PP/443-193/05 - Potrącenie wierzytelności wynikających z faktur

Pytanie podatnika

Czy podatnik może dokonać korekty faktur opierając się na wyrokach sądu?

Postanowienie

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Cieszynie stwierdza, że stanowisko podatnika przedstawione we wniosku z dnia 30.11.2005 r. (data wpływu do Urzędu - 30.11.2005 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji, co do sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej możliwości sporządzenia faktur korygujących - jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 30 listopada 2005 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Cieszynie wpłynął wniosek z dnia 30 listopada 2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Pismem z dnia 29 grudnia 2005 r. organ podatkowy wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Braki te zostały uzupełnione pismem z dnia 3 stycznia 2006 r. (data wpływu do tut. Urzędu 04.01.2006 r.)

Zgodnie z treścią przepisu art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika i inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przez sądem administracyjnym. W myśl art. 14 § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Opis stanu faktycznego oraz własne stanowisko podatnika w sprawie:

Podatnik wystawił w 1998 r. faktury VAT, które przez nabywcę zostały odebrane, zaksięgowane i częściowo zapłacone w 1998 r. Podatnik rozliczył wynikający z nich podatek należny we właściwych deklaracjach VAT-7 w 1998 r. Względem reszty nieuiszczonych należności z ww. faktur podatnik otrzymał sądowe nakazy zapłaty, jednak wskutek wniesionych przez nabywców zarzutów Sąd Okręgowy uchylił nakazy zapłaty i oddalił powództwo o zapłatę reszty ceny spornych faktur. Po uprawomocnieniu się orzeczenia Sądu podatnik wystawił (w dniu 15.11.2005 r.) faktury korygujące nr 1/11/2005, 2/11/2005 i 3/11/2005 w odniesieniu do kwot, względem których Sąd oddalił powództwo o ich zapłatę. Faktury te zostały wystawione w oparciu o wydane przez nabywcę oświadczenie, upoważniające sprzedawcę do wystawiania faktur bez podpisu nabywcy. Faktury korygujące zostały złożone nabywcy wraz z pismem z dnia 22.11.2005 r. a nabywca potwierdził ich odbiór na zwrotnym potwierdzeniu przesyłki. Jak pisze podatnik w piśmie uzupełniającym z dnia 03.01.2006 r., faktury korygujące wystawił jako sprzedawca wskutek uznania żądania nabywcy o zmniejszenie cen zawartych w spornych fakturach. Podatnik uznał zarzuty kontrahenta, iż faktury te zostały wystawione na kwoty nienależne bądź zawyżone. Taki wniosek, zdaniem wnioskodawcy, wypływa również z opisu prawomocnego wyroku Sądu, który orzekł o uchyleniu nakazów zapłaty i oddaleniu powództwa podatnika.

W świetle powyższego podatnik pyta:

1) czy prawidłowo postąpił wystawiając przedmiotowe faktury korygujące w oparciu o orzeczenie Sądu, uchylające nakazy zapłaty i oddalające powództwo o zapłatę reszty ceny z faktur zaliczonych uprzednio w całości u sprzedawcy do sprzedaży opodatkowanej?

2) czy wystawione faktury korygujące w oparciu o pisemne upoważnienie nabywcy i odebrane przez tego nabywcę, upoważniają sprzedawcę do wykazania zmniejszenia ceny w ewidencji sprzedaży VAT i zmniejszenia ceny podatku należnego w deklaracji VAT-7?

Zdaniem wnioskodawcy zmniejszenie ceny wykazanej w fakturach sprzedawcy, zaliczonych w całości do sprzedaży opodatkowanej, prawomocnym orzeczeniem sądu, upoważnia sprzedawcę do wystawiania nabywcy faktur korygujących, oraz wykazania zmniejszenia ceny w ewidencji sprzedaży VAT i zmniejszenia podatku należnego w deklaracji VAT-7.

Jak opisano powyżej, w piśmie z dnia 03.01.2006 r. uzupełniającym wniosek z dnia 30.11.2005 r., podatnik informuje, że faktury korygujące wystawił wskutek uznania żądania nabywcy usług o zmniejszenie ceny wynikającej z faktur. Do przedmiotowego pisma dołączono pismo procesowe zawierające zarzuty, jakie nabywca (pozwany) wniósł do Sądu wraz z wnioskiem o oddalenie powództwa o zapłatę należności wynikających z faktur 3/98, 4/98 i 12/98 oraz wyjątek z uzasadnienia prawomocnego wyroku, w którym Sąd uchylił nakazy zapłaty oraz oddalił powództwo o zapłatę kwot wynikających ze ww. faktur. Z dokumentów tych wynika inny stan faktyczny niż opisany przez podatnika we wniosku i uzupełniającym go piśmie. Otóż pozwany nie kwestionuje zasadności wystawienia przedmiotowych faktur VAT nr 3/98, 4/98 i 12/98 a jedynie zasadność żądania za nie zapłaty, dowodząc, iż zapłata nastąpiła poprzez potrącenie z:

- uiszczonego przez pozwanego nienależnego świadczenia, wynikającego z faktury VAT nr 26/97 wystawionej przez powoda bezpodstawnie (nieobjętej fakturami korygującymi będącymi przedmiotem zapytania),

- wierzytelności z tytułu poniesionych kosztów wykonania robót poprawkowych podjętych w celu usunięcia wadliwości robót wykonywanych przez powoda.

Na marginesie należy zaznaczyć, iż w piśmie z dnia 03.01.2005 r. uzupełniającym wniosek o interpretację, podatnik nawiązuje m.in. do zapłaty za stal pozostawioną przez sprzedawcę na placu budowy. Stal ta była ujęta przez podatnika w fakturze VAT nr 3/98 (poz. 14) lecz nie została uwzględniona w fakturach korygujących VAT będących przedmiotem zapytania z dnia 30.11.2005 r., gdzie skorygowano wyłącznie pozycje 1-13 faktury 3/98.

Ocena stanowiska pytającego z powołaniem przepisów prawa podatkowego:

Na podstawie przepisu § 16 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawienia faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798) w przypadku gdy po wystawienia faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą.

Zgodnie z treścią przepisu § 16 ust. 3 przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku:

- zwrotu sprzedawcy towarów oraz zwrotu nabywcy kwot nienależnych, o których mowa w art. 29 ust. 4 ustawy;

- zwrotu nabywcy zaliczek, przedpłat, zadatków lub rat, podlegających opodatkowaniu.

Ponadto stosownie do uregulowań przepisu § 17 ust. 1 cyt. rozporządzenia fakturę korygująca wystawia się również gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenie pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

W piśmie z dnia 03.01.2006 r. wnioskodawca stwierdził, iż "uznanie przez Sąd zarzutów do nakazów zapłaty faktury VAT nr 3,98, nr 4/98, nr 12/98 potwierdziło, iż wymienione faktury były wystawione błędnie - zawierały zawyżone wartości dotyczące kwot należnych z tytułu świadczonych usług (...)". Stwierdzenie powyższe nie jest prawdziwe. Z załączonego do pisma z dnia 03.01.2006 r. fragmentu uzasadnienia wyroku z dnia 21 grudnia 2004 r., odnoszącego się do przyczyn uchylenia nakazów zapłaty faktur 3/98, 4/98 i 12/98 wynika, iż zarzutem, który został w odniesieniu do w/w nakazów uznany, był zarzut potrącenia. Oznacza to, iż w istocie uznano istnienie i wysokość potrąconych wierzytelności, gdyby bowiem było inaczej do potrącenia nie mogłoby dojść, możliwe jest ono bowiem tylko wtedy, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami. W przedmiotowym przypadku podatnik posiadał wierzytelności względem strony pozwanej właśnie w związku ze sprzedażą udokumentowaną fakturami VAT nr 3/98, 4/98 i 12/98, zaś strona pozwana posiadała względem podatnika wierzytelności z tytułów, o których mowa na stronie drugiej niniejszego postanowienia.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia należy stwierdzić, że w przypadku będącym przedmiotem zapytania, nie wystąpiła żadna z przesłanek uprawniających podatnika do wystawienia faktur korygujących, konsekwencją czego jest brak możliwości zmniejszenia w oparciu o nieprawnie wystawione faktury korygujące wartości sprzedaży i podatku należnego w ewidencji sprzedaży VAT oraz deklaracji VAT-7.

W tym stanie rzeczy Naczelnik Urzędu Skarbowego w Cieszynie stwierdza, że stanowisko podatnika przedstawione w tej sprawie we wniosku z dnia 30.11.2005 r. jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu sporządzenia wniosku.

Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.