PP1/443-101/07 - Wykupienie wierzytelności.

"(...) Sp. z o.o. nabyła od innej sp. z o.o. wierzytelność osoby fizycznej za cenę niższą od wartości wierzytelności. Wierzytelność ta została potwierdzona prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanym przez Sąd Okręgowy w Kielcach. Spółka uzgodniła z dłużnikiem spłatę zadłużenia w miesięcznych ratach.

Zapytanie Spółki dotyczy określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu podatku od towarów i usług, stawki VAT oraz podstawy opodatkowania. Zdaniem Spółki świadczy ona usługę finansową zwolnioną z VAT, podstawą opodatkowania jest różnica pomiędzy wartością wpłaty, a procentową wartością kosztów ustaloną do rozliczenia wpłaty. Obowiązek podatkowy przypada na dzień wpłaty.

Postanowieniem z dnia 26.06.2007 r., znak: OG/005/46/PP2/443/14/07 Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kielcach stwierdził, iż przedstawione we wniosku stanowisko jest nieprawidłowe.

Po analizie stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę, organ podatkowy pierwszej instancji stwierdził, że faktycznie świadczone przez Stronę usługi stanowią usługi pośrednictwa finansowego, nie zgodził się natomiast z twierdzeniem, iż do usług zakupu wierzytelności w celu ich windykowania ma zastosowanie zwolnienie przedmiotowe z VAT.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.) w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ww. ustawy, z usług pośrednictwa finansowego, które co do zasady korzystają ze zwolnienia od podatku VAT wyłącza się usługi wymienione w punktach 1-9 ww. poz. tego załącznika. W katalogu usług, w odniesieniu do których nie stosuje się zwolnienia z VAT wymienione zostały między innymi usługi ściągania długów oraz factoringu.

Przy udzielaniu odpowiedzi, organ podatkowy pierwszej instancji przytoczył wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-305/01, w którym Trybunał orzekł, iż zgodnie z wykładnią VI Dyrektywy Rady Unii Europejskiej - działalność gospodarcza polegająca na skupowaniu przez firmę długów, stanowi windykację należności i działalność ta jest wyłączona z zakresu zwolnienia z VAT.

Organ podatkowy stwierdził ponadto, iż zgodnie z ww. orzeczeniem ETS, w przypadku świadczenia usług windykacyjnych podstawą opodatkowania jest różnica pomiędzy wartością nominalną długu, który klient scedował na faktora, a kwotą, jaką faktor płaci mu za długi.

Jednocześnie jednak, w dalszej części postanowienia, organ podatkowy pierwszej instancji stwierdził, że w sytuacji Spółki podstawę opodatkowania stanowić będą poszczególne kwoty należne z tytułu miesięcznych wpłat pomniejszone o kwotę podatku należnego - w myśl art. 29 ustawy o podatku VAT.

W zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego organ podatkowy stwierdził, że zastosowanie ma przepis art. 19 ust. 4 ustawy o VAT.

Po przeanalizowaniu stanu faktycznego zawartego w zapytaniu S. Sp. z o.o. i udzielonej interpretacji z zakresu prawa podatkowego w podatku od towarów i usług, Dyrektor Izby Skarbowej w Kielcach stwierdza, że postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kielcach z dnia 26.06.2007 r., znak: OG/005/46/PP2/443/14/07 w zakresie określenia podstawy opodatkowania zostało wydane w rażącym naruszeniem przytoczonego w postanowieniu orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Organ podatkowy błędnie w wydanym postanowieniu przytoczył dwie różne podstawy opodatkowania VAT usługi polegającej na skupowaniu długów, przy czym prawidłową podstawą opodatkowania tej usługi finansowej jest podstawa przytoczona w wyroku C-305/01: podstawą opodatkowania jest różnica pomiędzy wartością nominalną długu, który klient scedował na faktora, a kwotą, jaką faktor płaci mu za długi (pomniejszona o podatek).

Wartość ta nie odpowiada co do zasady sumie poszczególnych kwot należnych z tytułu miesięcznych wpłat pomniejszonych o kwotę podatku należnego.

W nawiązaniu do przytoczonego w zapytaniu podatnika wyroku WSA w Łodzi, sygn. akt. I SA/Łd 1239/06, do którego nie odniósł się organ pierwszej instancji w wydanym postanowieniu, wyjaśnić należy, iż z wyroku tego wynika jedynie, że opisane tam usługi nie należą do kategorii usług "ściągania długów".

W ww. wyroku WSA orzekł, że spółka nabywając cudzą wierzytelność za własne środki finansowe weszła w miejsce dotychczasowego wierzyciela. Zatem istniejący dług podatnik będzie już ściągał dla siebie, nie dla innego podmiotu. Spółka na tym etapie nie jest już podmiotem świadczącym usługę ściągania długów (brak spełnienia warunków: istnienia dwóch podmiotów - usługodawcy i konsumenta usługi, brak wynagrodzenia za wykonaną usługę, brak bezpośredniego, czytelnego i dostrzegalnego związku pomiędzy odpłatną czynnością, a otrzymanym za wykonaną usługę wynagrodzeniem).

Spółka ściągając uprzednio nabyty dług nie występuje już bowiem jako usługodawca, który zobowiązał się do ściągnięcia długu na rzecz innego podmiotu i nie pobiera z tego tytułu wynagrodzenia.

Nie zmienia to jednak faktu, że istnieje świadczenie na poprzednim etapie tj. nabycia cudzej wierzytelności na własne ryzyko od wierzyciela pierwotnego. Taka usługa podlega opodatkowaniu na zasadach opisanych w niniejszej decyzji. (...)"