PP-077/SIP/825/04 - Ustalenie proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Pytanie podatnika

Dotyczy zasad ustalania proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), dokonuje zmiany interpretacji zawartej w piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Grudziądzu z dnia 16 lipca 2004 r. Nr USI-443-79/04 dotyczącej zasad ustalania proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), gdyż jest ona nieprawidłowa.

Z informacji zawartych w piśmie z dnia 14 czerwca 2004 r. wynika, że prowadzi Pan jako osoba fizyczna działalność gospodarczą w dwóch przedsiębiorstwach i jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jedno z przedsiębiorstw osiąga obroty ze sprzedaży wyłącznie opodatkowanej, drugie natomiast zarówno ze sprzedaży opodatkowanej, jak i w niewielkiej części ze sprzedaży zwolnionej od podatku od towarów i usług. W związku z powyższym zgodnie z dyspozycją art. 90 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług ma Pan obowiązek ustalić część podatku naliczonego, o którą może pomniejszyć podatek należny w proporcji, w jakiej można go przypisać czynnościom, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zarówno z Pana pisma, jak również z informacji udzielonej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Grudziądzu wynika, że powinien Pan ustalić powyższą proporcję w oparciu o obroty tylko z przedsiębiorstwa, które dokonuje dostaw towarów i usług opodatkowanych, jak i zwolnionych od podatku od towarów i usług.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy nie podziela powyższego stanowiska.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeżeli zgodnie z treścią art. 90 ust. 2 i 3 nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10. Proporcję powyższą ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Z treści art. 90 ust. 8 i 9 wynika, że podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30.000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego, w formie protokołu. Przepis ust. 8 stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu, o której mowa w tym przepisie, byłaby niereprezentatywna.

Natomiast art. 90 ust. 10 mówi, że w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

1) przekroczyła 98% - podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2;

2) nie przekroczyła 2% - podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2.

Z Pana pisma wynika, iż prowadzi Pan działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek i jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Natomiast z przytoczonych powyżej uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że proporcję, o której mowa w art. 90, ustala się na podstawie udziału rocznego obrotu. Obrotem, zgodnie z art. 29 ustawy, jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług.

Do ustalenia proporcji, o której mowa w art. 90, należy, więc przyjąć całą wartość obrotu osiągniętą przez podatnika w poprzednim roku kalendarzowym, a nie - jak przedstawił Pan to we wniosku - tylko jego część. Jeżeli jednak uzna Pan, że wyliczony w ten sposób wskaźnik byłby niereprezentatywny, należy zastosować regulację art. 90 ust. 9 ustawy o VAT.

Ustalając powyższą proporcję, należy również wziąć pod uwagę treść art. 91 oraz 163 ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast fakt prowadzenia odrębnych ksiąg rachunkowych dla prowadzonych przez Pana przedsiębiorstw nie ma skutków prawnych na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Może jedynie umożliwić Panu wyodrębnienie kwot podatku naliczonego, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz kwot, w związku z którymi prawo to nie przysługuje.

W przypadku, gdy jest Pan w stanie wyodrębnić powyższe kwoty w sposób bezsporny, nie ma obowiązku stosowania częściowego odliczania podatku na podstawie proporcji.

Niniejsza informacja zgodna jest ze stanem prawnym obowiązującym na dzień jej udzielenia.