PO 7/D-8050-0368/94 - Odszkodowanie za szkody poniesione przez osoby represjonowane a opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn.

W odpowiedzi na pismo z 21 listopada 1994 r. znak PO II-825/52/94 przesyłające odpowiedź udzieloną Urzędowi Skarbowemu w P., Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

W myśl przepisu art. 922 § 2 k.c. nie należą do spadku m.in. prawa zmarłego, które przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. W przedmiotowej sprawie chodzi o rozstrzygnięcie, czy odszkodowanie za szkody poniesione przez osoby represjonowane za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, przyznawane na podstawie ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 34, poz. 149 z późn. zm.), podlega podatkowi od spadków i darowizn.

Artykuł 8 tej ustawy ukazuje, iż w razie śmierci osoby represjonowanej uprawnienie do odszkodowania za poniesioną szkodę przechodzi na jej małżonka, dzieci i rodziców. Jak słusznie zauważyła Izba Skarbowa należy odróżnić tu dwie sytuacje. Pierwsza, to taka, gdy osoba represjonowana zmarła po skorzystaniu z uprawnienia do odszkodowania, lecz przed jego wypłatą. Wówczas roszczenie o zapłatę określonej kwoty wchodzi do masy spadkowej na zasadach ogólnych. Odmiennie przedstawia się sytuacja, gdy osoba represjonowana zmarła nie korzystając z przysługującego jej uprawnienia i o odszkodowanie występują bezpośrednio: małżonek, dzieci lub rodzice osoby represjonowanej. W tym przypadku uzyskanie odszkodowania następuje wskutek skorzystania z uprawnienia przyznanego wprost w drodze powołanej ustawy, a nie przez spadkobranie, zatem uzyskane w taki sposób kwoty nie stanowią przedmiotu spadku i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.