PO 4/P-722-947/93 - Opłaty dodatkowe w spółkach pracowniczych.

W związku z napływającymi nadal zapytaniami oraz zgłaszanymi wątpliwościami w sprawie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów opłat dodatkowych za korzystanie z mienia Skarbu Państwa, informuję, że wykładnia zawarta w piśmie PO 4/N-722-831/93 z 8 października 1993 r. jest aktualna i pozostaje w mocy. Zgłaszane przez spółki, którym - zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298 z późn. zm.) - oddane zostało mienie zlikwidowanego przedsiębiorstwa państwowego do odpłatnego używania dotyczą kwestii, czy do kosztów uzyskania przychodów powinna być zaliczona opłata dodatkowa w pełnej wysokości, czy też faktycznie zapłacona. Zdaniem tych spółek opłaty dodatkowe powinny być uznawane za koszt uzyskania przychodów w pełnej należnej wysokości także wówczas, gdy opłaty te - stosownie do § 6 ust. 2 zarządzenia Ministra Finansów z dnia 10 listopada 1990 r. w sprawie zasad ustalania należności za korzystanie z mienia Skarbu Państwa (Mon. Pol. Nr 43, poz. 334 z późn. zm.) - zostały odroczone; w przeciwnym bowiem wypadku konieczność zapłacenia podatku od przyznanych, na mocy tego zarządzenia, preferencji powoduje, iż przestają one pełnić swą funkcję i w konsekwencji prowadzą do zwiększenia obciążeń tych spółek podatkiem dochodowym.

Poglądu tego nie można podzielić, ponieważ odmienne traktowanie opłat dodatkowych w spółkach pracowniczych stanowiłoby odstępstwo od zasady określonej w art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którą u najemcy (leasingobiorcy) kosztem uzyskania przychodów są odpisy amortyzacyjne oraz wymagalna w roku podatkowym opłata dodatkowa przysługująca wynajmującemu (leasingodawcy), którym w tym przypadku jest Skarb Państwa. Dodać przy tym należy, że spółki te, podobnie jak to ma miejsce w przypadku innych podatników zawierających umowy leasingu kapitałowego, mają prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od składników majątku oddanych im do odpłatnego użytkowania (§ 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie składników majątkowych... - Dz. U. z 1992 r. Nr 30, poz. 120 z późn. zm).

Biorąc jednakże pod uwagę, że spółki pracownicze przejmują z reguły do odpłatnego korzystania mienie likwidowanych przedsiębiorstw państwowych o złej kondycji ekonomiczno-finansowej (niejednokrotnie z obowiązkiem spłaty zobowiązań likwidowanych podmiotów), zlecam aby urzędy skarbowe, na indywidualne wnioski tych spółek - odpowiednio umotywowane - podejmowały decyzje o odroczeniu poboru podatku dochodowego należnego od tej części dochodu, jaki odpowiada wysokości opłat dodatkowych odroczonych, do czasu kiedy ich płatność będzie wymagalna, a po upływie tego okresu, jeżeli spółka nie skorzysta z możliwości zwolnienia z długu w wysokości odroczonej części opłat dodatkowych, o której mowa w § 6 ust. 4 i 5 zarządzenia Ministra Finansów z dnia 10 listopada 1990 r., podejmowały decyzje o umorzeniu należnych odsetek od kwot, których pobór podatku został odroczony.