PF-II/41171-0027/07/PAA - Wydatki związane z zakupem wierzytelności nabytych w celu ich dalszej odsprzedaży lub windykacji.

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w związku z art. 4 pkt 2 i art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1590) Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 17 września 2007 r., na postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu z dnia 10 września 2007 r. Nr PDII/415-35/07 dotyczące interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości zaliczenia w poczet kosztów uzyskania przychodu w dacie poniesienia, wydatków związanych z zakupem wierzytelności nabytych w celu ich dalszej odsprzedaży lub windykacji - zmienia zaskarżone postanowienie.

Pismem z dnia 11 czerwca 2007 r. Pani pełnomocnik zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego Opolu o udzielenie interpretacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż prowadzi Pani pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem jest zakup i dalsza odsprzedaż lub windykacja wierzytelności. Prowadzona jest książka przychodów i rozchodów, a dochody z działalności opodatkowane są podatkiem liniowym.

We wniosku zwrócono się z prośbą o wyjaśnienie, czy zakupione wierzytelności służące dalszej odsprzedaży lub windykacji można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w momencie ich zakupu. Pani zdaniem, zakupione wierzytelności można zaliczyć do kosztu uzyskania przychodu w momencie ich zakupu w wartości, jaką faktycznie Pani poniosła - traktując te wierzytelności jako towar handlowy służący dalszej odsprzedaży lub windykacji. Natomiast na koniec r. obrotowego, należy sporządzić inwentaryzację i wierzytelności powinny zostać objęte spisem z natury, i ich wartość zostanie przeniesiona do rozliczenia na następny rok obrotowy.

Postanowieniem z dnia 10 września 2007 r. Nr PDII/415-35/07 Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu udzielił interpretacji przepisów prawa podatkowego, w której uznał, iż stanowisko przedstawione przez Panią we wniosku jest nieprawidłowe. Zdaniem tego organu uzyskane przychody ze sprzedaży wierzytelności lub ich windykacji winny zostać zakwalifikowane do źródła, o którym mowa w art. 18 w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do praw majątkowych, skutkiem czego wydatki na nabycie wierzytelności mogą stanowić koszt uzyskania przychodu z chwilą uzyskania przychodów z ich sprzedaży.

Kwestionując wydane rozstrzygnięcie, pełnomocnik Pani w dniu 17 września 2007 r. wniósł zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu zauważając, iż podejście Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu w przedmiotowym postanowieniu jest zbyt ogólne. Zwróciła się Pani o interpretację prawa podatkowego w zakresie ustalenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Z zaskarżonego postanowienia wynika, iż zakup i dalsza odsprzedaż wierzytelności nie podlega wpisowi do podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Nie zgadza się z tym Pani, gdyż skoro przedmiotem działalności gospodarczej jest m.in. obrót wierzytelnościami (zakup i dalsza odsprzedaż), to koszty i przychody ponoszone w związku z obrotem wierzytelnościami należy ujmować w książce przychodów i rozchodów, gdyż w przeciwnym razie nie będzie możliwe prawidłowe ustalenie przychodu i kosztu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Ponadto nie zgadza się Pani ze stanowiskiem, iż wszelkie wydatki ponoszone przez nabywającego wierzytelność stanowią koszt uzyskania przychodu dopiero w momencie uzyskania przychodu ze sprzedaży wierzytelności. Uważa Pani, iż wydatki związane z funkcjonowaniem firmy, takie jak: opłaty pocztowe, bankowe, telekomunikacyjne, usługi księgowe, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w dacie ich poniesienia, niezależnie od tego, czy dotyczą przychodu ze sprzedaży lub windykacji wierzytelności, czy innych świadczonych usług.

Rozpatrując zażalenie Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu, stwierdza co następuje:

Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Przepis art. 23 cytowanej ustawy wymienia wydatki nieuznane za koszt uzyskania przychodu.

Sprzedaż wierzytelności została uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 14 poz. 93 z późn. zm.), w art. 509-518. Nabycie wierzytelności może mieć miejsce na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelności na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 i 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów jest: pozarolnicza działalność gospodarcza oraz prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Zgodnie z art. 5a pkt 6 cytowanej wyżej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Z kolei zgodnie z art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 z późn. zm.) przez działalność gospodarczą - rozumie się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców. A stosownie do art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 155 poz. 1095 z późn. zm.) działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Stosownie do art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Z powyższego wynika, że w żadnym przypadku nie wyłączono z działalności gospodarczej, działalności polegającej na wykonywaniu czynności mającej charakter usług pośrednictwa finansowego (obrót wierzytelnościami).

Wobec tego, skoro ustawodawca wyróżnił dwa źródła przychodów: pozarolniczą działalność gospodarczą oraz prawa majątkowe, to osiągnięte przychody - przedsiębiorcy zaewidencjonowanego również w zakresie obrotu wierzytelnościami, który zarabia na obrocie wierzytelnością, na świadczonych przez siebie usługach we własnym imieniu i na własny rachunek oraz w sposób zorganizowany i ciągły, kupuje wierzytelność, którą następnie płaci za swe zobowiązania wynikające z prowadzonej działalności - są przychodami ze źródła przychodów, jakim jest działalność gospodarcza, a nie prawa majątkowe (zob. wyrok NSA z dnia 20 kwietnia 2005 r. sygn. akt I SA/Bd 128/05).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pani pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem jest zakup i dalsza odsprzedaż lub windykacja wierzytelności. Prowadzona jest książka przychodów i rozchodów, a dochody z działalności opodatkowane są podatkiem liniowym.

W związku z tym, uzyskane przez Panią przychody kwalifikuje się do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, a nie do przychodów z praw majątkowych.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do ust. 1c tegoż artykułu, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień: wystawienia faktury albo uregulowania należności. W przypadku zatem odsprzedaży wierzytelności, jeżeli przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej są usługi pośrednictwa finansowego, należy przyjąć, iż przychodem jest przychód należny otrzymany w dacie zbycia prawa majątkowego.

Natomiast kosztami uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów (...), z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Przy kwalifikacji stosuje Pani tzw. metodę "kasową", określoną w art. 22 ust. 4 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5 i ust. 6, są potrącane tylko w r. podatkowym, w którym zostały poniesione.

W opisanym stanie faktycznym, wydatki na nabycie wierzytelności podlegać będą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w dniu ich poniesienia, o którym mowa w ust. 5d ustawy, według którego za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo na dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Na koniec r. zostanie sporządzony remanent, w którym zostanie wykazana wartość wierzytelności, które nie zostały sprzedane.

We wniosku z dnia 11 czerwca 2007 r. nie zawarła Pani pytania dotyczącego zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z funkcjonowaniem firmy, dlatego też do tej kwestii nie odniesiono się w zaskarżonym postanowieniu i kwestia ta nie może być przedmiotem niniejszego postępowanie zażaleniowego.

W opisanym stanie faktycznym i prawnym sprawy, należy stwierdzić, iż nieprawidłowe jest zaskarżone postanowienie organu podatkowego pierwszej instancji w wyżej opisanej części, stąd orzeczono jak w sentencji.

Decyzja niniejsza jest ostateczna. Na decyzję zgodnie z art. 53 § 1 oraz art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r., Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem tut. organu w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach.