PM-1/1/Int-66/05 - Powstanie spółki cywilnej w miejsce "spółki małżeńskiej"

Pytanie podatnika

Czy czynność wniesienia wkładu (aportu) w postaci majątku tzw. "spółki małżeńskiej" do nowo powstałej spółki cywilnej rodzi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od tego majątku?

Postanowienie

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nowym Targu działając na podstawie art. 14a § 1 oraz § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: z 2005 r. Dz. U. Nr 8, poz. 60 ze zm) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 16 sierpnia 2005 r., uzupełnionego w dniu 8 września 2005 r. w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych przekształcenia dotychczasowej, prowadzonej na imię obojga małżonków, działalności gospodarczej w spółkę cywilną stwierdza, iż przedstawione we wniosku stanowisko jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

Pani F. i Pan F. zwrócili się z zapytaniem, czy czynność wniesienia wkładu (aportu) w postaci majątku tzw. "spółki małżeńskiej" do nowo powstałej spółki cywilnej rodzi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od majątku działającej obecnie tzw. "spółki małżeńskiej" wniesionego w formie wkładu do spółki cywilnej.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku nie toczyło się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa, jak też postępowanie przed sądem administracyjnym.

Stan faktyczny sprawy przedstawiony przez wnioskodawców przedstawia się następująco:

Podatnicy wskazują, że działalność gospodarcza prowadzona jest przez obojga małżonków na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej małżonków - Pani i Pana F. Małżonkowie rozliczają się z Urzędem Skarbowym na zasadach ogólnych, prowadzone są księgi rachunkowe a dla potrzeb podatku od towarów i usług zarejestrowana jest Pani F.

Z uwagi na przepis art. 68 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808 ze zm.) składający wniosek są zobowiązani do złożenia wniosku o zmianę wspólnego wpisu. W tej sytuacji Państwo F. zamierzają zawrzeć umowę spółki cywilnej. Natomiast cały majątek istniejącej obecnie tzw. "spółki małżeńskiej", na który składają się środki trwałe, wyposażenie, towary handlowe, materiały, należności, środki pieniężne w kasie i banku i inne aktywa zamierzają przenieść aportem bez żadnych zmian w tym majątku do spółki cywilnej, która byłaby tym samym kontynuacją istniejącej obecnie "firmy". Wartość wnoszonego aportem do spółki cywilnej majątku określona zostanie bilansem sporządzonym na dzień przeniesienia tego aportu, a dopiero w następnej kolejności nastąpi zgłoszenie likwidacji dotychczasowej działalności. W tej sytuacji podatnicy podnoszą, że aport to cały majątek w wymienionym wyżej zakresie nie zaś całe przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 kc.

Zdaniem podatników czynność wniesienia wkładu (aportu) w postaci majątku tzw. "spółki małżeńskiej" do nowo powstałej spółki cywilnej nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, albowiem nie podlegają temu podatkowi czynności jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona od tego podatku.

Ocena prawna stanowiska wnioskodawcy:

Stanowisko wnioskodawcy nie jest zgodne z obowiązującymi przepisami.

Przepisy ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: z 2005 r. Dz. U. Nr 41, poz. 399) przewidują, że podatkiem od czynności cywilnoprawnych opodatkowuje się umowy przenoszące własność rzeczy lub praw majątkowych wymienione w katalogu czynności podlegających temu podatkowi. Katalog ten ma charakter zamknięty.

W art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy są wymienione te czynności cywilnoprawne, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Wśród tych czynności ustawodawca wymienia głównie umowy w tym umowy spółki (akty założycielskie) - art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k).

Obowiązek zapłaty tego podatku powstaje z chwilą zawarcia umowy spółki a do zapłaty są zobowiązani wspólnicy solidarnie w terminie 14 dni, przy czym ciąży na nich obowiązek obliczenia kwoty podatku i wypełnienia deklaracji PPC-1.

Natomiast w ust. 1 pkt 2 są wymienione, jako podlegające podatkowi, zmiany umów wymienionych w pkt 1; jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilno - prawnych, w tym zmiany umowy spółki polegające na podwyższeniu wkładów.

Z kolei w art. 2 ustawy enumeratywnie wymieniono przypadki wyłączeń z opodatkowania tym podatkiem. Wyłączenia od obciążeń podatkiem od czynności prawnych mają charakter przedmiotowy. Dotyczą one "czynności cywilnoprawnych" w sprawach wymienionych w postanowieniach - art. 2 pkt 1, umów sprzedaży nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego w okolicznościach wymienionych w art. 2 pkt 2, umów sprzedaży lokali mieszkalnych, których stroną jest WAM- art. 2 pkt 2a, umów sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym - art. 2 pkt 3.

Na podstawie art. 2 pkt 4 wyraźnie rozgraniczono podatek od czynności cywilnoprawnych od podatku od towarów i usług, który obciąża sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług wykonywane w sposób częstotliwy. Jeżeli dana czynność obrotu prawnego ma charakter zawodowy to podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast gdy nie ma takiego charakteru podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 pkt 4 cyt. ustawy nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych "czynności cywilnoprawne", jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego. Z przedstawionych przepisów wynika, że przedmiotem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest:

1) umowa spółki (akt założycielski),

2) zmiana umowy spółki o charakterze przedmiotowym

zaś wyłączenie obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych ma zastosowanie tylko w tych przypadkach, gdy czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług lub zwolnioną z tego podatku jest "czynność cywilnoprawna" objęta przepisami ustawy. Opodatkowanie lub zwolnienie z podatku od towarów i usług nie dotyczy zawarcia umowy spółki i zmiany umowy. Zatem wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnej, nie dotyczy zmiany umowy spółki, jeżeli powoduje ona podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a taką jest czynność wniesienia aportem do spółki prawa cywilnego majątku tzw. "spółki małżeńskiej".

W przedstawionym przez podatników stanie faktycznym zamierzona czynności nie wypełnia założenia art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Skoro założenie nie zostało spełnione analizowana czynność podlega opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Stąd też należało przyjąć jak w sentencji.

Powyższa interpretacja:

1) dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę, traci swoją moc z chwilą zmiany przepisów jej dotyczących;

2) nie jest wiążąca dla podatnika/ płatnika/ inkasenta/ następcy prawnego podatnika/ osoby trzeciej odpowiedzialnej za zaległości podatkowe, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej.

Pouczenie

Na powyższe postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Nowym Targu w terminie 7 dni od daty doręczenia niniejszego postanowienia.