PP 443-123/04 - Opodatkowanie usług pośrednictwa świadczonych na terytorium państw nienależących do UE

Pytanie podatnika

Jak należy traktować usługi pośrednictwa w sprzedaży towarów przy zdobywaniu klientów na terenie krajów nie należących do Wspólnoty Europejskiej przez polskiego podatnika na rzecz firmy z siedzibą w Szwecji.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w przedmiotowym piśmie wynika, iż usługi pośrednictwa w zdobywaniu klientów świadczone są na terenie Stanów Zjednoczonych, Bułgarii oraz innych krajów nie należących do Wspólnoty Europejskiej na rzecz szwedzkiej firmy, z którą zawarto umowę. Firma szwedzka dla tej czynności nie podała numeru, pod którym jest zidentyfikowana na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium Wspólnoty. Wynagrodzeniem według zawartej umowy jest prowizja ustalana procentowo od wartości sprzedanego towaru.

Stosownie do regulacji art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535) w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28. Na podstawie art. 28 ust. 9 ustawy VAT Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, inne niż wskazane w ust. 1-8 oraz w art. 27 miejsca świadczenia usług, uwzględniając specyfikę świadczenia niektórych usług oraz przepisy Wspólnoty Europejskiej. Korzystając z tego wprowadzono obowiązującą od 25 czerwca 2004 r. regulację zawartą w § 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 97, poz. 970, z późn. zm.), zgodnie z którą w przypadku usług wykonywanych przez pośredników, działających w imieniu i na rzecz osób trzecich, związanych bezpośrednio z dostawą towarów - miejscem świadczenia tych usług jest miejsce dokonania dostawy towarów, z zastrzeżeniem ust. 2. Według ust. 2 w przypadku, gdy nabywca usługi podał dla tej czynności świadczącemu usługę numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku zgodnie z art. 97 ust. 10 i 11 ustawy lub podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego, na którym zgodnie z ust. 1 ma miejsce świadczona usługa - miejscem świadczenia usługi jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer. Z kolei ust. 3 ww. rozporządzenia mówi, iż w przypadku gdy nabywca usługi, o której mowa w ust. 1, podał dla tej czynności świadczącemu usługę numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, przepis ust. 2 stosuje się pod warunkiem wykazania tego numeru na fakturze dokumentującej wykonanie tej czynności.

Mając powyższe na uwadze, w przypadku stanu faktycznego przedstawionego przez Podatnika ocenę miejsca dokonania dostawy towarów winno dokonać się w oparciu o przepisy właściwe dla dostawcy towaru, dla którego podatnik świadczy usługę pośrednictwa.

Niezależnie jednak od tych ustaleń wykonywane usługi z racji miejsca ich świadczenia poza terytorium kraju nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - nie są objęte zakresem opodatkowania określonym w art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.).

Na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy VAT Podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2 tego artykułu, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.