Podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli przebywających na urlopie dla poratowania zdrowia.

W związku z licznie wyrażanymi wątpliwościami dotyczącymi wysokości minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego przysługującego nauczycielom przebywającym na urlopie dla poratowania zdrowia, Ministerstwo Edukacji Narodowej przedstawia następującą opinię:

W myśl art. 73 ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych. W powyższym przepisie nie określono dodatkowych warunków dotyczących zasad i sposobu wypłacania należnego wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela w zależności od świadczenia lub nieświadczenia przez niego pracy. Ponadto z przepisu jednoznacznie wynika, iż nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia zasadniczego, a nie do stawki wynagrodzenia. Brak jest zatem podstaw do dokonywania w tym zakresie wykładni i interpretacji, których skutkiem jest pomniejszenie dochodu należnego z tego tytułu.

Obecne brzmienie przepisu art. 73 zostało wprowadzone art. 1 pkt 30 ustawy z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 179, poz. 1845). Wskazanym w uzasadnieniu celem zmiany było doprecyzowanie zapisów poprzez zastąpienie poprzednio obowiązującego, niejednoznacznego zwrotu "płatny urlop dla poratowania zdrowia" wyszczególnieniem konkretnych i należnych składników płacy (wynagrodzenie zasadnicze i dodatek za wysługę lat). Nie może być wątpliwości zatem co do treści przepisu, zarówno w sferze wykładni celowościowej, jak i historycznej przepisu.

Należy przede wszystkim podkreślić, iż art. 30 ust. 5 pkt 1 Karty Nauczyciela jest upoważnieniem wyszczególniającym jedynie zakres zadań dla ministra właściwego ds. oświaty i wychowania, wymagających uregulowania w rozporządzeniu. Przy czym zawarte w tym przepisie odwołanie do wymiaru "pensum" ma związek z możliwością znacznego zróżnicowania wymiaru pensum (art. 42 ust. 7) oraz wysokości pobieranej stawki wynagrodzenia zasadniczego, o którym mowa w art. 30 ust. 5 pkt 2) (w związku z art. 42 ust. 4a - pensum podwyższone). Z treści ustawowych upoważnień dla poszczególnych organów nie można wywodzić praw podmiotowych, lub ich ograniczać.

Błędne jest utożsamienie wynagrodzenia za urlop dla poratowania zdrowia nauczyciela z zasiłkiem chorobowym przyznawanym po 33 dniu przebywania na długotrwałym zwolnieniu i które nie będąc wynagrodzeniem za pracę podlega szczególnym uregulowaniom w zakresie określania jego wysokości uregulowanym w przepisach ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 z późn. zm.). Zasiłek chorobowy bowiem nie będąc wynagrodzeniem nie podlega jednocześnie przepisom dotyczącym podwyższania wynagrodzenia.

Reasumując, przez użyty w art. 73 ust. 5 Karty Nauczyciela zwrot "zachowuje prawo" należy rozumieć prawo nauczyciela przebywającego na urlopie dla poratowania zdrowia do wynagrodzenia zasadniczego aktualnie obowiązującego, a zatem również podwyższonego od 1 stycznia br. - zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyzywania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 42, poz. 257).