PP/443-177/04 - Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług świadczonych przez szkołę usług pośrednictwa przy zawieraniu umów ubezpieczenia pracowników i uczniów

Pytanie podatnika dotyczy opodatkowania otrzymanej prowizji z towarzystwa ubezpieczeniowego z tytułu ubezpieczenia uczniów i pracowników szkoły oraz opłaty pobieranej za wystawienie duplikatu świadectwa szkolnego i legitymacji szkolnej.

W dniu 15 września 2004 r. Jednostka złożyła do tutejszego organu wniosek o udzielenie informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w kwestii dotyczącej opodatkowania:

- otrzymanej prowizji z towarzystwa ubezpieczeniowego z tytułu ubezpieczenia uczniów i pracowników szkoły,

- opłaty pobieranej za wystawienie duplikatu świadectwa szkolnego i legitymacji szkolnej.

Zdaniem Jednostki ubezpieczenie uczniów i pracowników szkoły jest ściśle związane z działalnością szkoły i edukacją uczniów w związku z czym otrzymywana prowizja podlega zwolnieniu od podatku (PKWiU 80), natomiast opłaty pobierane za wystawienie duplikatu dokumentu stanowią opłatę skarbową, która nie podlega podatkowi od towarów i usług.

Działając w trybie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) udziela się informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie, o której mowa w powołanym wyżej piśmie.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stawka podatku - zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy - wynosi 22%.

Zarówno w treści w/w ustawy, jak i rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) ustawodawca przewidział inne niż podstawowa stawki podatku oraz zwolnienia od niego. I tak w myśl art. 43 ust. 1 powołanej ustawy zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Wśród usług zwolnionych od podatku od towarów i usług na podstawie w/w przepisu wymienione są m.in. usługi w zakresie edukacji oznaczone symbolem PKWiU ex 80.

Zgodnie z utrwaloną już w orzecznictwie NSA zasadą, wszelkie ulgi i zwolnienia od podatku w myśl zasady powszechności opodatkowania, należy stosować ściśle, nie stosując wykładni rozszerzającej. Z powyższego względu przez pojęcie "usługi w zakresie edukacji" należy rozumieć wszelkie usługi stricte edukacyjne, bądź też bezpośrednio związane z edukacją (patrz wyrok NSA z dnia 9 czerwca 2000 r. I SA/Łd 688/98).

Z treści złożonego pisma wynika, iż Szkoła ubezpiecza swoich uczniów i pracowników w towarzystwie ubezpieczeniowym. Z treści okazanej umowy zawartej przez Jednostkę z Towarzystwem Ubezpieczeń i Reasekuracji (...) wynika, że pomiędzy w/w podmiotami zawarte są dwie umowy, jedną dotyczącą stricte ubezpieczenia, drugą - dotyczącą czynności związanych z pierwszą umową tj. czynności ogólnie rzecz ujmując towarzyszących wykonywaniu obowiązków wynikających z umowy ubezpieczenia.

Z tytułu tej drugiej umowy Szkoła uzyskuje wynagrodzenie jednorazowe, płatne w terminie 14 dni od daty wpłacenia całości zainkasowanych składek, tj. płatne po wywiązaniu się z postanowień umowy ubezpieczeniowej.

Z powyższego wynika, iż druga z zawartych umów jest odrębną umową dotyczącą świadczenia przez Szkołę usługi polegającej na wykonywaniu czynności towarzyszących, organizacyjnych związanych z umową ubezpieczenia, za które to czynności uzyskuje wynagrodzenie. Są to zatem odpłatne usługi świadczone przez Jednostkę. Usługi te, pomimo że ich wykonawcą jest Szkoła, nie mają charakteru usług edukacyjnych. Szkoła, tak jak każdy inny pracodawca ubezpiecza swoich pracowników i otrzymywana przez nią prowizja z tytułu usług towarzyszących temu ubezpieczeniu nie jest związana z edukacją, a z ubezpieczeniem.

Rozpatrując przedmiotowe zagadnienie należy wskazać, iż zgodnie z poz. 3 załącznika do ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnione od podatku są usługi pośrednictwa finansowego - sklasyfikowane w sekcji J ex (65-67) - z wyłączeniem m.in. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, - 00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń społecznych w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

O ile więc czynności świadczone przez Jednostkę, o których mowa wyżej mieszczą się w grupie usług, o których mowa w poz. 3 w/w załącznika, to podlegają one zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Co do opłat za czynności wystawienia duplikatów świadectw szkolnych i legitymacji szkolnych, zdaniem tut. organu są to opłaty pobierane przez Szkołę za czynności ściśle związane z edukacją (zakończenie nauki wiąże się z otrzymaniem świadectwa, w przypadku jego zagubienia otrzymuje się duplikat, wystawienie legitymacji szkolnej potwierdza okoliczność nauki w szkole), stąd też czynności te korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług jako usługi edukacyjne.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tutejszy Organ, nie jest uprawniony do klasyfikowania usług do właściwego grupowania statystycznego. W przypadku trudności w zakwalifikowaniu usługi do właściwego grupowania, podatnik winien zwrócić się do organu statystycznego o wydanie opinii w tej sprawie. Począwszy od 1 stycznia 2003 r. zainteresowany może zwrócić się do Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi ul. Suwalska 29 z prośbą o zakwalifikowanie rodzaju prowadzonej działalności, wyrobu lub usługi do właściwego grupowania PKWiU, a także o wydanie opinii interpretacyjnej.

Powyższej odpowiedzi udzielono w oparciu o stan faktyczny przedstawiony w piśmie otrzymanym przez tut. organ w dniu 15 września 2004 r. i przepisy prawa obowiązujące w dniu jej datowania.