PO 5/1-7646/01666/95 - Przeznaczenie dochodu na fundusz udziałowy, dochód z udziału w zyskach osób prawnych.

W odpowiedzi na pismo z dnia 20 lipca 1995 r. Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje.

Na podstawie art. 41 ust. 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 2 grudnia 1994 r. o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 1995 r. Nr 5, poz. 25) - w latach 1995-1997 spółdzielnie nie pobierają zryczałtowanego podatku dochodowego od kwot nadwyżki bilansowej (w r.s.p. dochodu ogólnego) przeznaczonej na powiększenie funduszu udziałowego spółdzielni. Przepis powyższy dotyczy uchwał walnego zgromadzenia o podziale nadwyżki bilansowej podjętych w latach 1995-1997.

W konsekwencji przepisu art. 41 ust. 5a ustawy - spółdzielnia nie pobiera podatku od przeznaczonej w latach 1995-1997 na uzupełnienie zadeklarowanych udziałów członkowskich kwoty oprocentowania udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej. Natomiast kwota ta winna być opodatkowana przy wypłacie.

Z mocy powołanego art. 41 ust. 5a ustawy - spółdzielnie zostały zobowiązane w latach 1995-1997 do poboru zryczałtowanego 20% podatku dochodowego od wypłat dokonywanych z funduszu udziałowego.

Na podstawie zarządzenia Ministra Finansów z dnia 30 maja 1995 r. w sprawie częściowego zaniechania ustalania i poboru podatku dochodowego od osób fizycznych (Mon. Pol. Nr 27, poz. 326) - zaniechaniem ustalania i poboru podatku dochodowego od osób fizycznych w latach 1995-1997 została objęta kwota otrzymanego przez byłych członków spółdzielni zwrotu udziałów - w wysokości odpowiadającej wpłatom na udziały według stanu na dzień 31 grudnia 1994 roku.

Jednocześnie biorąc pod uwagę zapis art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o waloryzacji udziałów członkowskich w spółdzielniach i zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 83, poz. 373 z późn. zm.), zgodnie z którymi nominalny wzrost wartości udziałów członkowskich w wyniku ich waloryzacji, w trybie przewidzianym w tej ustawie nie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych - Minister Finansów - w powyższym zarządzeniu - zaniechaniem w latach 1995-1997 ustalania i poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, objął również wypłaty udziałów utworzonych z funduszu zasobowego w wyniku waloryzacji udziałów - dokonanych zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o waloryzacji udziałów członkowskich.

Zwrócić należy uwagę, iż w/w zarządzenie Ministra Finansów z dnia 30 maja 1995 r. obejmuje tylko niektóre z możliwych w spółdzielniach wypłat z funduszu udziałowego. W związku z czym nie zostały zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych inne tytuły wypłat dokonywanych z funduszu udziałowego niż wymienione w tym zarządzeniu. W konsekwencji powyższego - spółdzielnie zgodnie z art. 41 ust. 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - są obowiązane w latach 1995-1997 pobierać jako płatnicy 20% zryczałtowany podatek dochodowy od innych tytułów wypłat z funduszu udziałowego niż wymienione w zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 30 maja 1995 r. w sprawie częściowego zaniechania ustalania i poboru podatku dochodowego od osób fizycznych. Wypłaty te nie podlegają kumulowaniu z innymi dochodami w rocznym rozliczeniu podatku. Zryczałtowany podatek wynosi 20% kwoty wypłaty i jest pobierany w dniu jej dokonania.

Tak więc, jeżeli w roku 1995 Spółdzielnia na podstawie art. 21 Prawa spółdzielczego (tekst jednolity Dz. U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288) zwraca aktualnym swym członkom (na ich żądanie) kwoty wpłacone w latach poprzednich na udziały a przekraczające ilość udziałów, których zadeklarowania wymaga statut, to wypłaty te wg aktualnego stanu prawnego podlegają opodatkowaniu 20% zryczałtowanym podatkiem. W omawianej sytuacji Spółdzielnia winna przekazać do urzędu skarbowego właściwego dla swej siedziby w terminie do dnia 7 miesiąca następującego po miesiącu w którym pobrano zryczałtowany podatek:

- kwoty zryczałtowanego podatku pobranego od podlegających opodatkowaniu wypłat dokonanych z funduszu udziałowego,

- zbiorczą deklarację wg wzoru PIT 8 A.

W przyjętym przez Sejm w dniu 13 października br. projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje się m.in. zmianę art. 41 ust. 5a, zgodnie z którą - przy zwrocie udziałów - spółdzielnie będą pobierać 20% zryczałtowany podatek jedynie od tych sum przekazanych z dochodu na udziały w latach 1995-1997, od których wcześniej nie został pobrany zryczałtowany podatek.

Jednocześnie Ministerstwo Finansów pozwala sobie zwrócić uwagę, iż zgodnie z art. 21 Prawa spółdzielczego: "członek spółdzielni nie może przed ustaniem członkostwa żądać zwrotu wpłat dokonanych na udziały (nie dotyczy to jednak wpłat przekraczających ilość udziałów, których zadeklarowania wymaga statut obowiązujący w chwili żądania zwrotu). Zwrot tych wpłat nie może nastąpić przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za rok, w którym członek wystąpił z żądaniem oraz w wypadku, gdy jego udziały zostały przeznaczone na pokrycie strat spółdzielni (art. 19 § 2). Sposób i termin zwrotu określa statut".