PPB2/436-34/09-4/AF

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 9 kwietnia 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie PPB2/436-34/09-4/AF

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2009 r. (data wpływu 4 lutego 2009 r.) uzupełnione pismem z dnia 27 marca 2009 r. (data nadania 27 marca 2009 r., data wpływu 30 marca 2009 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-34/09-2/AF z dnia 20 marca 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi określonej w art. 16 ust. 1 w przypadku przeniesienia własności nieruchomości na rzecz osoby bliskiej w zamian za dożywotnie utrzymanie i prawo zamieszkania w nieruchomości przed upływem terminu określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi określonej w art. 16 ust. 1 w przypadku przeniesienia własności nieruchomości na rzecz osoby bliskiej w zamian za dożywotnie utrzymanie i prawo zamieszkania w nieruchomości przed upływem terminu określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Podatnik nabył, zgodnie z postanowieniami Sądu Rejonowego na podstawie ustawy spadek po zmarłym małżonku w 6/12 część. W skład spadku, zgłoszonego Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w dniu 23 grudnia 2004 r., wchodził m.in. lokal mieszkalny o powierzchni użytkowej 49,82 m kw., stanowiący odrębną nieruchomość o wartości 300.000 PLN.

Decyzją z dnia 1 sierpnia 2008 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego postanowił nie wliczać do podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn kwoty 150.000 PLN stanowiącej równowartość 6/12 udziałów w prawie własności lokalu mieszkalnego położonego w W nie ustalać zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od spadków i darowizn pod warunkiem spełnienia wymogów z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Po przeprowadzeniu postępowania podatkowego organ podatkowy stwierdził, iż podatnik spełnia warunki wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz zobowiązał się w złożonym oświadczeniu do spełnienia warunków wynikających z art. 16 ust. 2 pkt 5 lit. a), b ustawy, co stanowi kryterium wyłączenia z podstawy opodatkowania kwoty będącej równowartością nabytego udziału w prawie. Podatnik będący osobą starszą, nie w pełni sprawną fizycznie, chciałby zawrzeć z osobą najbliższą (córką - nie będącą spadkobierczynią po zmarłym uprzednio właścicielu mieszkania) umowę dożywocia uregulowaną w art. 908 i nast. kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 908 k.c., jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

A zatem, pomimo formalnego przejścia udziału w prawie własności do lokalu mieszkalnego, podatnik wypełniać będzie złożone oświadczenie, zgodnie z którym zobowiązał się spełnienia warunków określonych w art. 16 ust. 2 pkt 5 lit. a), b ustawy o podatku od spadków i darowizn, stanowiących kryterium skorzystania z ulgi podatkowej. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy, ulga przysługuje osobom, które m.in. będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu przez okres 5 lat.

Pismem z dnia 20 marca 2009 r. Nr IPPB2/436-34/09-2/AF wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni poprzez przesłanie pełnomocnictwa lub innego dokumentu poświadczonego za zgodność z oryginałem, z którego wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawczyni z wnioskiem o udzielenie interpretacji indywidualnej przez Panią Karolinę G. Powyższe pełnomocnictwo nie zostało bowiem dołączone do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, tak jak wynika to z dołączonego pisma przewodniego.

Wezwanie skutecznie doręczono 24 marca 2009 r. Pełnomocnik Wnioskodawczyni uzupełnił wniosek w terminie pismem z dnia 27 marca 2009 r. (data nadania 27 marca 2009 r., data wpływu 30 marca 2009 r.) przesyłając odpis pełnomocnictwa udzielonego adwokat Pani Karolinie G., omyłkowo nie załączony do wniosku z dnia 2 lutego 2009 r.

Pełnomocnik Wnioskodawczyni, poinformował, iż zgodnie z treścią art. 145 § 2 Ordynacji podatkowej, jeżeli strona ustanowił pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi, a nie bezpośrednio Stronie, gdyż stanowi to naruszenie przepisów postępowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przeniesienie własności nieruchomości na rzecz osoby bliskiej w zamian za dożywotnie utrzymanie i prawo zamieszkania w nieruchomości (umowa o dożywocie w rozumieniu art. 908 k.c.) przed upływem 5-letniego terminu wynikającego z art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn powoduje utratę ulgi określonej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawczyni, zbycie udziału we współwłasności nieruchomości w drodze umowy dożywocia przed upływem 5-letniego okresu wymaganego przez art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie powoduje utraty ulgi określonej w art. 16 ustawy.

Z unormowań zawartych w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że ulga przysługuje osobom, którym nabyty lokal mieszkalny będzie służył bezpośrednio zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych. Oznacza to, że powinien być spełniony podstawowy warunek zamieszkiwania przez nabywcę w nabytym lokalu przez 5 lat. Zdaniem Wnioskodawczyni, przepis art. 16 ustawy nie nakłada na korzystającego z ulgi obowiązku utrzymywania tytułu prawnego do nabytego lokalu. "Zamieszkanie" jest bowiem stanem faktycznym, a nie prawnym, zakładającym długotrwały pobyt w lokalu z zamiarem stałego w nim przebywania. W szczególności zaś zamiar taki przyświeca osobom zawierającym umowę o dożywocie, która już expressis Derbis zakłada zamieszkiwanie dotychczasowego właściciela w lokalu aż do jego śmierci.

A zatem, w sytuacji gdy nabywca, mimo zbycia lokalu (udziału we współwłasności) przed upływem 5 lat, nadal jednak będzie w nim mieszkał, wypełniając tym samym przesłankę ustawową, nie utraci przedmiotowej ulgi.

Stanowisko takie zostało potwierdzone przez organy skarbowe w podobnych sprawach, m.in. przez Urząd Skarbowy w Łukowie, pismo z dnia 2 marca 2007 r., PO/435/1/2007.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2007 r. podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. spadku.

Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629), do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy w brzmieniu sprzed nowelizacji, w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej - nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m 2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Stosownie do art. 16 ust. 2 powołanej ustawy ulga, o której mowa wyżej, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1.

nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2.

nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;

3.

nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;

4.

nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu;

5.

będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:

a.

od dnia złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,

b.

od dnia zamieszkania w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów, jednym z warunków skorzystania z ulgi mieszkaniowej jest wymóg związany z faktycznym zamieszkiwaniem w nabytym budynku lub lokalu mieszkalnym przez okres co najmniej 5 lat od dnia określonego warunkiem cytowanego wyżej przepisu art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Analizując pojęcie "miejsce zamieszkania" należy podkreślić, iż przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia miejsca zamieszkania. Definicja miejsca zamieszkania znajduje się w art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejsce, w którym ta osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Do ustalenia zatem miejsca zamieszkania potrzebne są według tego przepisu dwa momenty: moment zewnętrzny, tj. faktyczne przebywanie i wewnętrzny, tj. zamiar stałego pobytu, które muszą występować łącznie.

Powyższe oznacza faktyczne przebywanie w tym lokalu mieszkalnym, który był przedmiotem nabycia w drodze spadku i został objęty ulgą mieszkaniową od dnia złożenia zeznania. Należy przy tym zauważyć, iż unormowania art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie nakładają obowiązku utrzymywania tytułu prawnego do nabytego w drodze spadku lokalu.

Poza tym, przepisy art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn należy odnieść zawsze do skonkretyzowanego przedmiotu nabycia w drodze spadku, tj. w przedstawionym zdarzeniu przyszłym części lokalu mieszkalnego objętego ulgą mieszkaniową i tylko zamieszkiwanie w tym konkretnym nabytym lokalu mieszkalnym jest spełnieniem warunków określonych dla ulgi mieszkaniowej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, wynika, że Wnioskodawczyni otrzymała w drodze spadku po zmarłym mężu 6/12 udziałów w prawie własności lokalu mieszkalnego położonego w W. Wnioskodawczyni przed upływem 5-letniego terminu wynikającego z art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn zamierza przenieść własność nieruchomości na rzecz córki, która nie była spadkobierczynią po zmarłym uprzednim właścicielu mieszkania, w zamian za dożywotnie utrzymanie i prawo zamieszkania. Wnioskodawczyni w zbywanym lokalu będzie nadal mieszkała.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż w przypadku przeniesienia własności nieruchomości przez Wnioskodawczynię na rzecz córki przed upływem 5-letniego terminu wynikającego z art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn w zamian za dożywotnie utrzymanie i prawo zamieszkania w nieruchomości, Wnioskodawczyni nie utraci prawa do ulgi określonej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Odnosząc się natomiast do kwestii, iż wezwanie do uzupełnienia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej winno być doręczone pełnomocnikowi, a nie bezpośrednio Stronie, gdyż stanowi to naruszenie prawa, należy stwierdzić, iż dla wykazania, że pełnomocnik został dla Strony ustanowiony, niezbędne jest okazanie dokumentu stwierdzającego ustanowienie takiego pełnomocnika. Wymaganie to jednoznacznie zostało określone w art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej, który nakazuje dołączenie do akt oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa, przy czym adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy może sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa. Z uwagi na fakt, iż do wniosku nie załączono pełnomocnictwa Organ pismem z dnia 20 marca 2009 r. Nr IPPB2/436-34/09-2/AF wezwał Stronę do przedstawienia pełnomocnictwa. Dopiero od chwili przesłania pełnomocnictwa Organowi pełnomocnikowi doręczane są pisma. Od tego momentu pominięcie pełnomocnika przez Organ jest traktowane jako pominięcie samej strony i stanowi naruszenie prawa.

Opłata od wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 2 lutego 2009 r. (data wpływu 4 lutego 2009 r.) została wniesiona w wysokości 75 zł W związku z wystąpieniem we wniosku jednego stanu faktycznego część uiszczonej w dniu 12 września 2008 r. opłaty - w wysokości 35 zł, zostanie zwrócona, zgodnie z art. 14f § 2a Ordynacji podatkowej, na wskazany numer rachunku bankowego wpłacającego:

XXX

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl