PO 3-MD-722-397-4070/97 - Urządzenia reprograficzne.

Odpowiadając na pismo z (...) w sprawie kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów opłat obciążających producentów i importerów urządzeń reprograficznych Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia, co następuje.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. Nr 24, poz. 83) producenci i importerzy magnetofonów, magnetowidów i innych podobnych urządzeń, czystych nośników służących do utrwalania przy użyciu tych urządzeń utworów w zakresie własnego użytku osobistego oraz urządzeń reprograficznych są obowiązani do opłat na rzecz twórców, artystów wykonawców oraz producentów fonogramów i wideogramów, w wysokości nie wyżej niż 3% kwoty należnej z tytułu sprzedaży tych urządzeń i nośników.

Zobowiązanie producentów, importerów do uiszczania tych opłat jest zobowiązaniem o charakterze cywilnoprawnym, wywodzącym się wprost z ww. ustawy i powstaje wskutek zrealizowania określonego stanu faktycznego (sprzedaż urządzeń i nośników). Nie jest to wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych i nie ma tu miejsca nabycie tych praw, kwalifikowanych pod względem podatkowym do wartości niematerialnych i prawnych.

Producenci i importerzy czystych nośników i urządzeń służących do utrwalania utworów sami nie zwielokrotniają utworów, ale jedynie stwarzają warunki do ich potencjalnego przegrywania (kopiowania) przez inne osoby dla własnego użytku osobistego.

Powyższe opłaty pobierają organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, które następnie dokonują podziału i wypłat kwot uprawnionym podmiotom, tj. twórcom, artystom, producentom fonogramów i wideogramów.

Wysokość opłat, zasady pobierania i podziału zostały uregulowane w przepisach rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki z 5 grudnia 1995 r. w sprawie wysokości, szczegółowych zasad pobierania i odprowadzania opłat od czystych nośników i urządzeń służących do utrwalania utworów dla własnego użytku osobistego oraz wskazania organizacji zbiorowego zarządzania, właściwych do ich pobierania (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 5).

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z tej definicji, będącej swoistą klauzulą generalną, wynika, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, a więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskaniem przychodów.

Z przepisu tego wynika również generalna zasada, że dla celów podatku dochodowego podstawową okolicznością zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest moment ich poniesienia, chyba że inne przepisy wyraźnie wskazują na odmienny sposób rozliczenia tych kosztów, np. poprzez odpisy amortyzacyjne, czy też uwzględnienie postanowienia art. 15 ust. 4 (chodzi o koszty poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego - przypis redakcji) lub art. 16 ust. 1 ustawy (nie uznawane przez przepisy ustawy podatkowej za koszty uzyskania przychodów -przypis redakcji).

Opłaty, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, uzależnione są od ceny sprzedaży netto tych urządzeń, zatem w tym przypadku występuje bezpośredni związek przychodów i kosztów ich uzyskania.

Wobec powyższego uiszczane przez producentów i importerów opłaty od czystych nośników i urządzeń służących do utrwalania utworów dla własnego użytku osobistego oraz urządzeń reprograficznych są bezpośrednio (w momencie poniesienia) zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.