PP. 443/79/04 - Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług kaucji zabezpieczającej wykonanie przyszłej umowy sprzedaży

Pytanie podatnika

Czy należy opodatkować podatkiem od towarów i usług kaucję zwrotną zabezpieczającą wykonanie przyszłej umowy kupna-sprzedaży?

Odpowiadając na zapytanie zawarte w piśmie z dnia 19 lipca 2004 r. uzupełnionym pismem z dnia 3 sierpnia 2004 r. w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług kaucji zwrotnej zabezpieczającej wykonanie przyszłej umowy kupna sprzedaży, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Krośnie, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, z późn. zm.) informuje, co następuje:

Z przedstawionego przez Nadleśnictwo stanu faktycznego wynika, że dokonując sprzedaży drewna w drodze przetargu zgodnie z regulaminem sprzedaży nabywca surowca drzewnego zobowiązany jest przed przystąpieniem do przetargu wpłacić wadium. Wadium to po przyjęciu oferty od nabywcy zgodnie z zapisami umowy zostaje przekształcone w kaucję zabezpieczającą wykonanie umowy i podlega zwrotowi po pełnej jej realizacji. W związku z tym Nadleśnictwo pyta, czy kaucja stanowiąca zabezpieczenie umowy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i prezentuje stanowisko, że z uwagi na to, że kaucja ta nie jest zaliczką, przedpłatą lub ratą za surowiec drzewny nie należy stosować przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Tutejszy organ podatkowy po przeanalizowaniu przedmiotowej sprawy podziela stanowisko Nadleśnictwa. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2 - 22, art. 30 -32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług. Zgodnie zaś z art. 29 ust. 2 cyt. ustawy w przypadku, gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze. Zgodnie z art. 19 ust. 11 cyt. ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Mając na uwadze powyższe przepisy, należy stwierdzić, że pobranie kaucji zwrotnej, będącej zabezpieczeniem wykonania przyszłej umowy kupna sprzedaży, która to kaucja jest zwracana kontrahentowi po realizacji umowy w całości, nie jest obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 2 cyt. ustawy i nie rodzi obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług na podstawie art. 19 ust. 11 cyt. ustawy. W przypadku natomiast, gdy powyższa kaucja zostanie zaliczona na poczet należności za surowiec drzewny, należałoby ją traktować jako formę zaliczki lub zadatku będącej obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 2. Wówczas na podstawie art. 19 ust. 11 cyt. ustawy należałoby uznać, że w momencie pobrania kaucji powstał obowiązek podatkowy.