PPP1/4512-272/15-2/AKo

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z dnia 13 marca 2015 r. (data wpływu 23 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zasadności wystawiania dwóch odrębnych faktur za usługi marketingowe oraz za przekazane bony X - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 marca 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zasadności wystawiania dwóch odrębnych faktur za usługi marketingowe oraz za przekazane bony X.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Głównym przedmiotem działalności gospodarczej (Agencja Reklamowa) jest świadczenie usług marketingowych na rzecz innych podmiotów. Aktualnym zleceniem Agencji Reklamowej jest przeprowadzenie dla spółki akcji promocyjnej, gdzie kontrahent pokrywa 100% wydatków związanych z przeprowadzoną akcją. Do zakresu usług świadczonych przez Agencję Reklamową zalicza się zakupienie bonów X oraz wysłanie ich do klientów kontrahenta. W związku z tym Agencja Reklamowa zakupuje za pieniądze uzyskane przez swojego kontrahenta bony X. Dalej, X wystawia na rzecz Agencji Reklamowej notę obciążeniową opiewającą na wartość zakupionych bonów. Agencja Reklamowa rozlicza się ze swoim kontrahentem poprzez wystawienie dwóch faktur:

* pierwszej obejmującej kwotę wynagrodzenia za świadczone przez Agencję Reklamową usługi marketingowe oraz prowizji X, przedmiotowa faktura obejmuje podatek VAT 23%,

* drugiej obejmującej kwotę zakupionych przez Agencję Reklamową bonów X, przedmiotowa faktura jest nieopodatkowana podatkiem VAT.

Agencja Reklamowa prowadzi profesjonalną działalność dotyczącą marketingu, promocji, reklamy i wspomagania rozwoju sprzedaży i kompleksowo zarządza działalnością marketingowo#8209;sprzedażową kontrahenta. Na uzgodnione między Agencją Reklamową a jej kontrahentem wynagrodzenie składa się kwota za usługi marketingowe oraz obejmuje zapłatę za kupione towary czy usługi, które dalej są nieodpłatnie przekazywane klientom końcowym, tj. bony X.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy praktykowane przez Agencję Reklamową działania polegające na wystawianiu dwóch odrębnych faktur (jednej faktury z VAT 23% za usługi marketingowe i drugiej faktury nieopodatkowanej VAT za przekazane bony X) są zgodne z aktualnym prawem podatkowym.

Zdaniem Wnioskodawcy, zakup bonów oraz ich dalsze wydanie klientom kontrahenta nie podlega opodatkowaniu VAT. Opodatkowaniu powinna podlegać cała usługa a nie jednostkowe wydanie bonów X. Ponadto zgodnie z treścią przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2014 r., opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stwierdzić można, że czynność wydania towaru klientom kontrahenta Agencji Reklamowej nie stanowi odpłatnej dostawy towarów. Stanowisko wydaje się zasadne, w szczególności ze względu na interpretację wydaną przez Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 20 listopada 2006 r., w której stwierdzono, że "wartość przekazanych towarów jest elementem kalkulacyjnym usług reklamowych (marketingowych), których wartość jest wliczona w cenę usług (...). Zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegać będzie jedynie świadczenie tej usługi".

W oparciu o art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W świetle postanowień zawartych w ust. 2 powołanego artykułu, przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W sytuacji, w której Agencja Reklamowa przekazuje bony X klientom swojego kontrahenta, w ramach zorganizowanej akcji promocyjnej (marketingowej), działa w imieniu i na rzecz swojego kontrahenta. W konsekwencji, koszty zorganizowanej akcji marketingowej w całości uwzględnione są w kalkulacji ceny za wykonanie kompleksowych usług marketingowych będących przedmiotem umowy. Agencja Reklamowa pośrednicząc w przekazywaniu bonów X w ramach świadczonych na rzecz swojego kontrahenta usług marketingowych, nie jest podmiotem dokonującym nieodpłatnej dostawy bonów na rzecz klientów swojego kontrahenta, a jedynie reprezentantem kontrahenta, w imieniu którego dokonuje przedmiotowego przekazania. Dlatego Wnioskodawca uważa, że przekazywanie bonów przez Agencję Reklamową nie stanowi dla niej dostawy podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i prawidłowe jest wystawianie dwóch faktur, jedną na usługę marketingową z VAT 23% i drugą nieopodatkowaną VAT za zakup bonów X.

Ponadto same bony nie stanowią towarów ani usług w rozumieniu ustawy. Są one jedynie dokumentami uprawniającymi do wymiany na określone usługi, o określonej wartości. Samo nieodpłatne przekazanie bonów również nie stanowi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy usługi. Potwierdzeniem jest stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, zgodnie z którym bonów towarowych nie można uznać za rzecz ani prawo majątkowe, stąd też pojęcie "bonu" nie mieści się w definicji "usługi". Bon należałoby uznać za dokument, który poświadcza jedynie przysługujące jego posiadaczowi uprawnienia. Stąd też wydaje się zasadne, że wydanie (czy też sprzedaż) bonów nie jest wydaniem towaru ani świadczeniem usługi (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie dnia 7 kwietnia 2011 r.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany odpowiednio w art. 7 oraz w art. 8 ww. ustawy o VAT. I tak, na podstawie art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Przy czym towarami - w myśl art. 2 pkt 6 - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...) - art. 8 ust. 1 cyt. ustawy.

Jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT dla uznania, że dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność. Odpłatność oznacza dokonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Istotną cechą wynagrodzenia jest więc istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów i otrzymaną zapłatą. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem musi mieć charakter na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie. Przy czym nie ma znaczenia, czy wynagrodzenie należne jest od nabywcy towaru bądź usługi, czy należne jest od osoby trzeciej.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W konsekwencji należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto, stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Z okoliczności przedstawionych w złożonym wniosku wynika, że aktualnym zleceniem Wnioskodawcy (Agencji Reklamowej) jest przeprowadzenie dla spółki akcji promocyjnej, gdzie kontrahent pokrywa 100% wydatków związanych z przeprowadzoną akcją. Do zakresu usług świadczonych przez Wnioskodawcę zalicza się zakupienie bonów X oraz wysłanie ich do klientów kontrahenta. W związku z tym Agencja Reklamowa zakupuje za pieniądze uzyskane przez swojego kontrahenta bony X. Dalej, X wystawia na rzecz Wnioskodawcy notę obciążeniową opiewającą na wartość zakupionych bonów. Agencja Reklamowa rozlicza się ze swoim kontrahentem poprzez wystawienie dwóch faktur: pierwszej obejmującej kwotę wynagrodzenia za świadczone przez Agencję usługi marketingowe oraz prowizji X (faktura taka obejmuje podatek VAT 23%), oraz drugiej obejmującej kwotę zakupionych przez Wnioskodawcę bonów X (faktura taka nie jest opodatkowana podatkiem VAT). Agencja Reklamowa prowadzi profesjonalną działalność dotyczącą marketingu, promocji, reklamy i wspomagania rozwoju sprzedaży i kompleksowo zarządza działalnością marketingowo#8209;sprzedażową kontrahenta. Na uzgodnione między Agencją a jej kontrahentem wynagrodzenie składa się kwota za usługi marketingowe oraz zapłata za kupione towary czy usługi, które dalej są nieodpłatnie przekazywane klientom końcowym, tj. bony X.

W odniesieniu do przedstawionej sytuacji, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą sposobu dokumentowania świadczonych usług poprzez wystawianie dwóch odrębnych faktur - jednej faktury z VAT 23% za usługi marketingowe i drugiej faktury nie opodatkowanej VAT za przekazane bony.

W kwestii opodatkowania zakupionych i wysyłanych do klientów kontrahenta bonów X należy wskazać, że zgodnie z ustawą o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Przepisy w zakresie podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia bonu towarowego. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN (wydanie internetowe: http://sjp.pwn.pl), bon to «dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sumy pieniędzy lub usług». Zatem bon towarowy nie jest towarem, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, lecz jedynie dokumentem uprawniającym do zakupu towarów (bądź usług). Bon towarowy jest pewnego rodzaju znakiem legitymacyjnym, stanowiącym uprawnienie jego posiadacza do bezgotówkowego zakupu. Zastępuje on środki pieniężne, za które zwyczajowo nabywa się towary czy usługi, stanowiąc środek spełniający funkcje płatnicze, zastępcze dla środków pieniężnych. Tym samym, przekazania bonów towarowych nie można utożsamiać z dostawą towarów, o której mowa w ustawie o VAT. Wydania bonów towarowych klientom kontrahenta nie można również uznać za świadczenie usług. Wnioskodawca przekazując klientom kontrahenta bony X nie dokonuje świadczenia usług, klient ten otrzyma jedynie dokument, który nie zaspokoi żadnych jego potrzeb. Skoro zatem przekazywane przez Agencję bony towarowe nie są w żaden sposób związane z uzyskiwaniem jakiegokolwiek świadczenia, to w przypadku ich wydania nie dochodzi do świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT.

W konsekwencji, w opisanej sytuacji wydanie bonów towarowych w ramach przeprowadzanej akcji promocyjnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, wymienionych w art. 5 ww. ustawy - nie stanowi bowiem ani dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT, ani świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 tej ustawy.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy o VAT - stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do ust. 13 ww. artykułu, towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę.

Jednocześnie, na podstawie art. 146a pkt 1 cyt. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Niemniej jednak w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki lub zwolnienie od podatku. Jednakże, usługi marketingowe nie zostały w tych przepisach wskazane jako korzystające ze stawki preferencyjnej bądź zwolnione od podatku. W konsekwencji są one opodatkowane podstawową, 23%, stawką podatku VAT.

W przedstawionej sytuacji otrzymywane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie obejmuje kwotę za usługi marketingowe (podlegające opodatkowaniu) oraz obejmuje zapłatę za kupione bony X, które są następnie przekazywane klientom kontrahenta (czynność niepodlegająca opodatkowaniu).

Zdaniem Wnioskodawcy prawidłowe jest działanie polegające na wystawianiu dwóch odrębnych faktur VAT, tj. jednej za usługi marketingowe ze stawką VAT 23% oraz drugiej za przekazane bony X, nieopodatkowanej VAT.

Z powyższym stanowiskiem nie można się zgodzić. W tym miejscu należy przede wszystkim przywołać art. 2 pkt 31 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Zasady wystawiania faktur zostały uregulowane w Dziale XI ustawy o VAT - Dokumentacja, w Rozdziale 1 - Faktury. Stosownie do art. 106a ww. ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Jednocześnie, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów - art. 2 pkt 22 ustawy o VAT.

Z kolei na podstawie art. 106e ust. 1 pkt 1-15 cyt. ustawy, faktura powinna zawierać:

Powołane przepisy wskazują, że faktury są dokumentami sformalizowanymi i muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona w sposób prawidłowy zdarzenie gospodarcze. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez cyt. art. 106e ust. 1 ustawy o VAT mają znaczenie dowodowe.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jednoznacznie oddziela świadczoną usługę marketingową od wydanych bonów X. Tym bardziej, że czynności te są opodatkowane według różnych zasad: usługa marketingowa jest opodatkowana podstawową stawką podatku, natomiast wydanie bonów towarowych jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu. W konsekwencji, skoro wydanie bonów towarowych nie stanowi ani dostawy towarów ani świadczenia usług, zaś samego bonu nie można uznać za towar w rozumieniu ustawy o VAT, to trudno uznać, że w tym przypadku dochodzi w ogóle do jakiejkolwiek sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy. Nie jest więc zasadne wystawianie faktury obejmującej kwotę zakupionych przez Agencję Reklamową bonów X. Jedynie świadczona usługa marketingowa oraz wskazane przez Wnioskodawcę prowizje X, opodatkowane podstawową stawką podatku, powinny być dokumentowane poprzez wystawienie faktury VAT.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego stanu faktycznego, że "prawidłowe jest wystawianie dwóch faktur, jedną na usługę marketingową z VAT 23% i drugą nieopodatkowaną VAT za zakup bonów X" należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.