PDIII/423-12/03 - Odpowiedzialność nabywcy nieruchomości, w postępowaniu upadłościowym, za zaległości podatkowe poprzednika

Pytanie:

Syndyk Masy Upadłości S. A. w upadłości sformułował pytanie: czy w przypadku sprzedaży nieruchomości z wolnej ręki w kwietniu 2003 r. w postępowaniu upadłościowym nabywca nieruchomości będzie ponosił odpowiedzialność podatkową za zaległości podatkowe swojego poprzednika, w szczególności zabezpieczone hipoteką przymusową, czy też odpowiedzialności takiej nie będzie, zaś hipoteki w wyniku sprzedaży dokonywanej w tym trybie wygasną?

Odpowiedź:

Pytanie dotyczy prawa wieczystego użytkowania działki gruntu wraz z odrębną własnością budynków i budowli na niej położonych. Syndyk Masy Upadłości poinformował dodatkowo, iż na w/w nieruchomości położonej w miejscowości X, do której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Y. V Wydział Ksiąg Wieczystych - księga wieczysta, Upadły nigdy nie prowadził działalności gospodarczej. Sytuację powyższą normuje zwłaszcza art. 112 § 1 Op., który stanowi:

"Art. 112 § 1. Nabywca:

1) przedsiębiorstwa,

2) zorganizowanej części przedsiębiorstwa,

3) składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą wymienionych w § 2, jeżeli ich wartość w dniu zbycia wynosi co najmniej 15.000 zł

- odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą."

Jednocześnie informuje się, że do odpowiedzialności podatkowej osób trzecich z tytułu zaległości powstałych przed dniem 1 stycznia 2003 r. mają zastosowanie przepisy Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem (podstawa prawna - art. 21 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 169, poz. 1387).

Art. 112 Ordynacji podatkowej do 31 grudnia 2002 r. sformułowany był w następujący sposób:

"§ 1 Nabywca przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością.

§ 2 Przepis § 1 stosuje się również do nabywców środków trwałych, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami, środki te były ujęte w prowadzonej przez zbywcę ewidencji lub wykazie środków trwałych, a ich wartość w dniu zbycia wynosi co najmniej 10.000 złotych."

Reasumując, jak wynika z cytowanego stwierdzenia Syndyka Masy Upadłości w/w nieruchomość nie była związana z prowadzoną przez Podatnika działalnością gospodarczą. Tym samym, o ile nieruchomość nie była związana z prowadzoną działalnością gospodarczą, to nie ma tu zastosowania norma prawa podatkowego z art. 112 § 1 Op., zgodnie z którą nabywca odpowiada tylko za te zaległości podatkowe ciążące na zbywcy, które są związane z prowadzoną przez zbywcę działalnością gospodarczą i powstały do dnia nabycia majątku. W konsekwencji oznacza to, że nabywca przedmiotowej nieruchomości nie odpowiada solidarnie za zobowiązania podatkowe poprzedniego właściciela nieruchomości.

W zakresie pozostałych zagadnień zawartych we wniosku z dniu 1 kwietnia 2003 r. (data wpływu do urzędu skarbowego 3 kwietnia 2003 r.) urząd skarbowy nie posiada kompetencji do udzielania pisemnych informacji bowiem nie dotyczą one przepisów prawa podatkowego. Tylko z obszaru przepisów prawa podatkowego - organ podatkowy - udziela pisemne informacje o zakresie ich stosowania, co wynika wprost z cytowanego niżej art. 14a § 1 Op.:

"Art. 14a § 1. Stosownie do swojej właściwości urząd skarbowy lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemne zapytanie podatnika, płatnika lub inkasenta maję obowiązek udzielić pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sadem administracyjnym."

Wniosek z dnia 1 kwietnia 2003 r. (data wpływu do urzędu skarbowego 3 kwietnia 2003 r.) dotyczy także stosowania, między innymi, norm prawa w związku z regulacjami Prawa upadłościowego, które z pewnością nie są przepisami prawa podatkowego.

Op. jednoznacznie wyjaśnia, że:

- przepisy prawa podatkowego - to przepisy ustaw podatkowych oraz przepisy wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych,

- ustawy podatkowe - to ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.