oferowane/udostępnione klientom, tj.:

- szyfrowane oprogramowanie systemowe - oparte na blockchain, działa od stycznia 2017 r. (pkt 1) na liście),

- szyfrowany wirtualnie portfel DasWallet/WebWallet umożliwia przechowywanie wirtualnej waluty (ww. pkt 2) ww. listy),

- krytptograficzne aktywa (cycle, DasCoin - pierwsze zostały "wykute" w marcu 2017 r., WebEuro) - (ww. pkt 3) ww.listy).

- Usługi te, podobnie jak i uruchomione testowo na okres 12 m-cy tzw. Smart Tools, są dostępne w ramach zakupu licencji. Natomiast przyznawane cykle nie mogą być jeszcze przeznaczone na zakupy towarów/usług

Posiadacze licencji, użytkownicy nie mogą także regulować jakiekolwiek należności/opłat (np. za usługi lub wykup następnych licencji) na rzecz CLS, przy wykorzystaniu posiadanych jednostek waluty DasCoin.

Pozostałe usługi (wymienione w pkt 4-12 ww. listy), jak wyjaśniał Przedsiębiorca, są w fazie projektów lub testów.

Zgodnie z umową licencji jest ona zawierana na czas nieokreślony. Licencjobiorca/Nabywca - zgodnie z wcześniejszymi informacjami - za dokonaną wpłatę (tytułem zakupu licencji) otrzymuje określoną wartość cykli, które może przeznaczyć na zakup usług lub walutę DasCoin.

Po wykorzystaniu wszystkich cykli dotychczasowy użytkownik, jeżeli planuje nadal korzystać z usług Netleaders, musi zawrzeć nową umowę zakupu licencji, o dowolnie wybranej wartości.

Aby jednak korzystać z licencji niezbędne jest również nabycie Walidatora Webwallet.

Walidator Webwallet

[13] Jak wyjaśniał Przedsiębiorca oraz jak wynika z pkt 1 Licencji Netleaders (k.75) WebWallet to wirtualny portfel, w którym przechowywane są cykle uzyskane po zakupie licencji.

Walidator to portfel typu hardware, czyli urządzenie elektroniczne, podłączone do komputera za pomocą USB, które umożliwia dokonanie bezpiecznej autoryzacji użytkownika wirtualnego portfela (Webwallet).

Jest to urządzenie dostarczane Spółce przez firmę Ledger SAS. Koszt/cena urządzenia to 60 euro. Opłata za urządzenie może być dokonywana w Euro lub Bitcoin. Opłata to cena za urządzenie + koszty dostawy.

Niezależni Przedstawiciele (Sponsorzy):

[14) Każdy użytkownik Netleaders może zdecydować, czy będzie jedynie posiadaczem licencji, czy też zostanie dodatkowo przedstawicielem Spółki. Nie jest koniecznym posiadanie wykupionej licencji, aby zostać przedstawicielem, zgodnie bowiem z pkt 1.4 Regulaminu NetLeaders (k.94-109) Niezależni Przedstawiciele to;

- niezależny przedstawiciel z licencją, czyli osoba która kupiła licencję i dodatkowo chce być przedstawicielem oraz - niezależny przedstawiciel zaangażowany w Promocję, który nie posiada wykupionej licencji.

Jak wyjaśniła Spółka oraz jak wynika z treści przywołanego wyżej postanowienia Regulaminu Natleaders aby zostać Niezależnym Przedstawicielem (bez różnicy czy z licencją czy bez licencji) należy się zarejestrować, uiścić opłatę wpisową w wysokości 49 Euro (opłata może być uiszczona wyłącznie w walucie Euro lub Bitcoin) oraz stosować i przestrzegać przepisów regulujących warunki uczestnictwa.

Taka osoba musi się zarejestrować na stronie www.netleaders.com jako użytkownik, a następnie przejść odrębny proces rejestracji dotyczący Niezależnych Przedstawicieli.

Niezależny Przedstawiciel ma prawo pozyskiwania nabywców licencji, jak i innych osób w charakterze Niezależnych Przedstawicieli i włączanie ich w strukturę NetLeaders.

Przedstawiciel składa elektroniczne oświadczenie, że z chwilą uzyskania statusu niezależnego przedstawiciela staje się on członkiem globalnej sieci niezależnych przedsiębiorców sprzedających licencje na rzecz Spółki (...) 2 ⁽k.87-88).

Niezależni Przedstawiciele są wynagradzani zgodnie z zasadami ustalonymi w Planie Wynagrodzeń NetLeaders/System Wynagradzania (k. 113-119).

Niezależni Przedstawiciele są wynagradzani z tytułu doprowadzenia do sprzedaży licencji osobom polecanym. Przedstawiciele nie sprzedają bowiem produktów Netleaders (licencji) bezpośrednio. Sprzedaż licencji dokonywana jest w drodze zawarcia umowy licencyjnej pomiędzy CL Singapore Pte. Ltd a danym klientem/nabywcą licencji.

Zgodnie z Planem Wynagrodzeń, Niezależni Przedstawiciele otrzymują bonus od sprzedaży bezpośredniej, zwany prowizją z tytułu bezpośredniej sprzedaży licencji na rzecz nabywcy. Nabywają również uprawnienia do cotygodniowych bonusów opartych na sprzedaży stworzonych przez nich systemów binarnych oraz ich drzewa rekrutacyjnego.

Prowizja to więc% od sprzedaży bezpośredniej, a Premia to bonus za stworzenie zespołu, który spełnia warunki z Planu Wynagrodzenia (bonus binarny oraz maching bonus). W strukturze sprzedaży tzw. "słabszej nogi" nie ma ograniczeń poziomów, natomiast w wypadku "maching bonus" jest 5 poziomów.

Opis struktury organizacyjnej NetLeaders oraz warunki uzyskania korzyści z udziału w strukturze przedstawiono niżej.

Struktura Organizacyjna Netleaders:

[15] Aby zostać uczestnikiem struktury, potencjalny Licencjobiorca i/lub Niezależny Przedstawiciel musi zostać zarekomendowany przez osobę już zarejestrowaną w sieci/systemie tzw. sponsora, aby umożliwić tej osobie (sponsorowi) uzyskanie wynagrodzenia za jej działanie.

Po rejestracji nowy użytkownik zostaje umieszczony w dwóch strukturach organizacyjnych: Drzewie Binarnym i Drzewie Rejestracji Osoby Wprowadzającej (Sponsora). Są to dwa zespoły sprzedażowe.

Rejestracja w Drzewie Rejestracji następują automatycznie, natomiast w Drzewie Binarnym to sponsor/Niezależny Przedstawiciel "ręcznie" umieszcza wprowadzaną osoba, wybierając odpowiednią "nogę" Drzewa.

Drzewo Rejestracji:

Służy do ustalenia prowizji oraz premii Matching Bonus.

Każdy nowy użytkownik lub nowy Niezależny Przedstawiciel, którego pozyskał sponsor jest umieszczany na pierwszym poziomie Drzewa Rejestracji tego sponsora.

Z kolei każdy nowy pozyskany przez kogoś z pierwszego poziomu zostanie umieszczony na drugim poziomie tego drzewa. Dalej, każdy kto zostanie pozyskany przez osoby z drugiego poziomu zostanie umieszczony na trzecim poziomie itd.

Drzewo Binarne:

Każdy sponsor posiada także drzewo Binarne. Drzewo Binarne składa się z dwóch "nóg": lewej i prawej. Sponsor może przypisać nowych, których pozyskał do systemu, do jednej z tych "nóg". Drzewo Binarne służy do określenia Bonusu Binarnego Niezależnego Przedstawiciela.

W Drzewie Binarnym pod każdym użytkownikiem znajdują się tylko dwie wolne pozycje. Ponadto, pojedynczy polecający (sponsor) nie może umieścić dwóch Niezależnych Przedstawicieli bez licencji, jednego pod drugim, czyli jeden z nich musi mieć wykupioną licencję.

W Systemie Wynagrodzenia, są trzy rodzaje bonusów:

Ad 1.

Każdy Niezależny Przedstawiciel, sprzedający licencję osobie trzeciej, ma prawo do prowizji w wysokości 8% od wartości licencji sprzedanej nowemu licencjobiorcy.

Bonusy są naliczane w okresach tygodniowych. Każdy tygodniowy okres rozpoczyna się o godz. 00:00 w poniedziałek i kończy o 23:59 w najbliższą niedzielę.

Ad 2.

Bonus niniejszy wypłacany jest tym, którzy nabyli do niego prawo, w okresach tygodniowych.

Kwota Bonusu ustalona jest na podstawie stanu Drzewa Binarnego i przysługuje gdy:

- sponsor jest aktywny (bez zawieszenia),

- wolumen sprzedaży licencji wynosi nie mniej niż 500 EUR i został uzyskany w wyniku sprzedaży bezpośredniej zrealizowanej przez każdą z dwóch "nóg" jego Drzewa Binarnego (tj. 500 EUR na lewej "nodze" i 500 EUR na prawej "nodze"). Niezależni Przedstawiciele, którzy nie spełniają ww. kryteriów gromadzą wartość sprzedaży "na nogach" do czasu spełnienia warunków uzyskania Bonusu.

Bonus wynosi 8% skumulowanego wolumenu w słabszej "nodze" tzn. o mniejszej wartości sprzedaży.

Po wypłaceniu Bonusu całkowita wartość słabszej "nogi" Drzewa zostanie odjęta od wartości w "nodze" lewej i prawej.

Obrazuje to przykład, zawarty w dokumencie Plan Wynagrodzeń Netleaders (k.115]:

"Noga" lewa - 2.000 EUR, a "noga" prawa (słabsza) - 600 EUR. Bonus wynosi 48 EUR tj. 8% od nogi słabszej czyli 8% od 600 EUR.

Następnie wartość nogi słabszej (600 EUR) jest odejmowana od nogi lewej (2.000 EUR - 600 EUR = 1.400 EUR) oraz prawej (600 EUR - 600 EUR = 0).

Niezależny Przedstawiciel rozpoczyna nowy okres z Drzewem Binarnym gdzie wolumen "nogi" lewej wynosi 1.400 EUR a prawej 0 EUR i musi na kolejny Bonus czekać, do czasu spełnienia kryteriów jego wypłaty.

Ad 3.

Matching Bonusy są wypłacane Niezależnym Przedstawicielom, którzy nabyli do nich prawo w okresach tygodniowych. Kwota jest określana przez strukturę Drzewa Rejestracji oraz poziom kwalifikacji sponsora.

Aby zakwalifikować się do otrzymania Matching Bonusu, użytkownik musi spełnić następujące warunki (k.115]:

- posiadać status niezależnego przedstawiciela,

- wolumen nie mniejszy niż 500 EUR uzyskany w wyniku sprzedaży bezpośredniej, zgromadzonej na każdej z dwóch "nóg" swojego drzewa Binarnego (500 EUR na prawej i 500 EUR na lewej),

- poziom kwalifikacji co najmniej "1 Gwiazda".

Matching Bonusy są obliczane jako% od Bonusów Binarnych, uzyskanych przez uczestników w Drzewie Rejestracji danego sponsora. Kwota, którą sponsor otrzymuje z każdego poziomu swojego Drzewa Rejestracji jest uzależniona od jego Poziomu Kwalifikacji. Istnieje pięć Poziomów Kwalifikacji, oznaczonych "Gwiazdami" od 1 do 5.

Zarówno umieszczona niżej tabela, jak i przedstawiony przykład naliczenia bonusu zawiera dokument Plan Wynagrodzeń Netleaders (k.115-116).

Tabela 1

Przykładowo, sponsor z 1 Gwiazdą otrzyma 10% od całkowitego Bonusu Binarnego uzyskanego przez wszystkich zarejestrowanych na pierwszym poziomie jego Drzewa Rejestracji, natomiast sponsor mający 3 Gwiazdy otrzyma 10% od całego Bonusu Binarnego uzyskanego przez wszystkich zarejestrowanych na pierwszym poziomie, 10% od całkowitego Bonusu Binarnego uzyskanego przez wszystkich zarejestrowanych na drugim poziomie a także 15% od całkowitego Bonusu Binarnego uzyskanego przez wszystkich zarejestrowanych na trzecim poziomie jego Drzewa Rejestracji, itd.

Poziom Kwalifikacji/Gwiazdy

Niezależny Przedstawiciel aby uzyskać dany poziom kwalifikacji (daną Gwiazdę) musi spełnić ustalone kryteria dotyczące wolumenu sprzedaży i wartości licencji na koncie. Wymagania zaprezentowano w tabeli 2.

Tabela 2

Limit Wynagrodzenia:

Zgodnie z Planem Wynagrodzeń w systemie Netleadres wprowadzono tygodniowy limit wynagrodzenia, aby zapewnić stabilny poziom płynności spółki i stałą rentowność biznesu (k.116).

Tygodniowy limit ma zastosowanie jedynie do sumy Bonusu Binarnego i Matching Bonusu. Prowizja ze sprzedaży bezpośredniej jest wyłączona spod tego limitu.

Limity przedstawiono w Tabeli 3.

Tabela 3

Jeżeli tygodniowy limit danego sponsora przekroczy wartość maksymalną zarówno jego mocnej, jak i słabej nogi następny okres rozpoczyna się wartością 0 (zero).

Istnieje także limit tygodniowego wolumenu sprzedaży do uzyskania z lewych i prawach "nóg". Wynosi on 300.000 EUR. Jeżeli Niezależny Przedstawiciel osiągnął na jednej ze swoich "nóg" wolumen 450.000 EUR, wolumen ten zostanie odnotowany jako 300.000 EUR, zamiast 450.000 EUR.

PREZES URZĘDU ZWAŻYŁ, CO NASTĘPUJE:

Interes publiczny:

[16) Podstawowym warunkiem koniecznym do uruchomienia procedur i zastosowania instrumentów określonych w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów jest zaistnienie takiego stanu faktycznego, w którym działania przedsiębiorcy - naruszające przepisy tej ustawy - stanowią potencjalne zagrożenie dla interesu publicznego. Stosownie bowiem do art. 1 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, zasadniczym jej celem jest określenie warunków rozwoju i ochrony konkurencji oraz zasad podejmowanej w interesie publicznoprawnym ochrony interesów przedsiębiorców i konsumentów. Interpretacja pojęcia interesu publicznoprawnego, wymaga odniesienia do ukształtowanego w tym zakresie orzecznictwa, zgodnie z którym naruszenie interesu publicznoprawnego ma miejsce, gdy skutkami działań sprzecznych z przepisami prawa dotknięty został "szerszy krąg uczestników rynku", a także, gdy działania te wywołują na rynku inne niekorzystne zjawiska (por. wyrok Sądu Najwyższego, III SK 40/07, z dnia 5 czerwca 2008 r.). W przedmiotowym aspekcie, warunkiem koniecznym do zastosowania ustawy jest, aby działanie przedsiębiorcy, któremu zarzucono naruszenie jej przepisów, stanowiło potencjalne zagrożenie interesu publicznego, nie zaś jednostki lub grupy.

[17] Przedmiotowe postępowanie dotyczy działań Spółki CLS, które dotykać mogą nieograniczonego kręgu adresatów, posiadających status konsumentów. W ocenie Prezesa Urzędu, rozpatrywana sprawa ma charakter publicznoprawny, albowiem wiąże się z ochroną interesu wszystkich konsumentów, którzy byli, są lub mogą być klientami spółki. Interes publicznoprawny przejawia się także w postaci zbiorowego interesu konsumentów, co oznacza, iż każde naruszenie zbiorowego interesu konsumentów jest jednocześnie naruszeniem interesu publicznoprawnego. Interes publicznoprawny zawiera się w związku z tym w ochronie praw konsumentów, do których spółka kieruje swoją ofertę. Ochrona konsumentów podejmowana w trybie postępowania przed Prezesem Urzędu nie dotyczy więc interesów poszczególnych osób, których sprawy miałyby charakter jednostkowy, indywidualny i nie dający się porównać z innymi, ale szerszego kręgu konsumentów, których dotykają bezpośrednio działania spółki, i których sytuacja jest w tym zakresie podobna. Zatem w rozpatrywanej sprawie uzasadnione było podjęcie przez Prezesa Urzędu działań przewidzianych w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów.

Status przedsiębiorcy:

[18] Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zw. z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292) za przedsiębiorcę uznaje się osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą.

Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły (art. 3 ww. ustawy).

Działalność Spółki ma charakter zarobkowy, jest wykonywana w sposób zorganizowany (CLS jest spółką prawa singapurskiego zarejestrowaną w Rejestrze firm i spółek ACRA) oraz ciągły. Spółka posiada zatem status przedsiębiorcy w rozumieniu powoływanego powyżej art. 4 pkt 1 uokik.

Tym samym Spółka podlega rygorom określonym w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów, a jej działania mogą podlegać ocenie w aspekcie naruszenia zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

Sprzeczność zachowania przedsiębiorcy z prawem lub dobrymi obyczajami:

[19] Na gruncie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów sankcjonowane jest zachowanie przedsiębiorcy sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami. Sprzeczność z prawem działania lub zaniechania przedsiębiorcy może być ujmowana jako zachowanie niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa stanowionego. Dobre obyczaje natomiast pozostają klauzulą generalną, która podlega konkretyzacji na okoliczność danego stanu faktycznego. Naruszenie przez przedsiębiorcę przepisów prawa stanowionego lub dobrych obyczajów jest jednocześnie wyrazem naruszenia obowiązującego porządku prawnego, który obejmuje zarówno nakazy i zakazy wynikające z norm prawa powszechnie obowiązującego, jak i nakazy i zakazy wynikające z dobrych obyczajów, określających zasady współżycia społecznego.

[20] Dla stwierdzenia naruszenia zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, o którym mowa w art. 24 ust. 1 uokik koniecznym jest wykazanie sprzeczności zachowania przedsiębiorcy z prawem lub dobrymi obyczajami. W rozpatrywanej sprawie, przedmiotem rozstrzygnięcia Prezesa Urzędu jest ocena czy w ustalonym stanie faktycznym Spółka dopuściła się działań bezprawnych, związanych z przekroczenia zakazu ustanowionego w przepisach ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, co z kolei narusza przepis art. 24 ust. 2 pkt 3 uokik.

[21] Przedmiotem postawionego Spółce zarzutu jest stosowanie praktyki, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 uokik, polegającej na stosowaniu nieuczciwej praktyki rynkowej, w postaci założenia, prowadzenia i propagowania systemu promocyjnego typu piramida, o której mowa w art. 7 pkt 14 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070), poprzez założenie, prowadzenie i propagowanie sieci Niezależnych Przedstawicieli zwanej NetLeaders wynagradzanych w oparciu o opracowany tzw. Plan Wynagrodzeń NetLeaders, który to system uzależnia wynagrodzenie lub inne korzyści materialne otrzymywane przez jego uczestników przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży produktów.

[22] Przez praktykę rynkową rozumie się działania lub zaniechania przedsiębiorcy, sposób postępowania, oświadczenie lub informację handlową, w szczególności reklamę i marketing, bezpośrednio związane z promocją lub nabyciem produktu przez konsumenta. Pojęcie produktu ma znaczenie szerokie i obejmuje także usługi (art. 2 pkt 3 upnpr). Działanie CSL, polegające na oferowaniu, w ramach opracowanego Planu Wynagrodzeń NetLeaders, możliwości otrzymania korzyści materialnych w przypadku spełnienia określonych wymogów, mieści się w przedstawionym powyżej pojęciu praktyki rynkowej.

[23] Zgodnie z art. 4 ust. 1 upnpr, praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk (art. 4 ust. 2 upnpr).

[24] W myśl art. 7 pkt 14 upnpr, nieuczciwymi praktykami rynkowymi w każdych okolicznościach są następujące praktyki rynkowe wprowadzające w błąd: (...) zakładanie, prowadzenie lub propagowanie systemów promocyjnych typu piramida, w ramach których konsument wykonuje świadczenie w zamian za możliwość otrzymania korzyści materialnych, które są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży lub konsumpcji produktów.

[25] Przepis powyższy jest implementacją pkt 14 załącznika I do Dyrektywy o nieuczciwych praktykach rynkowych (Dz.Urz.UE.L 149 z 11 czerwca 2005 r., s. 22 i n.). Pkt 17 Preambuły powołanej dyrektywy wskazuje, iż załącznik I, o którym mowa powyżej, został stworzony w celu zidentyfikowania praktyk, które należy uznać za nieuczciwe bez konieczności oceny konkretnego przypadku w świetle przepisów art. 5-9 Dyrektywy.

Wykładnia art. 7 upnpr przepisu również każe przyjąć, iż wszystkie praktyki wymienione w zamieszczonym w nim katalogu stanowią w każdych okolicznościach nieuczciwe praktyki rynkowe wprowadzające w błąd. Powyższe oznacza z kolei, że zakwalifikowanie stosowanej przez przedsiębiorcę praktyki rynkowej do katalogu praktyk wymienionych w art. 7 upnpr powoduje ex lege uznanie jej za nieuczciwą praktykę rynkową wprowadzającą w błąd bez konieczności uprzedniego wykazywania spełnienia przez nią przesłanek wskazanych w art. 4 ust. 1 upnpr 3 , tj. sprzeczności z dobrymi obyczajami oraz istotnego zniekształcenia zachowania rynkowego przeciętnego konsumenta.

[26] W kontekście przywołanych przepisów, aby uznać, że działanie CLS stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, zakazaną przepisami ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, należy wykazać, że mieści się ona w zakresie definicji zawartej w art. 7 pkt 14 upnpr.

[27] Zdaniem Prezesa Urzędu, biorąc pod uwagę dowody zgromadzone w toku postępowania, działania Przedsiębiorcy związane z utworzeniem, prowadzeniem rozwijaniem i propagowaniem sieci NetLeaders w oparciu o obowiązujący system wynagradzania tj. Plan Wynagrodzeń NetLeaders wskazują na założenie, prowadzenie oraz propagowanie przez CLS systemu promocyjnego typu piramida. Aby działania przedsiębiorcy mogły zostać uznane za nieuczciwą praktykę rynkowa, o której mowa w przywołanym wyżej przepisie, koniecznym jest wypełnienie łącznie następujących przesłanek tj; - przedsiębiorca musi utworzyć, prowadzić lub propagować określony system promocyjny;

Niewątpliwie motywacyjny program sprzedaży tzw. Plan Wynagrodzeń Netleaders został utworzony i jest prowadzony przez CLS a jego celem jest dalszy rozwój sieci Netleaders (globalna sieć rozwijana przez spółkę CL Singapore Pte. Ltd). Opracowany System Wynagradzania ma służyć wynagradzaniu osób zaangażowanych w ten rozwój. Realizowane przez Spółkę działania są podejmowane w celu zachęcania do propagowania systemu Netleaders, udziału w nim i dokonywaniu określonych wydatków (na zakup licencji).

Przedsiębiorca propagował również Netleaders poprzez liczne konferencje i seminaria organizowane w różnych częściach świata, w tym w Polsce.

W rozpatrywanej sprawie konsument, jest nie tylko zachęcany do przystąpienia do sieci NetLeaders ale także i motywowany do rozbudowy sieci Netleaders poprzez pozyskiwanie kolejnych, potencjalnych nabywców licencji i/lub Niezależnych Przedstawicieli. Osoba wprowadzająca nowych do sieci, systemu tzw. sponsor, za swoje działania uzyskuje stosowną zapłatę.

Konsument może także zostać Niezależnym Przedstawicielem i zbudować własną strukturę sprzedaży licencji (produkt Netleaders). Natomiast Niezależny Przedstawiciel nie musi dokonać zakupu licencji, wystarczającym jest aby po uzyskaniu statusu Niezależnego Przedstawiciela podejmował działania marketingowe a zostanie w odpowiedni sposób za te działania wynagrodzony. Jak wynika bowiem z postanowień Planu Wynagrodzeń tylko Niezależni Przedstawiciele mogą przystąpić do Systemu Wynagradzania NetLeaders i osiągać korzyści tam przewidziane.

Zdaniem Prezesa Urzędu w rozpatrywanej sprawie świadczeniem konsumenta jest wykup licencji. Wprawdzie warunkiem uczestnictwa w systemie jest również obowiązek uiszczenia opłaty wpisowej jednak dopiero wykup licencji lub doprowadzenie do takiego wykupu pozostaje w rzeczywistej relacji z korzyściami materialnymi możliwymi do uzyskania w ramach systemu.

- korzyści te uzależnione są przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży czy konsumpcji produktów; Istotą omawianej praktyki rynkowej jest utworzenie struktury (systemu promocyjnego) i propozycja zachęcania innych do udziału w tym systemie, której to propozycji towarzyszy obietnica korzyści w zamian za pozyskanie kolejnego uczestnika. Takie cechy posiada system Netleaders obejmujący sieć Niezależnych Przedstawicieli wynagradzanych za budowę sieci oraz jej rozwój.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi od Przedsiębiorcy oraz zgodnie z Planem Wynagradzania Netleaders, system wynagrodzeń składa się z trzech rodzajów bonusów.

Przedstawiciele nie sprzedają jednak produktów Netleaders (licencji) bezpośrednio, bowiem sprzedaż ta dokonywana jest w drodze zawarcia umowy licencyjnej, pomiędzy CL Singapore Pte. Ltd a danym klientem/nabywcą licencji. Niezależny Przedstawiciel nie jest stroną tej umowy. Zajmują się oni jedynie "polecaniem" nabycia licencji innym osobom. Wynika stąd, że konsumenci/Przedstawiciele nie są w sposób bezpośredni wynagradzani od sprzedaży, bowiem jej nie dokonują. Sam fakt określania ich wynagrodzenia w zależności od wartości wykupowanej licencji przez osobę, która została zachęcona do zakupu przez danego Niezależnego Przedstawiciela służy jedynie do określenia ostatecznej wysokości tego wynagrodzenia. Co więcej Niezależny Przedstawiciel może "werbować" także innych uczestników, którzy zostaną Niezależnymi Przedstawicielami, jeżeli tak zdecydują, nawet jeśli nie dokonają zakupu licencji. Jak zapisano w Planie Wynagradzania Netleaders to sieć oparta na systemie poleceń. Aby zostać jej uczestnikiem potencjalny Właściciel Licencji lub Niezależny Przedstawiciel musi zostać zarekomendowany przez osobę już zarejestrowaną w sieci. Rejestrujemy powyższe rekomendacje aby umożliwić sponsorom (niezależnym przedstawicielom) uzyskanie wynagrodzenia za ich wysiłek..., czyli wynagrodzenie (możliwe korzyści) jest do osiągnięcia nawet wówczas, gdy polecany nie dokona zakupu produktu (licencji), ale zarejestruje się jako kolejny przedstawiciel, w celu "werbowania" nowych klientów oraz nowych uczestników systemu. Każdy "nowy" umieszczany jest w dwóch strukturach organizacyjnych (Drzewo Binarne oraz Drzewo Rejestracji). Są to dwa zespoły sprzedażowe. Struktury te (wraz z innymi mechanizmami np. całkowity wolumen sprzedaży oraz Poziom Kwalifikacji) są tworzone w celu pomiaru i określania podstawowej stawki wynagrodzenia każdego Niezależnego Przedstawiciela, czyli przyznawanych bonusów. Konstrukcja ta zakłada w praktyce, że im więcej osób zostanie pozyskanych do struktury i dokona zakupu produktów CLS, tym większy przychód i zysk osiągnie w danym czasie Spółka. Natomiast wypłaty z tytułu bonusów stanowią jedynie ułamek tych przychodów, pozostała cześć zostanie zachowana przez Przedsiębiorcę.

Należy także zauważyć, że produkty oferowane przez Spółkę, to jest licencje, mają określoną cenę. Cena nabycia, w zależności od rodzaju licencji, wynosi od 100 do ponad 25.000 euro. Licencja to umowa o korzystanie z technologii Blockchain. W związku z zakupem licencji nabywca w rzeczywistości nie otrzymuje jednak żadnych konkretnych towarów ani usług. Zgodnie z pkt 1 i 3 umowy licencji Netleaders w zamian za opłatę za licencję licencjobiorca otrzymuje jednostki pojemności przechowywane w portfelu WebWallet tzw. cykle, którymi płaci za nabywane usługi oferowane przez sprzedawcę licencji. Jednak obecnie nie ma możliwości dokonywania płatności cyklami. Co więcej, także większość usług (rzekomo dostępnych dla użytkowników/licencjobiorców) pozostaje w fazie planów lub testów. Reasumując, za określoną wpłatę pieniędzy nabywcy nie otrzymują praktycznie żadnych wymiernych korzyści w postaci istniejących w wymiarze materialnym towarów, rzeczywiście świadczonych usług, lub konkretnych wartości niematerialnych.

Również dostępne w ramach licencji "monety" kryptowaluty DasCoin nie stanowią żadnej wymiernej korzyści bowiem przedsiębiorca nie umożliwia regulowania jakichkolwiek zobowiązań na rzecz Spółki tą walutą.

Wpłacając daną ilość euro, nabywca otrzymuje zatem obietnicę dostępu do zdefiniowanych przez przedsiębiorcę usług, które nie są jednak obecnie wykonywane, ani też nie ma żadnej pewności czy i kiedy te usługi będą udostępnione licencjobiorcom.

Jedynymi konkretami w tej sprawie są: wpłata za licencje oraz fakt zachęcania do tworzenia struktury sprzedażowej.

[28] W tym miejscu należy również wskazać, że wszystkie przesłanki chrakteryzujące system promocyjny typu piramida, zostały określone w załączniku I do dyrektywy 2005/29. Implementacja tego załącznika nastąpiła w art. 7 ust. 14 upnpr. Natomiast, w wyroku z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie 4finance (C-515/12) Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że tymi przesłankami są:

Stanowisko TSUE wskazuje, że w systemie typu piramida nie ma obowiązku wprowadzania innych osób do systemu jednak jest to warunek konieczny do otrzymania wynagrodzenia (uzyskania korzyści materialnych) z takiego systemu, gdyż zgodnie z definicją ustawową jest ono uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży lub konsumpcji produktów.

Tak jest też i w rozpatrywanej sprawie, zgodnie bowiem z zasadami ustalonymi w Planie Wynagradzania, Netleaders to sieć budowana na systemie poleceń. Każdy członek/uczestnik systemu musi zostać zarekomendowany przez osobę już zarejestrowaną w sieci, co umożliwia tej osobie (rekomendującemu) uzyskanie wynagrodzenia, przy czym wynagrodzenie to jest możliwe do osiągnięcia nawet gdy polecany (zarekomendowany) nie dokona zakupu produktu (licencji). Wystarczającym jest gdy polecony zarejestruje się jako kolejny przedstawiciel, w celu "werbowania" nowych klientów oraz nowych uczestników systemu.

Na szczycie znajduje się podmiot prowadzący system tj. Spółka, która niewątpliwie w związku z utworzonym systemem otrzymuje korzyści majątkowe. Natomiast Niezależni Przedstawiciele budują strukturę poprzez umieszczanie osób zwerbowanych na kolejnych, niższych szczeblach hierarchii (piramidy) i uzyskują korzyści po spełnieniu określonych warunków, ustalonych w Planie Wynagradzania Netleaders.

Należy także zauważyć, że tak dyrektywa, jak i upnpr, nie określają, czym jest świadczenie, tym niemniej, w świetle orzecznictwa TSUE (por. pkt 26 wyroku C- 515/12) pojęcie świadczenia ze strony konsumenta obejmuje wszelki wkład finansowy z jego strony, bez względu na wysokość tego wkładu. Nie ma więc znaczenia wysokość kwot wpłacanych na rzecz systemu promocyjnego przez przystępującego.

W rozpatrywanej sprawie przyjąć jednak należy, że chociaż warunkiem uczestnictwa w systemie jest uiszczenie opłaty wpisowej to jednak świadczeniem jest wykup licencji i chociaż - teoretycznie - nie jest bezwzględnie koniecznym warunkiem wejścia do struktury dokonanie zakupu licencji to jednak korzyści są ustalane/mierzone od wartości licencji zakupionej przez wprowadzanego. Co więcej Niezależny Przedstawiciel nie może umieścić w systemie dwóch pozyskanych Niezależnych Przedstawicieli bez licencji, jednego pod drugim, czyli jeden z nich musi mieć wykupioną licencję. Wynika z tego, że cały system funkcjonuje w oparciu o pozyskiwanie nowych członków, którzy wykonają świadczenia a w zamian otrzymają możliwość uzyskania wynagradzania. Nie jest bowiem możliwe aby w strukturze znajdowały się wyłącznie osoby, które nie dokonają wykupu licencji.

Ponieważ wykonywanie świadczenia przez poleconego stanowi o wymiarze wynagrodzenia osoby polecającej, tym samym wzmagana jest w nim chęć rozbudowywania struktury poprzez zapewnienie stałego "dopływu" nowych członków i nowych środków gromadzonych z tytułu zakupu przez poleconych licencji/produktów.

W tym miejscu warto przypomnieć, że dla kupującego licencja jest wyłącznie wydatkiem. Licencja nie mieści bowiem w sobie niczego, żadnego ekwiwalentu uiszczonej ceny. Przedsiębiorca wprawdzie przewidywał oferowanie różnego rodzaju usług, jednak niemal wszystkie były wyłącznie w fazie planów i testów. Wprawdzie w trakcie postępowania Przedsiębiorca podnosił, że oferuje - jak to ujął - "wiele rzeczywistych korzyści" dla użytkowników jednak ich nie scharakteryzował a na wezwanie Prezesa Urzędu o ich wskazanie, ostatecznie poinformował, że nie oferuje żadnych produktów ani usług.

[29] Odnosząc się do argumentu Spółki, że jej klientami nie są konsumenci ale podmioty gospodarcze, wyjaśniać należy, że:

Po pierwsze, definicja systemu promocyjnego typu piramida zawarta w art. 7 pkt 14 upnpr nie zawiera wskazania, iż na etapie uzyskiwania korzyści podmiot będący członkiem systemu promocyjnego musi posiadać status konsumenta. Status ten jest zgodnie z brzmieniem wskazanego przepisu konieczny jedynie w momencie wykonywania świadczenia, w zamian za które istnieje możliwość uzyskiwania korzyści materialnych.

Niewątpliwie oferta uczestnictwa w Netleadres kierowana jest do każdej zainteresowanej osoby. Licencjobiorcą może zostać każdy, jeżeli ukończył 18 lat. W tych okolicznościach nie ulega żadnej wątpliwości, że również konsumenci dokonują zakupu licencji tj wykonują świadczenie w zamian, za które istnieje możliwość uzyskiwania korzyści materialnych.

Również Przedsiębiorca, w toku prowadzonych przez Prezesa Urzędu działań informował, że osoby nabywające licencję są konsumentami.

Także, w dokumencie Licencja NetLeaders znajdują się treści, które wskazują na możliwość zakupu licencji przez konsumentów np. pkt 21.3 Licencji mówi, że: O ile nie zawarłeś niniejszej umowy jako konsument...niniejsza Umowa będzie podlegać prawu singapurskiemu lub w pkt 21.4 gdzie ustalono, że ewentualny spór może zostać poddany arbitrażowi o ile nie zawarłeś niniejszej Umowy jako konsument. Po drugie, zgodnie z wyjaśnieniami Spółki, osoba rejestrująca się jako Niezależny Przedstawiciel składała oświadczenie, z treści którego wynikało, że tego rodzaju działalność, w niektórych krajach, może prowadzić do utraty przymiotu konsumenta, a także może do niej mieć zastosowanie obowiązek zarejestrowania się jako przedsiębiorca.

Zdaniem Prezesa Urzędu takie sformułowanie warunku, dające dużą swobodę samodzielnej interpretacji, nie wyklucza, że na terenie Polski z możliwości uzyskiwania korzyści na zasadach zawartych w Planem Wynagradzania Netleaders korzystają konsumenci. Przedsiębiorca dopuszcza taką możliwość.

[30] Także argument Przedsiębiorcy o braku właściwości terytorialnej Prezesa UOKiK, w rozpatrywanej sprawie, nie zasługuje na uwzględnienie.

W tym miejscy należy bowiem przywołać art. 1 ust. 2 uokik, zgodnie z treścią którego ustawa reguluje zasady i tryb przeciwdziałania praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów jeżeli te praktyki wywołują lub mogą wywoływać skutki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Obowiązująca w polskim prawie konkurencji i ochrony konsumentów, podobnie jak i w prawie unijnym zasada eksterytorialności pozwala na poddanie ocenie prawa krajowego określonych czynności (zakazanych praktyk), nawet jeżeli działania te zostały podjęte przez przedsiębiorców, z których żaden - na gruncie innych przepisów prawnych - nie podlega prawu krajowemu (polskiemu).

Ustawa ma więc zastosowanie do praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów podlegających zakazom podejmowanych zarówno przez polskich, jak i zagranicznych przedsiębiorców, jeżeli ich działania (zaniechania) wywołują lub mogą wywoływać skutki na terytorium RP, nawet jeżeli zostały one podjęte poza granicami państwa.

Z punktu widzenia możliwości zastosowania przepisów uokik nie ma więc znaczenia, że dany przedsiębiorca ma siedzibę poza granicami kraju a także i to, że praktyka zakazana ustawą, wywołująca skutki w Polsce, może nie naruszać przepisów prawa obcego (działanie to nie jest zakazane w kraju siedziby przedsiębiorcy) 4 .

Mając na względzie stan faktyczny sprawy, należy uznać za udowodnione, że opisana w pkt I rozstrzygnięcia niniejszej decyzji praktyka CL Singapore Pte. Ltd z siedzibą w Singapurze stanowi system promocyjny zakazany w art. 7 pkt 14 upnpr.

[31] Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów Prezes Urzędu, jeżeli stwierdzi naruszenie zakazu określonego w art. 24 ustawy, wydaje decyzję o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazującą zaniechanie jej stosowania. Natomiast w myśl treści art. 27 uokik w wypadku gdy LEX. Warszawa 2011 s.46-48. przedsiębiorca zaprzestał stosowania danej praktyki Prezes Urzędu wydaje decyzję o uznaniu praktyki za naruszającej zbiorowe interesy konsumentów i stwierdzającą zaniechanie jej stosowania. Ciężar udowodnienia okoliczności umożliwiających stwierdzenia zaniechania stosowania praktyki spoczywa jednak na przedsiębiorcy.

Spółka poinformowała Prezes Urzędu, iż obecnie nie prowadzi działalności. Nie oferuje licencji ani żadnych innych produktów, nie posiada przedstawicieli nie wypłaca też żadnych środków, jednak nie przedstawiła wiarygodnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń, co do rozpatrywanej praktyki, w tej sytuacji, uwzględniając wszystkie okoliczności sprawy orzeczono jak w pkt I sentencji decyzji.

Naruszenie zbiorowego interesu konsumentów:

[32] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów nie definiuje "zbiorowego interesu konsumentów", ograniczając się jedynie do sprecyzowania (w art. 24 ust. 3), że nie jest nim suma indywidualnych interesów konsumentów. Przez godzenie w zbiorowe interesy konsumentów (które może polegać zarówno na naruszeniu zbiorowych interesów konsumentów, jak i na samym zagrożeniu ich naruszenia) należy rozumieć narażenie na uszczerbek interesów znacznej grupy lub wszystkich konsumentów, poprzez stosowaną przez przedsiębiorcę praktykę obejmującą zarówno działania, jak i zaniechania.

W oparciu o wykładnię przepisu art. 24 ust. 2 i 3 uokik, zbiorowy interes konsumentów rozumiany jest jako interes dotyczący ogółu (zbiorowości), zaś jego naruszenie ma miejsce, gdy skutkami działań dotknięty jest pewien krąg uczestników rynku - konsumentów. Z tego względu zachowanie przedsiębiorcy godzące w zbiorowe interesy konsumentów jest w stanie wywołać niekorzystne następstwa w odniesieniu do każdego z konsumentów - nie zaś jedynie określonego konsumenta - i zagraża ono, przynajmniej potencjalnie, interesom każdego z członków zbiorowości konsumentów. Zaistnienie przesłanki naruszenia zbiorowego interesu konsumenta nie jest przy tym bezpośrednio uzależnione od liczby konsumentów, których interesy zostały naruszone wskutek działań przedsiębiorcy. Interes konsumentów należy przy tym rozumieć jako interes prawny (a nie faktyczny), a więc uznany przez ustawodawcę za zasługujący na ochronę i zabezpieczenie.

W niniejszej sprawie działania Spółki mogły dotyczyć każdego konsumenta, nie tylko zarejestrowanych uczestników sieci NetLeaders, ale także nieograniczonego kręgu konsumentów z uwagi na fakt, że oferta przystąpienia do systemu kierowana była do nieograniczonego kręgu odbiorców. Działanie Spółki nie dotyczyło zatem interesów poszczególnych osób, lecz szerokiego kręgu konsumentów, których sytuacja jest identyczna i wspólna.

Mając na względzie przytoczone wyżej uzasadnienie zarzutów stawianych spółce, należy stwierdzić, iż jej działania wskazują na naruszenie zbiorowych interesów konsumentów.

Ad pkt II. sentencji decyzji - rygor natychmiastowej wykonalności:

[33] Zgodnie z art. 103 uokik Prezes Urzędu może nadać decyzji w całości lub w części rygor natychmiastowej wykonalności, jeśli wymaga tego ważny interes konsumentów. W niniejszej sprawie Prezes Urzędu nadał rygor natychmiastowej wykonalności decyzji w części uznającej praktykę stosowaną przez Spółkę za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów oraz odnoszącej się do nakazu zaniechania jej stosowania.

Z przywołanego przepisu wynika, że o nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności decyduje Prezes Urzędu. Okolicznością warunkującą zastosowanie rygoru natychmiastowej wykonalności jest ważny interes konsumentów. W ocenie Prezesa Urzędu w niniejszej sprawie ważny interes konsumentów uzasadnia nałożenie rygoru natychmiastowej wykonalności w części dotyczącej pkt I rozstrzygnięcia decyzji.

Naruszenie polegające na prowadzeniu systemu typu piramida przejawia się przede wszystkim wprowadzaniem konsumentów w błąd. Założenie, prowadzenia lub propagowanie tego systemu promocyjnego prowadzi do naruszenia interesów konsumentów, w tym również w sposób istotny, mamy tu bowiem do czynienia z działaniami przedsiębiorcy objętymi tzw. czarną listą nieuczciwych praktyk handlowych, które ustawodawca z góry (a priori) uznał za nieuczciwe. 5 Katalog taksatywnie wskazanych w art. 7 upnpr praktyk stanowi zatem esencję nieuczciwości praktyk rynkowych, związanych z wpływaniem na decyzje konsumentów poprzez wprowadzenie ich w błąd co do oferty/produktu.

W tym stanie rzeczy, Prezes Urzędu orzekł jak w pkt II. sentencji niniejszej decyzji.

Ad pkt III. sentencji decyzji - koszty postępowania:

[34) Zgodnie z art. 80 uokik, Prezes Urzędu rozstrzyga o kosztach w drodze postanowienia, które może być zamieszczone w decyzji kończącej postępowanie. W myśl art. 77 ust. 1 ww. ustawy, jeżeli w wyniku postępowania Prezes Urzędu stwierdził naruszenie przepisów ustawy, przedsiębiorca, który dopuścił się tego naruszenia, obowiązany jest ponieść koszty postępowania. Podobnie w treści przepisu art. 264 § 1 k.p.a. wprowadzono wymóg, zgodnie z którym jednocześnie z wydaniem decyzji organ administracji publicznej ustali w drodze postanowienia wysokość kosztów postępowania, osoby zobowiązane do ich poniesienia oraz termin i sposób ich uiszczenia. Stosownie natomiast do dyspozycji przepisu art. 263 § 1 k.p.a. - do kosztów postępowania zalicza się (...) również koszty doręczenia stronom pism urzędowych.

W wyniku wszczętego z urzędu postępowania poprzedzającego wydanie przedmiotowej decyzji, zgodnie z punktem I jej sentencji, Prezes Urzędu, stwierdził naruszenie przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, co uzasadnia zobowiązanie strony do zapłaty kosztów postępowania. Kosztami postępowania są wydatki związane z korespondencją prowadzoną w jego toku z Przedsiębiorcą, których wysokość kształtuje się na poziomie 77 zł. W związku z powyższym postanowiono obciążyć spółkę kosztami w wysokości 77 zł (słownie: siedemdziesiąt siedem złotych).

Na podstawie art. 264 § 1 k.p.a. w związku z art. 83 uokik Prezes UOKiK wyznaczył stronie termin 14 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji na uiszczenie ww. kosztów postępowania, które należy wpłacić na konto Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie w NBP o/o Warszawa:

Nr 51 1010 1010 0078 7822 3100 0000.

Wobec powyższego, orzeczono jak w punkcie III. sentencji decyzji.

Ad pkt IV. sentencji decyzji - środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów:

[35] Zgodnie z art. 26 ust. 2 w związku z art. 26 ust. 1, Prezes Urzędu może określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów w celu zapewnienia wykonania nakazu lub w przypadku stwierdzenia przez Prezesa Urzędu zaniechania stosowania praktyki, w szczególności zobowiązać przedsiębiorcę do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji.

Istotą opisywanych w niniejszej decyzji praktyk są działania o charakterze bezprawnym oraz naruszające dobre obyczaje, dlatego, zdaniem Prezesa UOKiK, zasadnym jest poinformowanie konsumentów przez Przedsiębiorcę o jego nieuczciwych praktykach, co spełni przede wszystkim funkcję edukacyjną, zwłaszcza że to nie konsumenci są adresatami decyzja. Jednocześnie zobowiązanie do złożenia oświadczenia musi pozostawać w związku z rozpatrywanym naruszeniem, z tych też powodów Prezes Urzędu zobowiązał Przedsiębiorcę do przekazanie każdemu konsumentowi, który dokonał zakupu jakiejkolwiek licencji i został Niezależnym Przedstawicielem, następującej informacji:

"W związku z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydaną w dniu 14 grudnia 2019 r. nr RGD-8/2019 CL Singapore Pte. Ltd z siedzibą w Singapurze informuje, że stosowała praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów polegającą na stosowaniu nieuczciwej praktyki rynkowej, w postaci założenia, prowadzenia i propagowania systemu promocyjnego typy piramida, o której mowa w art. 7 pkt 14 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070), poprzez założenie, prowadzenie i propagowanie sieci niezależnych przedstawicieli, zwanej NetLeaders, wynagradzanych w oparciu o opracowany tzw. Plan Wynagrodzeń NetLeaders, który to system uzależnia wynagrodzenie lub inne korzyści materialne otrzymywane przez jego uczestników przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży produktów.

Decyzja Prezesa Urzędu nr RGD-8/2019 z dnia 14 grudnia 2019 r. dostępna jest pod adresem www.uokik.gov.pl

Jednocześnie uprzejmie informuję, że w związku z zakupem licencji istnieje możliwość złożenia wniosku o dokonanie zwrotu części uiszczonej opłaty za licencje, pozostałej po potraceniu dotychczas wypłaconego wynagrodzenia Niezależnemu Przedstawicielowi. Wniosek należy przesłać pocztą na adres:[Przedsiębiorca uzupełni adres) lub drogą mailową na adres: (Przedsiębiorca uzupełni adres mailowy) wraz z podaniem numeru rachunku"

Prezes Urzędu nakazał również Przedsiębiorcy - w ramach przysporzenia konsumenckiego - dokonanie zwrotu części uiszczonej opłaty za licencje, pozostałej po potraceniu wynagrodzenia wypłaconego danemu konsumentowi, nabywcy licencji. Spółka dokona zwrotu w terminie 30 (trzydziestu) dni od złożenia ww. wniosku konsumenta w tej sprawie.

Zdaniem Prezesa Urzędu, Spółka nie podjęła żadnych czynności, które zapobiegłyby powstaniu lub zmierzały do usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, co więcej w dalszym ciągu dysponuje ona środkami uzyskanymi od konsumentów z tytułu wykupu licencji.

W tym stanie rzeczy, orzeczono jak w punkcie IV sentencji decyzji.

I. Stosownie do treści art. 81 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w związku z art. 479²⁸ § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1460) od niniejszej decyzji przysługuje stronie odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w terminie miesiąca od dnia jej doręczenia, za pośrednictwem Prezesa

I. Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Delegatury Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Gdańsku.

II. W przypadku kwestionowania wyłącznie postanowienia o kosztach lub postanowienia o rygorze natychmiastowej wykonalności zawartych w punkcie II i III niniejszej decyzji, stosownie do art. 264 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 z późn. zm.) w związku z art. 83 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz stosownie do art. 81 ust. 5 tej ustawy i w związku z art. 479³² § 1 i § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1460), należy wnieść zażalenie do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Delegatury Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Gdańsku w terminie tygodnia od dnia doręczenia niniejszej decyzji.

III. Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 9 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 785), odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów podlega opłacie stałej w kwocie 1000 zł.

IV. Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 9 w związku z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 785), zażalenie od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów podlega opłacie stałej w kwocie 500 zł.

V. Zgodnie z 103 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 785), Sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie.

VI. Zgodnie z art. 105 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j.: Dz. U. z 2019 r. poz. 785), wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych należy zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy.

VII. Stosownie do treści art. 117 § 3 i § 4 k.p.c. strona zwolniona przez sąd od kosztów sądowych w całości lub części, może domagać się ustanowienia adwokata lub radcy prawnego. Wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego strona zgłasza wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych lub osobno, na piśmie lub ustnie do protokołu, w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy.