PO 2/8-8010-0527/94 - Ustalenie dochodu z likwidacji działalności gospodarczej oraz wyjaśnienia dotyczące zryczałtowanej formy opodatkowania dochodów.

W związku z pismem z 11 lutego 1994 r., Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

1. .W świetle art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 i Nr 134, poz. 646) dochodem z likwidacji działalności w rozumieniu tego przepisu jest dochód ustalony w drodze szacunkowej przy zastosowaniu - do wartości pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków - takiego wskaźnika procentowego dochodu, jaki wynika z udziału kosztów w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności albo w roku poprzedzającym rok podatkowy.

Stosownie do art. 22 ust. 4 wymienionej wyżej ustawy podatek od dochodu z likwidacji ustalony według wyżej określonej zasady, ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% tego dochodu. Podatek jest płatny w terminie płatności zaliczki na podatek dochodowy za ostatni miesiąc prowadzenia działalności. Konsekwencją takiego rozwiązania jest to, że dochód uzyskany z dokonywanej sprzedaży polikwidacyjnej pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych (...) nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, a osoba dokonująca takiej sprzedaży nie jest uważana z tego tytułu za podatnika podatku dochodowego. Przy opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ze sprzedaży ewidencjonowanej wysokość podatku nie jest bezpośrednio związana z faktycznym dochodem podatnika (dochodu tego nie ustala się). Przepisy art. 24 ust. 3 powołanej ustawy nie mają zastosowania do podatników opłacających podatek w formie ryczałtu. Opodatkowaniu będzie zatem podlegał przychód w dacie sprzedaży zapasów.

2. U podatników świadczących usługi pośrednictwa, przychodem stanowiącym podstawę obliczenia zryczałtowanego podatku dochodowego jest kwota należna z tytułu świadczenia tych usług (art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), czyli kwota uzyskanej prowizji. Stawka ryczałtu wynosi 7,5% uzyskanej prowizji.

Powyższa kwestia została wyjaśniona w piśmie PO 2/8-8010-0521/94 z 18 lutego 1994 r. skierowanym do dyrektorów izb skarbowych.

3. Zgodnie z art. 26 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 5 (tj. wydatki na cele mieszkaniowe podatnika), nie znajdujące pokrycia w rocznym dochodzie podatnika, podlegają odliczeniu od dochodów (przychodów) osiągniętych w następnych latach, aż do całkowitego ich odliczenia, w granicach określonych w ust. 2-5.

Ponieważ podatnicy opodatkowani zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych mogą dokonywać odliczeń przysługujących m.in. na podstawie art. 26 ustawy, to wydatki za 1993 r. na cele mieszkaniowe przekraczające dochód osiągnięty w 1993 r., podlegają odliczeniu od przychodów osiągniętych w 1994 r. (ewentualnie w latach następnych).

Możliwości dokonywania odliczeń przysługujących na podstawie art. 9 i 26 ustawy wyjaśnione zostały w powołanym piśmie z dnia 18 lutego br.

4. Sprzedawcy jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaków opłaty skarbowej, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów telefonicznych otrzymują prowizje w wysokości 1,5% liczoną od ceny zakupu. Opodatkowanie stawką 2,5% przychodu uzyskanego ze sprzedaży tych towarów (w którym mieści się również cena zakupu tych towarów) spowodowałoby negatywne skutki dla sprzedających.

Biorąc powyższe pod uwagę, Minister Finansów zarządzeniem z dnia 25 stycznia 1994 r. (Mon. Pol. Nr 6, poz. 53) zarządził - w odniesieniu do tej grupy podatników - zaniechanie ustalania i poboru zryczałtowanego podatku dochodowego w części przekraczającej 7,5% różnicy między kwotą przychodu uzyskanego ze sprzedaży tych towarów a ich kosztem zakupu udokumentowanym fakturami, rachunkami (rachunkami uproszczonymi). W praktyce oznacza to, iż należny zryczałtowany podatek od przychodów ze sprzedaży tych towarów pobierany jest od prowizji według stawki 7,5%.

5. Zgodnie z § 22 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 1991 r. w sprawie karty podatkowej (Dz. U. Nr 124, poz. 551 z późn. zm.) podatnicy, którzy zawiadomią urząd skarbowy o utracie warunków do opodatkowania w formie karty podatkowej, obowiązani są płacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach, poczynając od dnia, w którym nastąpiła utrata tych warunków. Bez znaczenia pozostaje przyczyna utraty warunków do opłacania podatku dochodowego w tej formie.

Wprawdzie podatnik, który zawiadomił organ podatkowy o utracie - w 1994 r. - warunków do opodatkowania w formie karty podatkowej, nie ma obowiązku opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ze sprzedaży ewidencjonowanej, to w świetle § 1 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1993 r. (Dz. U. Nr 132, poz. 635 i z 1994 r. Nr 15, poz. 52) obowiązek taki może powstać poczynając od 1 stycznia 1995 r.