PT8.054.12.2018.TXZ.83E - Sytuacja małych firm wobec podzielonej płatności.

W związku z przekazaną interpelacją nr 18899 Pani Poseł Małgorzaty Pępek w sprawie sytuacji małych firm wobec podzielonej płatności, uprzejmie wyjaśniam.

Na wstępie należy zauważyć, że w powyższej interpelacji Pani Poseł posłużyła się stwierdzeniem, że "swobodne obracanie pieniędzmi na koncie VAT będzie niemożliwe. Dostępne będą jedynie po wydaniu zgody urzędnika, który ma na to przewidziane 60 dni.". Należy wyjaśnić, że środki zgromadzone na rachunku VAT nie będą "zamrożone", jak sugeruje Pani Poseł - podatnik będzie mógł regulować z tego rachunku kwotę zobowiązania podatkowego w VAT wobec urzędu skarbowego oraz będzie mógł swobodnie płacić kwotę VAT swoim dostawcom w ramach mechanizmu podzielonej płatności (ang. split payment, dalej: MPP), ewentualnie będzie mógł on wnioskować o uwolnienie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy lub rachunek prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej. Środki pieniężne z rachunku VAT będą mogły być obracane między podatnikami wielokrotnie, bez żadnych ograniczeń czasowych ani kwotowych. Jedynym warunkiem jest, by były to przepływy pomiędzy rachunkami VAT. Przykładowo podatnik, który otrzyma od swojego nabywcy kwotę podatku na rachunek VAT, będzie mógł natychmiast z tych środków wpłacić kwotę VAT na rachunek VAT swojego dostawcy. Takie rozwiązanie zapewnia minimalizację negatywnego wpływu wprowadzonego rozwiązania na płynność finansową podatników.

Pamiętać należy również o tym, że MPP będzie oddziaływał na płynność finansową podatników w różnym stopniu i w różny sposób. To znaczy, istnieje grupa podatników, którym MPP płynność finansową w pewnym zakresie pogorszy, istnieje również grupa podatników, dla których rozwiązanie to pozostanie bez wpływu na płynność finansową, a niektórym podatnikom wręcz ją poprawi, z uwagi na możliwość uzyskania zwrotu nadwyżki VAT naliczonego na rachunek VAT w terminie 25 dni, co jest ważnym aspektem wpływającym na poprawę płynności finansowej (chodzi o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, wykazywanej w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K). Dodatkowo istotne jest, że termin ten nie może być przedłużony przez naczelnika urzędu skarbowego. Przedstawiona możliwości stanowi istotną różnicę wobec podstawowego 60 dniowego terminu zwrotu na rachunek rozliczeniowy, gdyż podatnik otrzymujący zwrot różnicy podatku na rachunek VAT w terminie 25 dni, ma możliwość szybszego dysponowania środkami, na cele przewidziane w ww. ustawie, np. natychmiastowej zapłaty VAT swoim dostawcom za pomocą MPP.

Sposób w jaki MPP będzie oddziaływał na płynność finansową jest bardzo złożonym zagadnieniem o indywidualnym charakterze i zależy od wielu czynników, w tym od struktury dokonywanych transakcji, stawek VAT przy zakupach oraz sprzedaży, struktury płatności, sposobów dokonywania płatności, rodzajów kontrahentów, czy wreszcie stosowania zwolnienia z VAT, np. z uwagi na poziom obrotów.

Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 62) przewiduje również, że podatnik postanawiający o przeniesieniu środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy składa do naczelnika urzędu skarbowego wniosek, w którym określi wysokość środków zgromadzonych na rachunku VAT, jaka ma zostać przekazana i co bardzo istotne - nie oznacza to blokady tych środków na rachunku VAT. Podatnik cały czas ma prawo obracać pełnym saldem środków zgromadzonych na rachunku VAT, na określone w ww. ustawie cele. Naczelnik urzędu skarbowego wyda w takim przypadku w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku, w drodze postanowienia, zgodę na przekazanie środków zgromadzonych na wskazanym przez podatnika rachunku VAT na wskazany przez niego rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej i w takim przypadku kwota przekazanych środków może być ograniczona do wysokości salda na rachunku VAT, jeżeli podatnik zdecyduje się wydatkować część środków zgromadzoną na rachunku VAT na zapłatę VAT swoim dostawcom, oczywiście z wykorzystaniem MPP. Pozostawienie takiej swobody dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku VAT również będzie mieć pozytywny wpływ na płynność finansową podatnika.

Ponadto, zgodnie z ww. ustawą, przewidziano tzw. rabat za wcześniejszą zapłatę zobowiązania podatkowego według ustalonego w tej ustawie wzoru. Oznacza to, że podatnik regulujący zobowiązanie podatkowe za pomocą MPP, może zastosować skonto za wcześniejszą zapłatę tego zobowiązania.

Na zakończenie pozwolę sobie nadmienić, iż mechanizm podzielonej płatności z założenia jest rozwiązaniem mającym zapewnić m.in. większe bezpieczeństwo podatkowe, pewność prowadzenia działalności gospodarczej oraz zachowanie zasad konkurencji. Wskazane czynnik są fundamentalne dla budowania otoczenia gospodarczego i prawnego umożliwiającego realizację przez uczciwych przedsiębiorców celów gospodarczych, w tym celów w zakresie płynności finansowej.

Kwestia płynności finansowej podatników była przedmiotem analiz na etapie prac legislacyjnych, w wyniku czego w ww. ustawie znalazły się przedstawione powyżej narzędzia poprawiające płynność finansową podatników korzystających z MPP i w mojej ocenie przyjęte środki w stosunku do możliwości oraz oczekiwań zarówno strony podatników, jak i administracji podatkowej, są dobrze zrównoważone i powinny być wystarczające.