PI/005-399/04/CIP/01 - Świadczenie usług w ramach zawartych umów zlecenia i o dzieło a podatek VAT

Pytanie podatnika

Podatnik pyta czy w stanie faktycznym j.w. świadczenie usług w ramach zawartych umów zlecenia i o dzieło podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W ocenie podatnika świadczenie usług na podstawie w/w umów nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT ponieważ zleceniodawca ponosi odpowiedzialność za działania zleceniobiorców w związku z istnieniem więzów prawnych pomiędzy stronami zawartych umów.

Podatnik zatrudnia pracowników na podstawie umów zlecenia oraz umowy o dzieło. Wymienione w w/w umowach osoby fizyczne nie prowadzą działalności gospodarczej w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, jak również nie łączy ich ze zleceniodawcą stosunek pracy na podstawie umowy o pracę.

W umowach zawarto klauzule, że zleceniodawca ustala cel, termin wykonania i wysokość wynagrodzenia oraz ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich.

Ocenia prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) - zwanej dalej ustawą VAT - podatnikami podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przez działalność gospodarczą rozumie się - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy VAT - wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednocześnie w myśl art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1 nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego za wykonanie tych czynności.

W art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) ustawodawca wymienił m.in. przychody z tytułu osobistego wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej - z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej (...).

Z przedstawionych powyżej przepisów prawa wynika, że świadczenie usług w ramach umów o dzieło, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) będzie wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT wyłącznie w sytuacji, gdy z tytułu świadczenia w/w usług osoby fizyczne świadczące te usługi są związane ze zlecającym ich wykonanie więzami prawnymi co do:

- warunków wykonywania usług,

- wynagrodzenia,

- odpowiedzialności zlecającego.

Biorąc pod uwagę w/w stan prawny, przedstawiony w zapytaniu, stan faktyczny sprawy oraz pytanie podatnika stwierdzić należy, że świadczenie usług w ramach umów o dzieło i umów zlecenia opisanych w zapytaniu nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wobec wyłączenia zawartego art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy. Z treści zapytania wynika bowiem, że w przedmiotowych umowach zawarto klauzule, z których wynika, że czynności w ramach zawartych umów wykonywane są w warunkach podporządkowania zleceniobiorców co do warunków i wynagrodzenia, natomiast odpowiedzialność za ich wykonanie ponosi zleceniodawca.