Przekazanie umową darowizny środków pieniężnych na rzecz osoby fizycznej poza granice RP

Pytanie:

Czy zasadne jest żądanie od klientów banku zaświadczenia z Urzędu Skarbowego potwierdzającego wygaśnięcie zobowiązania podatkowego przed dokonaniem przekazu pieniężnego za granicę z tytułu darowizny?

Odpowiedź:

Z zapisu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. Nr 16, poz. 89) wynika, iż podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie własności rzeczy znajdujących się w kraju i praw majątkowych wykonywanych w kraju, w drodze spadku lub darowizny przez osoby fizyczne.

W rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego darowizna jest umową, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku (art. 888 § 1 k.c.) Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Ma to zapobiec m.in. zbyt pochopnemu wyzbyciu się przez darczyńcę przedmiotu darowizny.

Wyjątek jest jednak dopuszczony dla przypadków w których przyrzeczone świadczenie bez zachowania tej formy zostanie przez darczyńcę spełnione.

Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w przypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy (art. 5).

Przy nabyciu w drodze darowizny obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia, a jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron (np. darowizna nieruchomości lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Biorąc pod uwagę fakt, iż za moment spełnienia świadczenia przyjmuje się moment przekazania środków pieniężnych należy stwierdzić, że faktyczne przekazanie środków pieniężnych odbywa się poza terytorium RP.

Zatem należy stwierdzić, iż przekazanie umową darowizny środków pieniężnych (rzeczy) przez nierezydenta, rezydenta na rzecz osoby fizycznej poza granice RP nie zawiera się w zakresie przedmiotowym ustawy o spadkach i darowiznach.