PL/LS/833/67/MGS/09/201 - Związek międzygminny w świetle ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o podatku rolnym.

Odpowiadając na pismo z dnia 19 czerwca 2009 r., znak: (...) dotyczące uznania związku międzygminnego w świetle obowiązujących przepisów za jednostkę samorządu terytorialnego - Ministerstwo Finansów wyjaśnia: Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) podatnikami podatku od nieruchomości są: osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej, będące posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z jednostką samorządu terytorialnego będącą właścicielem nieruchomości lub jest bez tytułu prawnego. Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.) posiadacze gruntów będących własnością jednostki samorządu terytorialnego są również podatnikami podatku rolnego. W związku z powyższym, w przypadku zawarcia umowy przenoszącej posiadanie między jednostką samorządu terytorialnego będącą właścicielem nieruchomości (gruntów) a innym podmiotem, obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości oraz w podatku rolnym, co do zasady, przechodzi na posiadacza zależnego nieruchomości (gruntów).

Jak stanowi art. 164 Konstytucji RP, podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina, zaś inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego określa ustawa. Aktem tym jest ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz. U. Nr 96, poz. 603 z późn. zm.) stanowiąca w art. 1, iż z dniem 1 stycznia 1999 r. wprowadza się zasadniczy trójstopniowy podział terytorialny państwa. Jednostkami zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa są: gminy, powiaty i województwa. Szczegółowe zasady działania poszczególnych szczebli podziału terytorialnego państwa zostały określone w ustawach:

Zgodnie z art. 64 ust. 1 i art. 73a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym w celu wspólnego wykonywania zadań

publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne. Do gospodarki finansowej związku międzygminnego stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce finansowej gmin. Zwrot "odpowiednio" nie oznacza, iż należy stosować wszystkie przepisy dotyczące gospodarki finansowej gmin.

Warto dodać, iż zasady prowadzenia gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego regulują przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.), która w art. 4 ust. 1 pkt 2 określa, iż jednostkami samorządu terytorialnego są gminy, powiaty i województwa. Należy zauważyć, iż ustawa o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawa o podatku rolnym nie wprowadzają odrębnej definicji pojęcia "jednostka samorządu terytorialnego", która obejmowałaby obok podmiotów ustawowo uznawanych za jednostki samorządu terytorialnego w Polsce również związki międzygminne.

W związku z powyższym nie znajduje uzasadnienia teza, iż w zakresie ww. podatków związek międzygminny można uznać za jednostkę samorządu terytorialnego. Biorąc pod uwagę powyższe, należy podzielić pogląd, iż zawarcie przez związek międzygminny umowy dzierżawy gruntów nie przenosi obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości oraz w podatku rolnym z właściciela na posiadacza zależnego.

W związku z tym, że nie ma również podstaw do utożsamiania związku międzygminnego z gminą, nie znajduje zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 3a pkt 2 ustawy o podatku rolnym.

Powyższe stanowisko nie stanowi interpretacji w rozumieniu art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), a jedynie opinię Ministerstwa Finansów w przedmiotowej sprawie, i ma charakter kierunkowy.