PO 4/AK-722-466a/96 - Opodatkowanie przedstawicielstw osób zagranicznych.

W związku z napływającymi pytaniami dotyczącymi opodatkowania przedstawicielstw osób zagranicznych, Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

1.Stosownie do art. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 z późn. zm.), podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągnięcia (ust. 1). Jeżeli podatnicy ci nie posiadają w Polsce ani siedziby, ani zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Polski (ust. 2).

Przedstawicielstwa osób zagranicznych, które prowadzą w Polsce działalność gospodarczą w formie zakładu w rozumieniu danej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, traktowane są dla celów podatkowych jak podmioty polskie i podlegają opodatkowaniu w Polsce od dochodów jakie można przypisać temu zakładowi bez względu na miejsce ich osiągania. Jeżeli zaś podmioty zagraniczne mające siedzibę lub zarząd w kraju, w którym rząd polski zawarł umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, osiągają dochody w Polsce, ale nie poprzez zakład, dochody te w myśl art. 7, z zastrzeżeniem innych artykułów takiej umowy (w tym art. 10, 11 i 12), podlegają opodatkowaniu w kraju siedziby osoby zagranicznej. W przypadku podmiotów mających siedzibę lub zarząd w kraju, z którym została zawarta taka umowa, jej postanowienia stosuje się w pierwszej kolejności przed przepisami wewnętrznymi.

Dlatego też określenie czy osoba zagraniczna prowadzi działalność w Polsce poprzez zakład w rozumieniu umowy, ma istotne znaczenie dla określenia obowiązków podatkowych.

Artykuł 5 Modelowej Konwencji OECD o unikaniu podwójnego opodatkowania (zdecydowana większość umów w tym zakresie, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, wzorowana jest na tej Konwencji) stanowi w ustępie 1, że wyraźnie "zakład" oznacza stałą placówkę, w której całkowicie lub częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

Ustęp 2 tego artykułu wymienia przykładowy zakres pojęcia "zakład". Katalog ten jest katalogiem otwartym. W ustępie 4 określone zostały sytuacje, gdy działalność prowadzona przez dany podmiot w drugim państwie nie będzie traktowana jako działalność prowadzona w formie zakładu w rozumieniu takiej umowy. Sytuacje te tworzą katalog zamknięty. Ustęp 5 w art. 5 określa, iż jeżeli dana osoba posiada i zwyczajowo wykonuje pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa, osobę taką traktuje się jak zakład w rozumieniu umowy.

Przepisy te oznaczają więc, że zakładem w rozumieniu art. 5 Konwencji Modelowej będą w szczególności:

a) stała placówka za pośrednictwem, której prowadzona jest w drugim państwie działalność (z zastrzeżeniem przypadków określonych w ust. 3 i 4),

b) w przypadku braku stałej placówki osoby zagranicznej, za zakład rozumieć należy również prowadzenie działalności poprzez osobę, która posiada i zwyczajowo wykonuje pełnomocnictwo w imieniu osoby zagranicznej.

2.Na przedstawicielstwach osób prawnych osiągających w Polsce dochody, które zgodnie z postanowieniami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz zgodnie z ustawami podatkowymi lub rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 3 kwietnia 1992 r. w sprawie podatku dochodowego od niektórych rodzajów dochodów zagranicznych osób fizycznych i osób prawnych... (Dz. U. Nr 32, poz. 137 z późn. zm.) podlegają opodatkowaniu w Polsce, ciążą takie same obowiązki w zakresie składania deklaracji podatkowych jak w stosunku do innych podatników.

3.Przekazywanie z zagranicy przez jednostkę macierzystą środków pieniężnych na utrzymanie przedstawicielstw nie powoduje powstania przychodu z tego tytułu. W sensie bowiem ekonomicznym i prawnym przedstawicielstwo takie jest częścią osoby zagranicznej i jakkolwiek środkami tymi dysponuje przedstawicielstwo, to jednak w celu pokrycia kosztów, które są wydatkami jednostki macierzystej, nie są zaś kosztami tego przedstawicielstwa. Stosownie do art. 7 Modelowej Konwencji OECD przy ustalaniu zysków zakładu (podlegających opodatkowaniu w Polsce) dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu przez firmę macierzystą.