PP II 443/1/530/12379/06 - Czy Spółce przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur za roczne opłaty z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntów?

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, Spółka nabyła prawo użytkowania wieczystego gruntów od Skarbu Państwa na podstawie aktu notarialnego Repertorium A Nr 17375/96 z dnia 30 września 1996 r. - Umowy odnowienia Umowy sprzedaży oraz Ustanowienia hipoteki. Zgodnie z § 3 tego aktu Skarb Państwa sprzedał Spółce "...zespół składników materialnych i niematerialnych w rozumieniu art. 55¹ k. c., stanowiący opisane w § 1 tego aktu, zlikwidowane przedsiębiorstwo państwowe: "D" we Wrocławiu, w tym nieruchomości:

Tym samym § 5 aktu zobowiązuje kupującego - spółkę: "D" Sp. z o. o. do "...wykonywania względem Skarbu Państwa wszelkich obowiązków wynikających z prawa użytkowania wieczystego gruntów nabytego na podstawie niniejszej umowy...".

Spółka wyjaśnia również, iż w 1991 roku przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą "D" we Wrocławiu (jako następca prawny Wrocławskiego Oddziału) nabyło z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. na podstawie art. 104 k. p.a. oraz art. 2 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (Dz. U. Nr 79, poz. 464) prawo użytkowania wieczystego gruntów, które to nabycie zostało stwierdzone stosownymi decyzjami administracyjnymi. Na potwierdzenie powyższego, Spółka przedłożyła akt notarialny oraz decyzję Wojewody Wrocławskiego z dnia 16 lipca 1991 r.

Ponadto, Spółka podała, że ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) wprowadziła opodatkowanie podatkiem od towarów i usług opłat za użytkowanie wieczyste gruntu. Na tej podstawie w 2005 roku, starostwa powiatowe na terenie których Podatnik posiada prawo użytkowania wieczystego gruntu (14) wystawiły faktury VAT z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste z naliczonym podatkiem od towarów i usług. Trzynaście z nich wysokość opłat rocznych ustalonych przed 1 maja 2004 r. potraktowały jako cenę brutto, natomiast Starostwo Powiatowe w Wałbrzychu do dotychczasowej opłaty rocznej doliczyło podatek od towarów i usług nie powołując się na żadne argumenty merytoryczno-prawne. W tym przedmiocie sprawa jest sporna i jeszcze nie rozstrzygnięta przez sąd. W 2006 roku wszystkie starostwa wystawiły faktury VAT z tytułu opłat rocznych za 2006 rok z wyjątkiem Powiatu m. Wrocław oraz Starostwa Powiatowego w Kowarach. Na pisemne żądanie Podatnika wystawienia faktur za wniesione opłaty Wydział Podatków i Opłat we Wrocławiu pismem WPO.X-0717/4454/06 z dnia 20 czerwca 2006 r. odmówił wystawienia faktur VAT powołując się na stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław Stare Miasto, z którego wynika, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego w drodze decyzji administracyjnej nie skutkuje opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług opłat za użytkowanie wieczyste przez kolejnego nabywcę przedmiotowego prawa. Starostwo Powiatowe w Kowarach do dnia dzisiejszego nie udzieliło Podatnikowi odpowiedzi.

Uzupełniając wniosek, Podatnik poinformował, iż kwoty wykazane na fakturach, z których wynika podatek naliczony zostały uregulowane, poza jednym powiatem.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie, Podatnik wskazuje, że w związku z tym, że nie zna treści decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław Stare Miasto oznaczonej znakiem PP/443-17-28345/06 z dnia 4 maja 2006 r. (brak publikacji na stronie internetowej Ministerstwa Finansów), uważa, iż wnioski wyciągnięte przez Powiat m. Wrocław są błędne. Spółka "D" kupiła prawo użytkowania wieczystego gruntów w drodze czynności cywilnoprawnej, tj. aktu notarialnego nie od poprzedniego użytkownika tylko od Skarbu Państwa. Prawo użytkowania wieczystego gruntów zostało ustanowione na rzecz przedsiębiorstwa państwowego. Spółka "D" takich decyzji nie posiada. Stwierdzenie, że, ustanowione prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej w drodze decyzji administracyjnej, nie skutkuje opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług wnoszonych opłat za wieczyste użytkowanie przez kolejnego nabywcę przedmiotowego prawa" wydaje się zbyt daleko idące. Gdyby jednak uznać to stanowisko za prawidłowe, to organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla których zostały powołane wiedzą, iż w tym zakresie nie są podatnikami podatku od towarów i usług. Wątpliwości w roku 2005 nie miały, mimo tego, że tego typu interpretacje organów skarbowych pojawiły się już w 2004 roku - decyzja Urzędu Skarbowego w Płocku UPO/443/311/04/BM z dnia 24 listopada 2004 r. Dla Podatnika było jasne, że skoro Spółka "D" prawo użytkowania wieczystego gruntów nabyła w drodze czynności cywilnoprawnej i nie posiada decyzji ustanawiającej na rzecz Spółki prawa użytkowania wieczystego gruntów, to opłaty roczne pobierane przez starostwa podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Ponadto w Spółce, której stan nabycia przedmiotowego prawa jest identyczny, powstała sytuacja różnego traktowania tej samej operacji gospodarczej. W jedenastu przypadkach wystawiono faktury VAT, gdzie opłaty roczne ustalone przed wejściem w życie powołanej ustawy są opłatami brutto, w jednym przypadku do dotychczasowej opłaty doliczono podatek od towarów i usług, a w dwóch przypadkach opłaty nie zostały zafakturowane.

Zdaniem Podatnika, w przypadku potraktowania przez starostwo Wałbrzych i Gryfice opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu ustalonej przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług jako kwoty netto i doliczenia do niej 22% podatku VAT - Spółce przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z otrzymanych faktur za roczne opłaty z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntów.

W ocenie Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu przedstawione przez Podatnika stanowisko w sprawie jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Stosownie natomiast do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Odnosząc się do wyrażonych przez Podatnika wątpliwości, wskazać należy w pierwszej kolejności, iż opłaty roczne z tytułu wieczystego użytkowania gruntu ustalone przed wejściem w życie powołanej ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają w sobie należnego podatku ani nie powinny być o ten podatek powiększane (dostawa miała miejsce w stanie prawnym, w którym transakcja ta nie stanowiła czynności opodatkowanej). Mając jednak na uwadze powyższe przepisy, stwierdzić należy, iż otrzymując fakturę, w której określony został podatek od towarów i usług związany z nabyciem prawa wieczystego użytkowania gruntu - Podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia tej kwoty podatku naliczonego (w zakresie, w jakim prawo wieczystego użytkowania jest wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych). Podstawą odliczenia jest otrzymana przez Podatnika faktura, w której określona została kwota odliczanego podatku. Przy czym należy mieć na uwadze, iż zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu, jest zwolniona od podatku - a kwota wykazana w fakturze nie została uregulowana. Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, nie w każdym przypadku kwoty wykazane na fakturach, z których wynika podatek naliczony zostały uregulowane. W konsekwencji, stanowisko Podatnika uznać należy za nieprawidłowe. W przedstawionej sytuacji prawo do odliczenia podatku nie dotyczy bowiem kwot nieuregulowanych.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu sporządzenia wniosku.