PO 4/AK-722-761/95 - Moment uzyskania przychodu.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 1 sierpnia 1995 r. Ministerstwo Finansów PO 4/AK-722-761/95 Moment uzyskania przychodu.

1. Stosownie do ogólnej zasady wyrażonej w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 z późn. zm.), przychodami wpływającymi na wysokość opodatkowania są m.in. otrzymane pieniądze i wartości pieniężne. Zgodnie jednak z art. 12 ust. 4 pkt 1 tej ustawy, do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych.

Jak z powyższego wynika przychodami nie są otrzymane pieniądze, jeżeli nie są one zapłatą za wykonane świadczenie, a jedynie stanowią przedpłatę lub zaliczkę na poczet przyszłych świadczeń.

W przypadku umów budowlanych, jeżeli inwestor przekazuje pewne środki materialne głównemu wykonawcy, należałoby ocenić, czy kwoty te w świetle obowiązującego stanu prawnego (umowy między kontrahentami oraz ogólnych warunków umów o roboty budowlane), a szczególnie stanu faktycznego, są zapłatą za świadczenie (np. zapłatą za ukończenie pewnego etapu robót) czy też stanowią zaliczkę, gdyż strony w sposób wyraźny w umowie uzgodniły, iż zapłata za wykonane świadczenie ma nastąpić po zakończeniu budowy i zapłacone zaliczki czy przedpłaty nie mogą być na podstawie wszelkich dokumentów (w tym np. dziennika budowy) traktowane jako zapłata za częściowe wykonanie świadczenia.

2. Ocenę skuteczności postanowień umowy należy rozpatrywać również w świetle przepisów art. 48 § 1 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z tym przepisem czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna. Sprzeczność z ustawą oznacza sprzeczność z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawnymi (przepisami, których postanowienia nie mogą być przez strony zmieniane w drodze umowy) zarówno kodeksu cywilnego, jak i ustaw szczególnych.

O ile więc inne ustawy nie nakładają na strony umowy o roboty budowlane obowiązku rozliczania poszczególnych etapów budowy, przyjąć należy, iż strony mogą w sposób dowolny kształtować treść takiej umowy np. w części dotyczącej przedpłat dokonywanych w trakcie realizacji inwestycji.

Należy jednak pamiętać o postanowieniach art. 65 § 2 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym oceniając każdą umowę należy raczej badać jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

Reasumując powyższe, jeżeli z postanowień umowy nie będącej w sprzeczności z przepisami prawa budowlanego oraz stanu faktycznego wynika, że przedpłaty (zaliczki) dokonywane przez głównego inwestora na rzecz wykonawcy nie są zapłatą za częściowe wykonanie świadczenia (pewnego etapu robót), przedpłaty te nie stanowią przychodu w świetle postanowień wspomnianej na wstępie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a więc nie zwiększają podstawy opodatkowania i w konsekwencji należnego za dany rok podatkowy podatku dochodowego.

Opublikowano: S.Podat. 1998/4/16