PP/005w-20/04/JS - Moment powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług

Pytanie podatnika: Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT w związku z wystawieniem faktury, z której należność nie została uregulowana przez odbiorcę?

Podatnik dnia 14 maja 2002 r. wystawił fakturę dokumentującą wykonanie projektu architektonicznego, której nie zaewidencjonował oraz nie wykazał w deklaracji VAT-7 ze względu na nie podpisanie jej przez nabywcę usługi oraz brak zapłaty.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 11, poz. 50, z późn. zm.) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania (dostarczenia), przekazania, zamiany, darowizny towaru lub wykonania usługi. Z kolei jeżeli sprzedaż towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (por. ust. 4 ww. przepisu). Podatnicy są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe dla podatku od towarów i usług za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy (por. art. 10 ust. 1 cyt. ustawy o p.t.u.).

Ponadto podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji zawierającej: kwoty określone w art. 20 cyt. ustawy o p.t.u., dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającego podatek należny oraz kwoty podlegające wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej (por. art. 27 ust. 4 cyt. ustawy o p.t.u.).

Wobec powyższego fakt wystawienia faktury, w związku z wykonaniem czynności opodatkowanej skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego, ewidencyjnego oraz deklaracyjnego.

Skoro w niniejszym przypadku obowiązek podatkowy powstał w miesiącu maju 2002 r. (w miesiącu wystawienia faktury), to podatnik był obowiązany do ujęcia ww. faktury w ewidencji VAT oraz do wykazania odpowiedniej kwoty podatku należnego w deklaracji VAT-7 za miesiąc maj 2002 r.

Natomiast odmowa przyjęcia faktury przez nabywcę usługi, brak zapłaty za usługę lub dokonanie tej zapłaty dopiero po zasądzeniu jej przez sąd nie rodzi z tą chwilą obowiązku podatkowego, a więc nie ma znaczenia dla ustalenia momentu obowiązku podatkowego, który już powstał.