PT1/033/66/450/WLI/09/PK-87 - Możliwość opodatkowania podatkiem VAT przekształcenia spółdzielczych lokatorskich praw do lokali w odrębną własność.

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną wydaną w dniu 3 marca 2008 r., znak: ILPP1/443-458/07-2/IN, przez działającego z upoważnienia Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, uznającą za prawidłowe stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2007 r. (data wpływu 3 grudnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania przekształcenia spółdzielczych lokatorskich praw do lokali w odrębną własność stwierdzając, iż stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

W dniu 3 grudnia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekształcenia lokatorskich praw do lokali w odrębną własność.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W swoich zasobach posiada budynki wybudowane w latach 1970-1992, zasiedlone po raz pierwszy przez członków w tamtym okresie. Członkowie Spółdzielni mają roszczenia o przekształcenie lokatorskich praw do lokali w odrębną własność w trybie art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług przekształcenia spółdzielczych lokatorskich praw do lokali w odrębną własność, są dostawą towarów w rozumieniu ustawy. Według art. 29 ust. 8 ustawy opodatkowaniu podlega przekształcenie spółdzielczego prawa w odrębną własność, jeżeli od ustanowienia prawa nie minęło 5 lat. Jednocześnie art. 153 ust. 2 stanowi, że przepisów tej ustawy nie stosuje się do przekształceń praw, które zostały ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r. Zdaniem Spółdzielni - z uwagi na treść art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c) - z dniem 1 stycznia 2008 r. podatkiem od towarów i usług objęte są wyłącznie przekształcenia praw do lokali, dla których ustanowiono lokatorskie prawo po dniu 1 maja 2004 r.

Działający z upoważnienia Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną z dnia 3 marca 2008 r., znak: ILPP1/443-458/07-2/IN, w której uznał przedstawioną we wniosku ocenę zdarzenia przyszłego za prawidłową w świetle stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania tej interpretacji.

Organ podatkowy stwierdził, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Zgodnie z art. 29 ust. 8 ustawy, jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

Natomiast zgodnie z art. 153 ust. 2 przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Powołany przepis wyłącza spod działania ustawy o podatku od towarów i usług przekształcenie praw lokatorskich w prawo własności, jeżeli łącznie zostały spełnione dwa warunki, a mianowicie ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Zdaniem działającego z upoważnienia Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności na rzecz członków Spółdzielni, którzy nabyli to prawo przed dniem 1 maja 2004 r. i zasiedlili lokal przed tą datą - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega przekształcenie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność, jeżeli ustanowienie tego prawa na rzecz członka Spółdzielni nastąpiło po dniu 30 kwietnia 2004 r.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy. Zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 7 zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8.

Uwzględniając powyższe przepisy w wydanej interpretacji stwierdzono, iż przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność (przed upływem 5 lat), nie może korzystać z wymienionego zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W myśl art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c) ww. ustawy o podatku od towarów i usług w okresie od dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 2007 r. stawkę podatku 0 % stosowało się do przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz przeniesienia na rzecz członka spółdzielni własności lokalu mieszkalnego lub własności domu jednorodzinnego.

Zgodnie natomiast z art. 41 ust. 12 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług oraz § 5 ust. 1a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) od dnia 1 stycznia 2008 r. czynności przekształcenia lokatorskiego prawa do lokali mieszkalnych w odrębną własność opodatkowane są 7 % stawką VAT.

W ocenie działającego z upoważnienia Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu dokonując przekształcenia lokatorskich praw do lokali mieszkalnych w odrębną własność, w przypadku gdy prawa te zostały ustanowione na rzecz osób bliskich wspólnie zamieszkałych po dniu 1 maja 2004 r. Spółdzielnia: do dnia 31 grudnia 2007 r. miała prawo czynności te opodatkować 0 % stawką VAT, od dnia 1 stycznia 2008 r. zobowiązana jest czynności te opodatkowywać 7 % stawką podatku.

W wydanej interpretacji ustosunkowano się do kwestii związanych z pytaniami 1 i 3 zawartymi w ww. wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej o wydanie interpretacji indywidualnej. Natomiast kwestie dotyczące sposobu ustalania wartości zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego zostały rozstrzygnięte w odrębnej interpretacji (Nr ILPP1/443-458/07-3/IN z dnia 3 marca 2008 r.).

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Minister Finansów zważył, co następuje:

Jak wynika z przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej opisu zaistniałego stanu faktycznego, w latach 1970-1992 po raz pierwszy miało miejsce zasiedlenie spółdzielczych lokali mieszkalnych i ustanowienie spółdzielczych lokatorskich praw do tych lokali. W sytuacji, gdy Spółdzielnia w pytaniu powołuje się na art. 15 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), który dotyczy roszczenia o przyjęcie do spółdzielni osób bliskich członkom spółdzielni i zawarcia z nimi umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w związku z wygaśnięciem tego prawa, które było ustanowione na rzecz członka spółdzielni należy wnioskować, iż zadane pytanie dotyczy lokali do których miało w przeszłości miejsce ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu po raz pierwszy.

Tym samym przyjęto, że postawione przez Wnioskodawcę pytania dotyczą zasad opodatkowania podatkiem od towarów i usług przekształceń po dniu 1 stycznia 2008 r. spółdzielczych lokatorskich praw do lokali mieszkalnych (zasiedlonych w latach 1970-1992) w odrębną własność zarówno w sytuacji, gdy prawa te zostały ustanowione przed 1 maja 2004 r. i przysługiwały członkom Spółdzielni do chwili ww. przekształcenia, jak i w sytuacji gdy prawa te na podstawie art. 15 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zostały w odniesieniu do tego samego lokalu po dniu 1 maja 2004 r. przyznane osobom bliskim, które następnie po dniu 1 stycznia 2008 r. ubiegają się o dokonanie ww. przekształceń.

W celu prawidłowego zinterpretowania obowiązku związanego z planowanymi czynnościami należy dokonać oceny przedstawionego stanu faktycznego mając na uwadze całość regulacji zawartych w ustawie, która wiąże się z opodatkowaniem budynków, budowli lub ich części, w tym ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu oraz przekształceniem tego prawa. Przede wszystkim należy zauważyć, iż czynności ustanowienia na rzecz członka spółdzielni spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz przekształcenia tego prawa w prawo odrębnej własności - z dniem 1 maja 2004 r. zostały zrównane z dostawą towarów (dostawą budynków i budowli lub ich części).

Wpływ na tą interpretację wywiera zapis art. 153 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Wprawdzie odnosi się on do wyłączenia z przepisów ustawy czynności przekształcenia przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub czynności ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu w przypadku, gdy umowa o te czynności jest zawierana w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, jeżeli ustanowienie tego prawa oraz zasiedlenie lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. to jednak czynności przekształceń i ustanowień praw spółdzielczych po dniu 1 maja 2004 r. w przypadku, gdy chodzi o lokale zasiedlone - już i tak korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r.) zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Oznacza to tym samym, że wszelkie dostawy, a zatem również zrównane z nimi na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 czynności ustanowienia praw spółdzielczych, czy ich przekształcenia, które mają miejsce po pierwszym zasiedleniu są zwolnione od podatku. Z przedstawionego w pytaniu stanu faktycznego wynika natomiast, że czynności, o których jest mowa w pytaniu dokonywane są w odniesieniu do lokali, które były już zasiedlone. Tym samym wszelkie dostawy tych lokali po dniu 1 maja 2004 r. są zwolnione od podatku.

W związku z powyższym nie mogła mieć zastosowania do tych przekształceń stawka podatku 0 % (do dnia 31 grudnia 2007 r.) i stawka podatku 7 % - od dnia 1 stycznia 2008 r.

Interpretacja zmieniająca dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku z dnia 27 listopada 2007 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienionej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów - w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa (art. 47 i 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Minister Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.