PO I-415/26/07 - Usługi transportu drogowego a samozatrudnienie.

Na podstawie przepisów art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. Nr 8 poz. 60 z 2005 r. z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 30 maja 2007 r. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie

- uznać stanowisko we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego za prawidłowe.

Powołanym w sentencji wnioskiem Podatnik wystąpił do tut. organu podatkowego w trybie przepisów art. 14a ustawy - Ordynacja podatkowa o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz załączonych dokumentów wynika, iż Podatnik posiada zarejestrowaną indywidualną działalność gospodarczą od dnia 1 sierpnia 2006 roku. W zaświadczeniu z dnia 24 lipca 2006 r. o zmianie we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej wyszczególniono następujący przedmiot tej działalności:- działalność jednoosobowych podmiotów gospodarczych prowadzących działalność gospodarczą wyłącznie na rzecz jednego podmiotu (PKD 74.50.B), - konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych (PKD 50.20.A), - transport lądowy pasażerski, pozostały (PKD60.23.Z), - transport drogowy towarów pojazdami specjalizowanymi (PKZ 60.24.A).

W dniu 29 grudnia 2006 roku Podatnik zawarł umowę o wykonanie usług, na mocy której zobowiązał się (zleceniobiorca) do świadczenia na rzecz Zleceniodawcy - Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością usług polegających na kierowaniu pojazdami zleceniodawcy oraz czynności z tym związanych.

W opisanym stanie faktycznym Podatnik zwraca się do tut. organu podatkowego z zapytaniem, czy przychód uzyskiwany przez niego z tytułu świadczenia na rzecz przewoźnika usług związanych z transportem drogowym jest przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zgodnie ze stanowiskiem Podatnika świadczone usługi na podstawie ww. ustawy stanowią działalność gospodarczą gdyż nie wyczerpują przesłanek negatywnych określonych w art. 5b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Tutejszy Urząd Skarbowy, po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, załączonej umowy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego zauważa co następuje.

Definicję działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulują od 1 stycznia 2007 r. art. 5a pkt 6 w nowym brzmieniu oraz dodany art. 5b tej ustawy (zmiany wprowadzone ustawą z dnia 16 listopada 2006 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie innych ustaw - (Dz. U. Nr 217, poz. 1588).

Zgodnie z pierwszym ze wskazanych artykułów za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową:

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ustawy.

Jednocześnie jednak ustawodawca wprowadził negatywne elementy definicji pozarolniczej działalności gospodarczej, wskazując w art. 5b ust. 1 ustawy, że za tę działalność nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

W związku z powyższym należy dokonać analizy stanu faktycznego przedstawionego przez Podatnika pod kątem występowania ww. przesłanek negatywnych.

Pierwszym warunkiem niewystąpienia pozarolniczej działalności gospodarczej jest ponoszenie odpowiedzialności (z wyjątkiem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych) wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie przez podmiot zlecający wykonanie tych czynności.

W wyniku analizy zapisów przedmiotowej umowy nie stwierdzono klauzuli przenoszącej odpowiedzialność za wykonanie usług wobec osób trzecich - tj. klientów zleceniodawcy na zleceniobiorcę.

Podatnik podnosi, że stosownie do przepisu art. 474 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), dłużnik odpowiedzialny jest za działanie i zaniechania osób, z których pomocą wykonuje zobowiązanie jak za własne działania i zaniechania, i że brak jest możliwości zwolnienia się z tej odpowiedzialności. Należy tutaj podkreślić, że kodeks cywilny nie zawiera przeszkody, by rozszerzenie lub zawężenie zakresu odpowiedzialności dłużnika za cudze czyny wynikało z umowy stron - na zasadzie swobody umów. Wobec braku w analizowanym stanie faktycznym rozwiązań modyfikujących odpowiedzialność wobec osób trzecich należy uznać, że Podatnik bezpośrednio nie ponosi żadnej odpowiedzialności wobec klientów zleceniodawcy.

Jeżeli zatem za skutki wykonania danego zlecenia odpowiada co do zasady zleceniodawca, to omawiany warunek negatywny zostaje spełniony.

Kolejnym warunkiem jaki musi wystąpić, aby pomimo wykonywania czynności opisanej w art. 5a pkt 6 ustawy, nie doszło do zaistnienia pozarolniczej działalności gospodarczej, jest wykonywanie tych czynności pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego.

Okoliczności wskazane w tym przepisie eliminują zatem z zakresu pozarolniczej działalności gospodarczej aktywność zbliżoną do stosunku pracy. Spełnienie warunków wykonywania czynności pod kierownictwem zlecającego oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności wymaga stwierdzenia okoliczności przesądzających o istnieniu pomiędzy stronami podległości organizacyjnej, która polega w szczególności na obowiązku stosowania się do poleceń przełożonego dot. sposobu wykonywania prac (czynności) oraz dostosowania się do funkcjonujących w przedsiębiorstwie zlecającego reguł organizacyjnych procesu wykonywania prac.

W treści zapytania Podatnik podkreśla, że Zlecający wskazuje jedynie miejsce przeznaczenia towarów, zaś on jako przedsiębiorca ma swobodę co do wyboru trasy i czasu realizacji zlecenia, oraz stwierdza, że nie podlega kierownictwu przewoźnika, które oznaczałoby obowiązek stosowania się do wszelkich bieżących wskazówek przewoźnika, np. w zakresie obowiązku zmiany trasy lub obowiązku przejmowania poszczególnych zleceń.

Zgodnie z § 9 ust 2 oraz ust. 4 umowy zleceniobiorca wykonując zlecone zadania samodzielnie wybiera drogę kierując się najkrótszą z możliwych odległości, bez naruszenia obowiązujących przepisów, oraz wykonując zlecone zadanie samodzielnie ustala czas jazdy i odpoczynku, kierując się w tym względzie obowiązującymi przepisami i odpowiada za przestrzeganie obowiązujących przepisów.

Ponadto, zgodnie z brzmieniem § 2 ust. 7 umowy zleceniodawca nie ingeruje w sposób wykonania usługi przez zleceniobiorcę, lecz wymaga by przy jej wykonywaniu zleceniobiorca postępował zgodnie z umową, przepisami prawa i interesem zleceniodawcy. Umowa nie nakłada również bezwzględnego obowiązku osobistego realizowania zleceń (kierowanie pojazdami) przewidując w § 2 ust 2-4 możliwość powierzenia przez zleceniobiorcę zadań innemu kierowcy. Zapisy te, choć w znacznej mierze ograniczone szczegółowymi rozwiązaniami zapisanymi w samej umowie oraz w zarządzeniu stanowiącym załącznik nr 3 do zawartej umowy, świadczą w ocenie tut. organu o pewnej samodzielności zleceniobiorcy, która nie mieści się w zakresie pojęciowym kierownictwa wyrażającego się przy tego typu działalności w szczególności poprzez narzucenie miejsca i czasu pracy.

Ostatnią przesłanką negatywną definicji działalności gospodarczej jest nieponoszenie przez przedsiębiorcę ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Pojęcie ryzyka gospodarczego nie zostało zdefiniowane ani w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani też w żadnych innych przepisach prawa.

Podatnik podkreśla we wniosku o interpretację, że o ponoszeniu przez niego ryzyka gospodarczego świadczy fakt, że liczba otrzymywanych zleceń nie ma charakteru stałego, może różnić się w poszczególnych miesiącach, oraz że możliwa jest sytuacja, gdy przewoźnik nie będzie w ogóle zlecał wykonywania czynności.

Dokonując oceny zaistnienia tej przesłanki w przedstawionym stanie faktycznym Urząd Skarbowy, analizując treść umowy zwrócił szczególną uwagę czy w umowie nie występują zapisy dot. wynagrodzenia należnego wykonawcy wskazujące na pracowniczy charakter stosunku łączącego strony.

W tym zakresie potwierdzono, że w przedłożonej umowie prawo do wynagrodzenia nie zostało określone w sposób bezwzględny tj. niezależny od sytuacji ekonomicznej zleceniodawcy (np. wynagrodzenie należne za czas przestoju). Brak jest zapisów zobowiązujących zlecającego do przekazywania określonej liczby zleceń, zaś wynagrodzenie Podatnika uzależnione jest od ilości przejechanych kilometrów.

Za istnieniem ryzyka wykonawcy przemawiają także zapisy § 2 pkt 5, § 6, § 7 pkt 8, § 11 pkt 3 i 4 umowy, które przewidują dla Podatnika negatywne konsekwencje w przypadku nierzetelnego wykonania obowiązków nałożonych przez umowę (kary umowne, odpowiedzialność odszkodowawcza).

W związku z powyższym tut. organ stwierdza, że w przedmiotowym stanie faktycznym nie zachodzą łącznie wszystkie przesłanki negatywne określone w art. 5b ust 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie można na podstawie analizy zapisów przedłożonej umowy o wykonanie usług z dnia 29 grudnia 2006 r., określającej wzajemne prawa i obowiązki stron uznać, że zlecone czynności są wykonywane pod kierownictwem, w miejscu i czasie narzuconym przez zlecającego, oraz, że nie występuje żadne ryzyko gospodarcze po stronie podatnika.

Zdaniem tutejszego organu podatkowego działalność Podatnika wypełnia znamiona działalności gospodarczej określone w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych o której mowa wyżej.

W związku z powyższym Naczelnik Urzędu Skarbowego, uznaje stanowisko przedstawione we wniosku za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia. Nie jest ona wiążąca dla podatnika (art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa), wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej (art. 14b § 2 ustawy ordynacja podatkowa) - do czasu jej zmiany lub uchylenia.