PP I 443/3256-389/HCh/04 - Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów naprawy samochodu osobowego

Pytanie podatnika

Samochód osobowy będący środkiem trwałym Spółki uległ wypadkowi. Samochód posiada ubezpieczenie AC. Warsztat wystawił fakturę za naprawę samochodu, a ubezpieczyciel zobowiązał się wypłacić firmie dokonującej naprawy odszkodowanie w kwocie netto.

Na czas naprawy samochodu podatnik wynajął inny samochód. Uregulował następnie wartość brutto wynikającą z faktury za jego wynajem. (ubezpieczyciel nie zajął jeszcze stanowiska w sprawie pokrycia szkody).

W związku z tym Spółka składa zapytanie, czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów i odliczyć podatek naliczony VAT z faktur dokumentujących usługę naprawy tego samochodu oraz wynajem samochodu na czas remontu.

Podatnik stoi na stanowisku, że powyższe faktury można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w wartościach netto, a podatek od towarów i usług z nich wynikający obniża podatek należny.

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Mając na względzie zacytowany przepis należy stwierdzić, że istotnym jest, czy koszty remontów powypadkowych samochodu mogłyby być zaliczone przez podatnika do kosztów uzyskania przychodów.

Przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) pozbawiają możliwości uznania za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na naprawę powypadkową samochodu nieobjętego ubezpieczeniem dobrowolnym (art. 16 ust. 1 pkt 50). Zatem poniesione przez podatnika podatku od towarów i usług wydatki na powypadkowy remont dobrowolnie ubezpieczonego pojazdu (autocasco), jeżeli zostały pokryte przyznanym Spółce odszkodowaniem, należy uważać za koszty uzyskania przychodów. W tej sytuacji podatnik ten ma również prawo do odliczenia podatku naliczonego z wystawionych na niego faktur z tytułu remontu samochodu, który służy jego sprzedaży opodatkowanej, a otrzymane odszkodowanie należy mu się do wysokości netto należności z tych faktur (z którego ubezpieczyciel bezpośrednio uregulował koszty remontu).

W przypadku braku dobrowolnego ubezpieczenia samochodu - podatnik nie mogąc zaliczyć wydatków wynikających z jego naprawy do kosztów uzyskania przychodów nie może także odliczyć podatku VAT związanego z tą naprawą.

Odnosząc się bezpośrednio do sytuacji przedstawionej przez podatnika należy zauważyć, że w przypadku powypadkowej naprawy samochodu osobowego, który jest objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC przysługuje podatnikowi prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej remont tego pojazdu.

Natomiast, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o podatku, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków, z zastrzeżeniem pkt 30, z tytułu kosztów używania, dla potrzeb działalności gospodarczej, samochodów osobowych niestanowiących składników majątku podatnika - w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu używanego dla celów działalności gospodarczej podatnika oraz stawki za jeden kilometr przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra; przy czym podatnik jest obowiązany prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu. Najemca może więc zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wszelkie wydatki, a więc także czynsz, jeżeli są one związane z używaniem samochodu osobowego dla potrzeb prowadzonej działalności, limitowane do wysokości określonej w wyżej opisany sposób.

Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług, prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przysługuje od zakupu każdego samochodu, ale po spełnieniu przez podatnika warunków określonych w dziale IX ww. ustawy, a wysokość odliczanego podatku VAT w niektórych przypadkach jest jednak ograniczona.

W myśl przepisu art. 86 ust. 7 ww. ustawy w przypadku usługobiorców użytkujących samochody, o których mowa w ust. 3 i 5, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodu, o których mowa w zdaniu pierwszym, dotycząca jednego samochodu, nie może jednak przekroczyć kwoty 5.000 zł.

Przepis art. 86 ust. 3 wskazuje na samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe o dopuszczalnej ładowności mniejszej niż określona według wzoru:

DŁ = 357 kg + n x 68 kg

gdzie: DŁ - oznacza dopuszczalną ładowność, n - oznacza ilość miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy.

Dopuszczalna ładowność pojazdów oraz ilość miejsc (siedzeń), o których mowa w ust. 3, określona jest na podstawie wyciągu ze świadectwa homologacji lub odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania świadectwa homologacji, wydawanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym. Pojazdy, które w wyciągu ze świadectwa homologacji lub w odpisie decyzji, o której mowa w zdaniu pierwszym, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub ilości miejsc, uznaje się również za samochody osobowe, o których mowa w ust. 3 (art. 86 ust. 5 ww. ustawy).

W związku z tym, Spółka będzie miała prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej najem przedmiotowego samochodu osobowego w wysokości 50% kwoty podatku naliczonego od czynszu (suma kwot w całym okresie użytkowania samochodu nie może przekroczyć kwoty 5.000 zł), ale do wysokości limitu określonego przepisami ustawy o podatku dochodowym tj. limitu w części nieprzekraczającej z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu dla celów podatnika oraz stawki za jeden kilometr przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.