PF-I/4180-0013/07/JK - Jak są opodatkowane świadczenia zabezpieczenia alimentacyjnego na osobę dorosłą, do momentu rozwodu, w latach 2002, 2003 i 2004?

Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 z późn. zm.) zmienia z urzędu postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kluczborku z dnia 14 grudnia 2006 r. Nr PDF-III-415/26/06 w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania świadczeń zabezpieczenia alimentacyjnego na osobę dorosłą, do momentu rozwodu, w latach 2002, 2003 i 2004, gdyż zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa.

W dniu 15 września 2006 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kluczborku wpłynął Pani pisemny wniosek o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Wniosek został następnie uzupełniony w dniu 30 października 2006 r. oraz w dniu 11 grudnia 2006 r.

Z przedstawionego w powyższych pismach stanu faktycznego wynika, iż we wrześniu 2002 r. złożyła Pani do sądu pozew o alimenty dla Pani, ponieważ mąż wyprowadził się pozostawiając Panią samą z córką, która urodziła się w X

Postanowieniem z dnia 6 września 2002 r. sąd przyznał Pani zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego do momentu uzyskania rozwodu.

Pani mąż złożył pozew o rozwód w dniu 21 października 2002 r. Rozwód uzyskała Pani w dniu 15 września 2004 r. i od tego czasu ustało zabezpieczenie alimentacyjne, a Pani otrzymała alimenty.

W 2006 r. wszystkie te świadczenia (zabezpieczenie alimentacyjne i alimenty) opodatkowała Pani składając stosowną korektę zeznania za lata 2002, 2003 i 2004.

Zdaniem wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie podlegają roszczenia alimentacyjne do momentu orzeczenia rozwodu.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kluczborku postanowieniem z dnia 14 grudnia 2006 r. Nr PDF-III-415/26/06 w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych świadczeń z zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego - nie zgodził się z Pani stanowiskiem, stwierdzając, iż alimenty z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, nie korzystają ze zwolnienia od podatku i w konsekwencji osoby je otrzymujące, stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązane są wykazać je w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu wraz z innymi przychodami i obliczyć należny podatek według skali podatkowej.

Uznano tym samym, iż uzyskane przez Panią dochody z tytułu zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dokonując weryfikacji ww. postanowienia organu podatkowego pierwszej instancji Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu stwierdził, iż zostało ono wydane z rażącym naruszeniem przepisów art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że otrzymane świadczenia nie są świadczeniami alimentacyjnymi, o których mowa w art. 60 oraz art. 128 i następnych kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, lecz świadczeniami na zaspokojenie potrzeb rodzinnych, o których mowa w art. 28 w związku z art. 27 tego kodeksu. Zgodnie z art. 27 kodeksu oboje małżonkowie obowiązani są przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Jeżeli jeden z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu nie spełnia tego obowiązku, sąd może nakazać, by wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające małżonkowi, który z obowiązku się nie wywiązuje, były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego małżonka.

Właściwa jest wykładnia, zgodnie z którą świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny nie należy utożsamiać ze świadczeniami alimentacyjnymi. Na różnice między tymi świadczeniami wskazał m.in. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 grudnia 1987 r. (III CZP 91/86).

Wprawdzie żaden przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyłącza z opodatkowania należności, o których mowa w art. 28 w związku z art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, to jednak przyjąć należy, że opodatkowaniu podlegają jedynie te świadczenia, które wypłacane są na ręce drugiego małżonka po zupełnym ustaniu pożycia. W sytuacji natomiast, gdy małżonkowie pozostają nadal w związku małżeńskim, wynagrodzenie za pracę przypadające jednemu z małżonków, wypłacone w części do rąk drugiego małżonka, nie jest dla tego drugiego małżonka przychodem z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz stanowi jedynie przesunięcie środków majątkowych w ramach tej samej wspólności. Wobec braku ustania małżeństwa, orzeczenia separacji i rozdzielności majątkowej wypłacone drugiemu małżonkowi na zaspokojenie potrzeb życiowych rodziny świadczenie należy traktować jako wspólny dorobek małżonków.

Takie stanowisko zaprezentował również NSA w wyroku z dnia 18 stycznia 2007 r. uznając, iż świadczenie przyznawane przez sąd cywilny w trakcie postępowania rozwodowego jako zabezpieczenie pozwu o alimenty nie jest opodatkowane (II FSK 159/06).

W związku z faktem, iż postanowienie o przyznaniu przez sąd roszczenia alimentacyjnego zostało wydane w dniu 6 września 2002 r., a rozwód uzyskała Pani w dniu 15 września 2004 r. należy przyjąć, iż otrzymywane w tym okresie świadczenia z tytułu zabezpieczenia alimentacyjnego nie podlegają opodatkowaniu.

Natomiast świadczenie alimentacyjne orzeczone w stosunku do Pani po orzeczeniu rozwodu, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznane winno zostać za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 i podlegać opodatkowaniu według zasad ogólnych.

W tej sytuacji skoro stanowisko organu podatkowego I instancji, wyrażone we wskazanym w sentencji postanowieniu z dnia 14 grudnia 2006 r. Nr PDF-III-415/26/06 rażąco narusza ww. przepisy prawa materialnego, stosownie do art. 14b § 5 pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa winno zostać zmienione z urzędu. Wskazać przy tym należy, iż rażące naruszenie prawa następuje wtedy, gdy treść rozstrzygnięcia pozostaje w wyraźnej i oczywistej sprzeczności z treścią przepisu prawa i gdy charakter takiego naruszenia powoduje, że owo rozstrzygnięcie nie może zostać w obrocie prawnym jako akt wydany przez organ praworządnego Państwa.

Jednocześnie tut. organ wyjaśnia, że w związku z informacją zawartą w Pani zapytaniu o opodatkowanie kwot uzyskanych z tytułu zabezpieczenia alimentacyjnego, przysługuje Pani uprawnienie wynikające z art. 75 i następnych ustawy - Ordynacja podatkowa o stwierdzenie nadpłaty podatku.

Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego w zapytaniu i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Na decyzję przysługuje - stosownie do art. 221 ustawy - Ordynacja podatkowa - prawo wniesienia odwołania do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji.

W myśl art. 222 ww. ustawy, odwołanie winno zawierać zarzuty przeciwko decyzji oraz określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem wniesionego odwołania.