Pożyczki z funduszy wzajemnych.

"Podstawowa kwestia poruszona w interpelacji dotyczy możliwości zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych umów pożyczek udzielanych z funduszy wzajemnej pomocy istniejących w niektórych spółdzielniach mleczarskich.

Analiza normatywnej treści przepisów ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. nr 86, poz. 959 ze zm.) nie daje podstaw do objęcia przedmiotowych umów zwolnieniem od podatku.

Zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. e) ustawy zwalnia się od podatku pożyczki udzielane z kas lub funduszów zakładowych, funduszów związków zawodowych, pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, koleżeńskich kas oszczędnościowo-pożyczkowych działających w wojsku oraz z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Niewątpliwie przepis ten nie daje podstawy prawnej do zwolnienia od podatku przedmiotowych pożyczek. Ze zwolnienia korzystają bowiem wyłącznie te pożyczki, które są udzielane z funduszy wymienionych w powołanym przepisie. Instytucje te mają swoje umocowanie w obowiązujących przepisach, które określają zasady ich funkcjonowania. Ze zwolnienia nie mogą zatem korzystać pożyczki udzielane z innych funduszy niż wymienione w art. 9 pkt 10 lit. e) ustawy, a w tym także z funduszu wzajemnej pomocy, o którym mowa w interpelacji. Zgodnie z obowiązującymi zasadami prawa podatkowego przepis określający omawiane zwolnienie należy interpretować ściśle, podobnie jak wszelkie normy dotyczące ulg podatkowych, stanowiących wyjątek od zasady powszechności i równości opodatkowania.

Judykatura konsekwentnie stoi na stanowisku, że nie jest dopuszczalna rozszerzająca interpretacja norm zawartych w przepisach prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. f) ustawy zwalnia się od podatku pożyczki udzielane z utworzonych w drodze ustawy innych funduszów celowych. Regulacja ta została wprowadzona od 1 stycznia 2001 r. i zastąpiła przepis określający zwolnienie dla pożyczek pochodzących z funduszów utworzonych na podstawie odrębnych przepisów. Zmiana w tym zakresie miała na celu zapobieżenie działaniom, które prowadziły do obchodzenia przepisów podatkowych przez tworzenie wyodrębnionych księgowo funduszów w celu udzielania z nich pożyczek zwolnionych od podatku. Normatywną definicję funduszu celowego zawiera art. 22 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2003 r. nr 15, poz. 148 ze zm.). W myśl tego przepisu funduszem celowym jest fundusz powołany ustawowo przed dniem wejścia w życie ustawy o finansach publicznych, którego przychody pochodzą z dochodów publicznych, a wydatki przeznaczone są na realizację wyodrębnionych zadań. Fundusz celowy może działać jako osoba prawna lub stanowić wyodrębniony rachunek bankowy, którym dysponuje organ wskazany w ustawie tworzącej fundusz.

Powołany przepis art. 9 pkt 10 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie daje zatem podstaw do zwolnienia od podatku innych pożyczek niż pochodzące z funduszów celowych, utworzonych w drodze ustawy.

Sumując powyższe, należy stwierdzić, że w obecnym stanie prawnym pożyczki udzielane z funduszy wzajemnej pomocy utworzonych w spółdzielniach mleczarskich podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych na zasadach ogólnych, określonych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do przedstawionych w interpelacji argumentów przemawiających za zwolnieniem z podatku przedmiotowych umów pożyczek, pragnę zauważyć, że wymagają one rozważenia. Poruszony przez Pana posła (...) problem zostanie szerzej przeanalizowany w toku prac nad nowelizacją ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jako postulat de lege ferenda w zakresie rozszerzenia zakresu zwolnienia. Przy ewentualnej zmianie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych należy mieć jednak na uwadze fakt, że wprowadzenie zwolnienia będzie skutkowało uszczupleniem dochodów gmin, które są beneficjentem wpływów z tego podatku."