PO 2/8-11088/95/01790 - Opodatkowanie przychodów lekarzy z kontraktów.

W związku z pismem NRL/ZRP/MK/1674/3615/95 z 25 września 1995 r., NRL/ZRP/MK/2056/5187/95 z 22 listopada 1995 r. oraz NRL/ZRP/WP/2155/5277/95 z 27 listopada 1995 r. w sprawie opodatkowania przychodów z kontraktów na usługi zdrowotne zawieranych z prywatnie praktykującymi lekarzami, Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Ogólne warunki, tryb zawierania i rozwiązywania umów o usługi obejmujące udzielanie świadczeń zdrowotnych na rzecz osób ubezpieczonych i innych osób uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów, między naczelnym organem administracji państwowej, wojewodą, organem gminy lub związkiem komunalnym a niepublicznym zakładem opieki zdrowotnej, prywatnie praktykującym lekarzem lub inną osobą wykonującą zawód medyczny określa rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 5 sierpnia 1993 r. w sprawie ogólnych warunków, trybu zawierania i rozwiązywania umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych oraz trybu ustalania i rozliczania należności za te świadczenia (Dz. U. Nr 76, poz. 363).

Przy ich zawieraniu należy jednak dołożyć wszelkich starań, aby w sposób bezsporny określały, czy obowiązek obliczania, poboru i przekazywania do właściwego urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy ciąży na podatniku czy też na płatniku.

Zgodnie z przepisami powołanego rozporządzenia umowa może być zawarta z prywatnie praktykującym lekarzem (lekarzem dentystą) posiadającym między innymi prawo wykonywania zawodu lekarza (lekarza dentysty) lub z osobą wykonującą inny zawód medyczny niż zawód lekarza (lekarza dentysty).

Dla celów podatku dochodowego istotne jest, czy wyżej wymienione osoby zatrudniają pracowników i czy uzyskują przychody:

- wyłącznie ze świadczeń wykonywanych w ramach zawartych kontraktów,

- obok świadczeń wykonywanych w ramach zawartych kontraktów uzyskują przychody ze świadczenia usług na rzecz ludności.

W przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z osobiście wykonywanych usług medycznych wyłącznie w ramach zawartego kontraktu i wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb podmiotu, z którym podpisał kontrakt, a tego samego rodzaju usług nie wykonuje na rzecz ludności - nie ma obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Przychody te są traktowane analogicznie jak przychody z tytułu osobistego wykonywania usług w warunkach umowy zlecenia (art. 13 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 z późn. zm.). Podmioty wypłacające należności z tego tytułu (np. Zakłady Opieki Zdrowotnej) są obowiązane jako płatnicy potrącać zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 20% przychodu pomniejszonego o koszty uzyskania również w wysokości 20%. Płatnicy ci są obowiązani wpłacać potrącone zaliczki w terminie do 7 dnia następnego miesiąca do urzędu skarbowego, właściwego według miejsca zamieszkania podatnika, a po upływie roku sporządzić informacje na formularzu PIT-8 B. Podatnik zaś po upływie roku ma obowiązek złożyć zeznanie podatkowe w terminie do 30 kwietnia roku następnego.

Dodać wypada, że podatnik uzyskując przychody z osobiście wykonywanych usług medycznych, wyłącznie w ramach zawartego kontraktu, może również korzystać w 1996 r. (jak i w 1995 r.) z opodatkowania w formie karty podatkowej, o ile spełnia warunki określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie karty podatkowej (Dz. U. Nr 140, poz. 787 oraz z 1995 r. Nr 148, poz. 721).

Jeżeli podatnik świadczy usługi osobiście (w ramach wolnego zawodu) na rzecz ludności lub podmiotu, z którym zawarł kontrakt, i równocześnie na rzecz ludności, może - w 1995 r. jak i w 1996 r. - opłacać podatek dochodowy:

a) w formie karty podatkowej, o ile spełnia warunki określone w rozporządzeniu w sprawie karty podatkowej,

b) na ogólnych zasadach, tj. prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów; w takim przypadku musi co miesiąc do dnia 20 następnego miesiąca złożyć deklarację (PIT-5), wpłacić zaliczkę do urzędu skarbowego, a po upływie roku podatkowego złożyć zeznanie podatkowe w terminie do 30 kwietnia roku następnego.

Dodać w tym miejscu wypada, że w 1995 r., jak i w 1996 r. przychody z wykonywania wolnego zawodu lekarza nie podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych.

Natomiast "osobiste wykonywanie wolnego zawodu lekarza" oznacza wykonywanie działalności bez zatrudnienia osób na podstawie umów o pracę oraz umów zlecenia i umów o dzieło. Wypada zwrócić uwagę, że działalność nie traci przymiotu wykonywanej w ramach wolnego zawodu, jeżeli przy świadczeniu usług są zatrudniane osoby, które nie wykonują czynności związanych z istotą danego zawodu. Oznacza to, że przy zaliczeniu usług do wolnego zawodu nie stoi na przeszkodzie zatrudnienie osób wyłącznie do prac o charakterze pomocniczym, tj. pracowników obsługi, takich jak np. dozorcy, sprzątaczki, kierowcy, pracownicy obsługi biurowej lub osoby do przyjmowania zleceń na usługi.

W razie gdy podatnik przy świadczeniu usług w ramach wolnego zawodu lekarza zatrudni osobę wykonującą czynności związane z istotą tego zawodu, przychodów z tej działalności nie zalicza się do wolnych zawodów, lecz do przychodów z pozostałej działalności gospodarczej. W takim przypadku podatnik może wyłącznie płacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Przepisy szczególne wynikające z powołanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie karty podatkowej dopuszczają na zasadzie wyjątku możliwość zatrudniania w ramach wolnego zawodu nie więcej niż jednej pomocy fachowej lub przyuczonej. Za pomoc fachową lub przyuczoną uważa się: pielęgniarki, położne, pomoce dentystyczne, higienistki stomatologiczne, laborantów lub rehabilitantów.

Również w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej (w tym także z małżonkiem), której wspólnikami są lekarze:

a) zatrudniającej pracowników wykonujących czynności związane z istotą tego zawodu,

b) nie zatrudniającej takich pracowników

- wspólnicy spółki płacą podatek dochodowy na ogólnych zasadach, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Dodać należy, że nie ma wpływu na formę opodatkowania fakt wykonywania świadczeń przez kilku lekarzy w tym samym gabinecie, jeżeli każdy z nich prowadzi działalność na własny rachunek.

Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, Ministerstwo Finansów wyraża nadzieję, że wyczerpują one problematykę dotyczącą opodatkowania przychodów z omawianych kontraktów.