PO 6/D-790-5521/96 - Podmiot postawiony w stan upadłości lub likwidacji a postępowanie oddłużeniowe

W związku z zawartym w piśmie z 24 czerwca 1996 r. znak PD-73-B/3/96 pytaniem, czy postępowaniem oddłużeniowym na podstawie wytycznych Ministra Finansów

z dnia 20 maja 1996 r.

w sprawie udzielenia podmiotom gospodarczym ulg w spłacaniu niektórych podatków i innych należności, do których stosuje się przepisy o zobowiązaniach podatkowych* - mogą być objęci podatnicy w upadłości lub likwidacji, uprzejmie wyjaśniam:

Jednym z celów, dla których zdecydowano o podjęciu oddłużania w tym trybie, jest wpływ zastosowanych ulg w spłacie zaległości podatkowych na poprawę sytuacji podmiotu. Dlatego też urząd skarbowy, rozpatrując wniosek w sprawie postępowania oddłużeniowego, każdorazowo ocenia sytuację ekonomiczno-finansową i perspektywy rozwoju podmiotu.

Postępowanie upadłościowe natomiast polega na zaspokajaniu wierzycieli podmiotu upadłego w drodze sprzedaży składników masy upadłościowej. W takim przypadku - z uwagi na brak perspektyw rozwojowych - nie ma podstaw do oddłużenia podmiotu, w stosunku do którego ogłoszono upadłość, tym bardziej, iż skutkiem udzielenia takiemu podmiotowi ulgi w postaci częściowego umorzenia zaległości podatkowych byłoby zaspokojenie innych wierzycieli kosztem budżetu państwa.

Mogą jednak zaistnieć wyjątkowe sytuacje, kiedy po ogłoszeniu upadłości zawarty zostaje układ sądowy i wówczas celowe okaże się zachowanie zdolności wytwórczych przedsiębiorstwa, nierozdzielanie poszczególnych składników majątku firmy przed przekształceniem czy inne ekonomicznie uwarunkowane przesłanki. Wtedy stanowisko organu podatkowego w przedmiocie spłaty zobowiązań podatkowych może wpływać na decyzję nieuprzywilejowanych wierzycieli co do postanowień układu. Ewentualne przyrzeczenie urzędu skarbowego (a w konsekwencji podjęte później decyzje) powinno wówczas dotyczyć zastosowania ulg w spłacie na zasadach zbliżonych do tych, które inni wierzyciele w ramach układu zaakceptują w odniesieniu do swoich wierzytelności.

Również podmiot postawiony w stan likwidacji nie powinien zostać objęty postępowaniem oddłużeniowym w tym trybie. Należy jednak zauważyć, że podmiot ten znajduje się w innej sytuacji niż podmiot upadły, zaś perspektywy rozwojowe zależne będą od tego, w jakim celu zostało wdrożone postępowanie likwidacyjne, na przykład w celu prywatyzacji, przekształcenia w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa czy sprzedaży inwestorowi strategicznemu. Zakres ewentualnych ulg - w tym na zasadach zbliżonych do określonych w wytycznych - będzie wówczas zależał od oceny urzędu skarbowego co do sytuacji ekonomiczno-finansowej i perspektyw rozwojowych (również po przekształceniu) konkretnego podmiotu gospodarczego.